Hoả hoạn luôn là mối lo ngại cho người dân, đặc biệt là tại các đô thị lớn. Dù vậy, bảo hiểm cháy nổ cho tài sản lại chưa được người dân, tổ chức chú ý.
Những cái giá đắt khi cháy nổ xảy ra
Chỉ trong ngày 4/6, liên tiếp hai vụ cháy tại chung cư HH4A Linh Đàm (phường Hòang Liệt, quận Hoàng Mai) và Eurowindow River Park (huyện Đông Anh, Hà Nội). Dù may mắn không có thiệt hại về người, nhưng tài sản trong các căn hộ bị hủy hoại nghiêm trọng, chủ nhà phải rất tốn kém để khắc phục.
Các vụ hỏa hoạn xảy ra gần đây xuất phát từ những sự cố về thiết bị điện, là lời cảnh tỉnh cho người dân, không nên chủ quan.
Không chỉ chung cư, những căn nhà ống san sát trong phố, nhất là trong các ngõ nhỏ, cũng tiềm ẩn nguy cơ hỏa hoạn thường trực, nhất là hiện nay với cấu trúc đô thị ở nước ta, việc tiếp cận và dập lửa cực kỳ khó khăn. Vụ việc xảy ra ngày 17/6 tại khu đô thị Văn Phú, phường Phú La, quận Hà Đông là một minh chứng.
Không chỉ tài sản, hỏa hoạn còn đe dọa cả sinh mạng con người.
Hoả hoạn có thể xảy ra với bất cứ đâu, với gia đình nào vì rủi ro rất khó đoán định. Khi cháy, thiệt hại khó mà đong đếm được. Cho nên để phòng ngừa, ngoài các biện pháp phòng cháy chữa cháy hết sức cẩn mật, cần có thêm một "tấm khiên" nữa để gia chủ bảo vệ tài sản gia đình và cũng là thể hiện trách nhiệm xã hội: Đó là bảo hiểm cháy nổ.
Quy định mới về bảo hiểm cháy nổ: Người dân cần lưu ý gì?
Về vấn đề này, luật sư Phạm Ba Đô, Giám đốc Công ty Luật TNHH SJKLaw, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, nhìn nhận: "Bảo hiểm cháy nổ không đơn thuần là một lựa chọn tự nguyện mà đã trở thành nghĩa vụ pháp lý đối với nhiều loại hình tài sản theo quy định của pháp luật Việt Nam, cụ thể là Luật Phòng cháy và chữa cháy và các văn bản hướng dẫn thi hành như Nghị định số 136/2020/NĐ-CP. Các quy định này ngày càng được hoàn thiện nhằm nâng cao ý thức phòng ngừa và có cơ chế khắc phục hậu quả hiệu quả hơn".
Khi được hỏi về những điểm người dân cần đặc biệt lưu ý, luật sư Đô lưu ý: Không phải mọi tài sản đều bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ. Luật chỉ định rõ các đối tượng có nguy cơ về cháy nổ phải mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc.
Đó là các công trình có nguy hiểm về cháy nổ như: nhà chung cư, nhà tập thể cao từ 5 tầng trở lên; khách sạn, nhà khách cao từ 5 tầng trở lên; trung tâm thương mại, siêu thị, chợ có mái che... Danh mục chi tiết các cơ sở thuộc diện bắt buộc mua bảo hiểm cháy nổ được quy định tại Phụ lục II của Nghị định 136/2020/NĐ-CP.
"Đối với các đối tượng này, việc mua bảo hiểm là bắt buộc. Nếu không thực hiện nghĩa vụ này, chủ đầu tư, chủ sở hữu hoặc người quản lý sử dụng các cơ sở thuộc diện bắt buộc sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình. Mức phạt có thể lên tới hàng chục triệu đồng tùy thuộc vào hành vi vi phạm và quy mô của cơ sở", luật sư Đô cho biết.
Luật sư Đô cũng lưu ý thêm: "Người dân sống trong các căn hộ chung cư thuộc diện bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ cần kiểm tra xem Ban Quản lý/chủ đầu tư tòa nhà đã thực hiện nghĩa vụ này chưa.
Thông thường, bảo hiểm bắt buộc này thường chỉ bao gồm phần kết cấu tòa nhà và các tài sản chung.
Tài sản bên trong căn hộ của từng gia đình (nội thất, đồ dùng, tài sản có giá trị...) thường không được bao gồm trong hợp đồng bảo hiểm bắt buộc chung của tòa nhà.
Khi xảy ra sự cố cháy nổ, bảo hiểm cháy nổ bắt buộc phải bồi thường thiệt hại vật chất đối với tài sản được bảo hiểm do cháy, nổ gây ra. Giá trị bồi thường sẽ dựa trên mức độ thiệt hại thực tế được xác định theo giám định, tối đa không vượt quá số tiền bảo hiểm đã thỏa thuận.
Số tiền bảo hiểm tối thiểu đối với từng loại hình cơ sở cũng được quy định cụ thể trong Nghị định 136/2020/NĐ-CP, thường được tính bằng giá trị thực tế của tài sản tại thời điểm tham gia bảo hiểm.
Điều khoản loại trừ
Tuy nhiên cần hiểu rõ, bảo hiểm cháy nổ bắt buộc có những điều khoản loại trừ trách nhiệm bảo hiểm nhất định. Chẳng hạn, thiệt hại do cố ý gây cháy nổ, thiệt hại do chiến tranh, khủng bố, hoặc các sự kiện bất khả kháng khác được quy định cụ thể trong hợp đồng bảo hiểm.