Băn khoăn việc giảm mạnh điện gió, ưu tiên điện than, đơn vị điều hành nói gì?
NSMO vừa thông tin chi tiết về tình hình vận hành hệ thống điện quốc gia thời qua. Trong đó làm rõ những băn khoăn về việc cắt giảm công suất điện gió, ưu tiên điện than đang được bàn luận sôi nổi những ngày qua.
Theo Công ty Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO), công tác điều độ và ra lệnh giảm huy động được thực hiện dựa trên các tính toán kỹ thuật, đảm bảo nguyên tắc công bằng, minh bạch và không phân biệt đối xử giữa các đơn vị.
Với vai trò là đơn vị điều độ hệ thống điện Quốc gia, NSMO khẳng định, luôn đặt mục tiêu vận hành hệ thống điện an toàn, ổn định, và tin cậy lên hàng đầu.

Theo các nhà đầu tư, từ cuối tháng 9/2025 đến nay, cụm nhà máy điện gió tại Quảng Trị liên tục bị cắt giảm công suất, có thời điểm lên tới 99%.
NSMO cho biết, từ đầu tháng 10/2025, đơn vị đã thực hiện nhiều biện pháp theo chỉ đạo của Thủ tướng và Bộ Công thương về chủ động ứng phó bão số 11, 12, 13 nhằm đảm bảo vận hành an toàn hồ chứa, huy động hợp lý các nguồn điện, bảo đảm cung cấp đủ điện, có dự phòng và phối hợp với các đơn vị phát điện, quản lý lưới điện.
Theo đó, NSMO đã cho ngừng dự phòng gần 3.000 MW nhiệt điện than ở miền Bắc sau bão số 13; khởi động hoặc ngừng các tổ máy tuabin khí để đáp ứng công suất đỉnh; tối đa hóa truyền tải trên đường dây liên kết…
Dù vậy, NSMO cho hay, hệ thống vẫn ở trạng thái thừa nguồn cả trong thấp điểm đêm và thấp điểm trưa. NSMO đã bắt buộc phải điều chỉnh huy động các nhà máy điện, giảm đồng đều giữa các loại hình nguồn năng lượng tái tạo và các nguồn thủy điện.
Song song với đó, NSMO đã chủ động thông báo, cập nhật kịp thời tình hình vận hành hệ thống điện trên Cổng thông tin điện tử và các kênh truyền thông của công ty.
"Việc giảm huy động công suất là giải pháp kỹ thuật bắt buộc để đảm bảo hệ thống điện vận hành an toàn, ổn định, liên tục và duy trì tần số, điện áp trong giới hạn cho phép cũng như đảm bảo an toàn cho các tổ máy đang huy động trên hệ thống", NSMO thông tin.
Theo đánh giá của NSMO, tình trạng thừa nguồn này xảy ra do ảnh hưởng của nhiều yếu tố xếp chồng, trong đó có các cơn bão lớn xuất hiện liên tiếp với các hình thái thời tiết cực đoan, có tính chất tích lũy liên tục trong một khoảng thời gian và sẽ không kéo dài (phụ thuộc vào tình hình bão, lũ trong thời gian còn lại của năm 2025).
Dự kiến tình hình sẽ sớm được cải thiện khi các hoàn lưu bão kết thúc và điều kiện thủy văn trở lại theo các quy luật thông thường, các nguồn điện khác sẽ được huy động thêm để đảm bảo vận hành an toàn hệ thống và tích, giữ nước các hồ thủy điện, chuẩn bị cho mùa khô năm 2026.
Trước đó, hàng loạt doanh nghiệp điện gió tại Quảng Trị đã gửi văn bản kiến nghị tới Bộ Công thương, UBND tỉnh Quảng Trị, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Công ty Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) đề nghị xem xét việc hạn chế cắt giảm công suất phát điện khả dụng.
Theo các nhà đầu tư, từ cuối tháng 9/2025 đến nay, cụm nhà máy điện gió tại Quảng Trị liên tục bị cắt giảm công suất, có thời điểm lên tới 99%. Bình quân, công suất bị giảm từ 20-90%.
Nếu tình trạng này kéo dài đến hết năm, doanh thu năm 2025 có thể giảm 10-20%, trong khi lợi nhuận định mức chỉ còn 5-10% sau khi trừ chi phí vận hành, trả nợ và bảo trì. Với các dự án hiệu suất trung bình, lợi nhuận thực tế không đến 5%.
Có nhiều giả thuyết cho rằng, nhà điều hành đang cắt giảm mạnh công suất điện gió, để ưu tiên phát điện than.