Theo các chuyên gia, công trình xanh không chỉ chú trọng đến tiết kiệm năng lượng, mà còn cần tích hợp các giải pháp làm mát bền vững, nhằm giảm nhu cầu điện năng, hạn chế phát thải và cải thiện vi khí hậu đô thị.
Công trình xanh thích ứng với biến đổi khí hậu
Ngày 17/10, dưới sự bảo trợ của Bộ Xây dựng, Hội Môi trường Xây dựng Việt Nam (VACEE) phối hợp với Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC) tổ chức Hội thảo "Công trình xanh kết hợp giải pháp làm mát tiết kiệm năng lượng vì sức khỏe và bảo vệ môi trường".
Hội thảo diễn ra gồm 5 bài tham luận và một phiên thảo luận.
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Tạ Quang Hưng, Phó vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, môi trường và Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết, Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên vươn mình, với yêu cầu vừa tư duy tốc độ tăng trưởng, vừa phải đảm bảo phát triển theo xanh, bền vững và hướng tới mục tiêu giảm phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.
Trong đó, công trình xanh và giao thông xanh là hai yếu tố quan trọng để xây dựng một nền kinh tế xanh; mở ra dư địa rất lớn để triển khai các giải pháp xanh, sử dụng năng lượng hiệu quả, cải thiện môi trường, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Theo ông Hưng, hội thảo "Công trình xanh kết hợp giải pháp làm mát tiết kiệm năng lượng vì sức khỏe và bảo vệ môi trường" là sự kiện nằm trong khuôn khổ "Tuần lễ Công trình xanh và giao thông xanh Việt Nam năm 2025".
Hội thảo sẽ là nơi trao đổi và thảo luận thẳng thắn về các kết quả đạt được, chỉ ra những rào cản trong quá trình thực hiện, từ đó đề xuất các giải pháp thiết thực thúc đẩy phát triển công trình xanh và giao thông xanh.
Tại hội thảo, ông Nguyễn Hữu Dũng, Chủ tịch VACEE nhấn mạnh, biến đổi khí hậu đang khiến thời tiết ngày càng cực đoan, đặc biệt là các đợt nắng nóng kéo dài và gay gắt ở đô thị, gây ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Theo ông Dũng, công trình xanh không chỉ chú trọng đến tiết kiệm năng lượng, sử dụng vật liệu thân thiện môi trường, mà còn cần tích hợp các giải pháp làm mát bền vững, bao gồm làm mát thụ động (thông gió tự nhiên, mái nhà, cây xanh đô thị…) và làm mát thụ chủ động hiệu quả (điều hòa tiết kiệm năng lượng, năng lượng tái tạo…).
Những giải pháp này giúp giảm nhu cầu điện năng, hạn chế phát thải khí nhà kính và cải thiện vi khí hậu đô thị. Đây là hướng đi quan trọng cho các đô thị Việt Nam trong quá trình thích ứng với biến đổi khí hậu, hướng tới tương lai đô thị xanh, an toàn, đáng sống.
Cần chú trọng giải pháp làm mát trong công trình xanh
Tại hội thảo, các bài tham luận và phiên thảo luận tập trung đề cập tới các kết quả nghiên cứu khoa học và chia sẻ kiến thức về ứng dụng tích hợp hệ thống làm mát tiên tiến.
TS Nguyễn Văn Muôn, Phó tổng thư ký VACEE nhấn mạnh, trong điều kiện khí hậu nhiệt đới nóng ẩm như ở Việt Nam, việc thiết kế công trình xanh cần đặc biệt chú trọng đến các giải pháp làm mát tiết kiệm năng lượng để đảm bảo sức khỏe người sử dụng.
Nhất là áp dụng tiêu chuẩn TCVN 14214:2024 về nhà ở và công trình công cộng - các yêu cầu đối với thông số vi khí hậu trong phòng. Tiêu chuẩn này đưa ra các thông số vi khí hậu quan trọng như nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió… và phân loại rõ ràng mùa nóng - mùa lạnh theo từng vùng miền.
Việc thiết kế công trình xanh cần đặc biệt chú trọng đến các giải pháp làm mát tiết kiệm năng lượng.
Theo KTS Lê Lương Ngọc, Giám đốc Công ty V-Architecture, để thiết kế công trình xanh hiệu quả trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, cần áp dụng tư duy tích hợp ngay từ đầu, ưu tiên các giải pháp làm mát thụ động như thông gió tự nhiên, bố trí hình khối hợp lý và sử dụng lớp vỏ công trình thông minh.
Tại hội thảo, KTS Ngọc cũng trình bày một số giải pháp mà công ty đã triển khai thực tế tại một số công trình. Các giải pháp được thực hiện đồng bộ giữa các yếu tố chính sách, văn hóa, đào tạo, kỹ thuật và tài chính. Đây là cách tiếp cận toàn diện, giúp công trình không chỉ thân thiện với môi trường mà còn nâng cao chất lượng sống cho người sử dụng.
ThS Vũ Hồng Phong, chuyên gia Công trình xanh của IFC cũng cho biết, việc lượng hóa các giải pháp xanh trong xây dựng không chỉ giúp tiết kiệm năng lượng mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt. Hiện nay, IFC đã phát triển phần mềm EDGE, cho phép các chủ đầu tư tính toán và lượng hóa các giải pháp công trình xanh.
Bên cạnh đó, Chứng nhận công trình xanh EDGE cũng hỗ trợ chứng nhận công trình theo ba cấp độ: EDGE Certified, EDGE Advanced và Zero Carbon; phù hợp với các tiêu chí tín dụng xanh và trái phiếu xanh theo quy định của Chính phủ Việt Nam.
"Việc áp dụng các giải pháp xanh không chỉ góp phần giảm phát thải khí nhà kính mà còn giúp công trình thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu, đồng thời nâng cao giá trị tài sản và uy tín của chủ đầu tư trên thị trường", ThS Phong nhấn mạnh.
Các chuyên gia, nhà khoa học cũng đã chia sẻ về các giải pháp tối ưu hóa thông gió và điều hòa không khí; xu hướng làm mát bền vững trong thiết kế và vận hành công trình, tạo môi trường sống vì sức khỏe, tiết kiệm năng lượng…