Doanh nghiệp vật liệu tiên phong sản xuất xanh
Nhiều doanh nghiệp lớn trong ngành Xây dựng đang tiên phong phát triển hệ sinh thái vật liệu xanh, tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, thân thiện môi trường.
Công nghệ tạo đột phá
Chỉ vào nền lát ceramic đã phai, mòn màu sắc hoa văn trong căn nhà cũ, ông Đoàn Đức Kim (phố Hoàng Hoa Thám, Hà Nội) chia sẻ, ngôi nhà được xây dựng năm 1996 và sử dụng gạch ốp lát trong nước, kích thước 20x20cm. Ngày đó, sự xuất hiện của loại gạch này là đột phá lớn, đánh dấu lần đầu tiên Việt Nam sản xuất được gạch ốp lát, cạnh tranh với vật liệu nhập ngoại trên thị trường.

Viglacera lọt top 20 nhà sản xuất gạch ốp lát lớn nhất thế giới.
Đơn vị sản xuất gạch ốp lát đó thuộc Tổng công ty Viglacera - CTCP. "Cuộc chiến" giữa hàng nội địa do Viglacera dẫn đầu và hàng nhập khẩu cứ thế diễn ra căng thẳng suốt hàng chục năm sau đó.
Ông Mai Xuân Đức, Tổng giám đốc Công ty CP Kinh doanh Gạch ốp lát Viglacera chia sẻ, Viglacera ý thức rõ: Chỉ có công nghệ mới tạo nên sự đột phá về chiều sâu kỹ thuật, chất lượng, mẫu mã sản phẩm, tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
"Với mỗi công nghệ mới, chúng tôi đều đưa nhân sự đi đào tạo tại nước ngoài, sau đó kết hợp với sự sáng tạo của người Việt. Đến nay, Viglacera đã lọt top 20 nhà sản xuất gạch ốp lát lớn nhất thế giới, làm chủ được công nghệ hiện đại nhất về vật liệu ốp lát với sản phẩm đá nung kết vân trong xương, có kích thước lên tới 1.600x3.200cm", ông Đức thông tin.
Tương tự, tất cả các sản phẩm khác của Viglacera như sứ vệ sinh, sen vòi, kính xây dựng, kính tiết kiệm năng lượng, kính siêu trắng, bê tông khí chưng áp, tấm panel lõi thép gia cường... đều trải qua một chặng đường dài của quá trình "tự làm mới" và dần chuyển đổi theo hướng "xanh trong sản xuất, xanh trong xây dựng, xanh trong sử dụng". Năm 2024, Viglacera đã chính thức công bố Hệ sinh thái vật liệu xây dựng xanh đồng bộ cho mọi công trình.
Ông Quách Hữu Thuận, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Viglacera - CTCP cho biết, hệ sinh thái là kết quả của chiến lược đầu tư chiều sâu vào công nghệ và đổi mới sáng tạo. Mỗi sản phẩm trong hệ sinh thái đều hàm chứa những giá trị ứng dụng xanh, thân thiện và vượt trội... Đến nay, các sản phẩm của Viglacera không chỉ giữ thị phần lớn trong nước mà còn được xuất khẩu tới 40 quốc gia và vùng lãnh thổ…
Tiết kiệm chi phí, bảo vệ môi trường
Trung tuần tháng 7/2025, 17 sản phẩm của Vicem Hà Tiên đã được trao chứng nhận EPD (công bố sản phẩm môi trường). Chứng nhận này minh bạch hóa toàn bộ hồ sơ vòng đời sản phẩm (LCA), từ khai thác nguyên liệu, sản xuất, vận chuyển đến khi sản phẩm được sử dụng và thải bỏ. Đây còn là công cụ đánh giá mức độ phát thải carbon, mức tiêu thụ năng lượng, nước và tài nguyên trong toàn bộ quá trình sản xuất.

Vicem Sông Thao sử dụng 100% thạch cao nhân tạo trong sản xuất xi măng.
Ông Nguyễn Quốc Thắng, Tổng giám đốc Vicem Hà Tiên cho biết, 17 sản phẩm đạt chứng nhận EPD giúp Vicem Hà Tiên nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường nội địa và quốc tế, là một phần trong lộ trình đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt về môi trường, trong đó có cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu.
Thành quả trên là sự ghi nhận cho những nỗ lực của Vicem Hà Tiên trong thực hiện chiến lược sản xuất xanh, tiết kiệm tài nguyên, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất kinh doanh, quản trị doanh nghiệp và bảo vệ môi trường.
Còn tại Vicem Sông Thao, từ tháng 3/2020, doanh nghiệp trở thành đơn vị duy nhất tại Việt Nam sử dụng 100% thạch cao nhân tạo thay thế cho thạch cao tự nhiên trong sản xuất xi măng.
Theo ông Nguyễn Quang Huy, Tổng giám đốc Vicem Sông Thao, việc sử dụng 100% thạch cao nhân tạo sản xuất trong nước (được xử lý từ bã thải GYPS của các nhà máy hóa chất công nghiệp) thay thế thạch cao tự nhiên nhập ngoại vừa giúp cho công ty chủ động hơn được nguồn nguyên liệu đầu vào, vừa tiết kiệm hàng tỷ đồng mỗi năm và nhất là góp phần bảo vệ môi trường.

Các doanh nghiệp vật liệu ngành Xây dựng chú trọng đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất kinh doanh.
Sau Vicem Sông Thao, mô hình sử dụng thạch cao nhân tạo thay thế thạch cao tự nhiên đã mở rộng ứng dụng ở tất các nhà máy xi năng trong toàn Tổng công ty Vicem, với tỷ lệ thach cao nhân tạo thay thế trung bình lên đến hơn 40%.
Theo đại diện Tổng công ty Vicem, những năm qua, các đơn vị thuộc Vicem luôn tập trung đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học công nghệ.
Trên cơ sở đó, đẩy mạnh đầu tư chiều sâu, ứng dụng thành công các giải pháp như sử dụng tro, xỉ (phế phẩm các ngành công nghiệp nhiện điện, luyện thép), thạch cao nhân tạo làm nguyên liệu; đốt rác công nghiệp thay thế than trong sản xuất xi măng; tận dụng nhiệt thừa khí thải phát điện…
Các giải pháp này không chỉ góp phần giảm chi phí, tiết kiệm tài nguyên, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, đem lại lợi ích kinh tế trực tiếp cho các đơn vị ứng dụng mà góp phần xử lý các vấn đề môi trường, giảm phát thải CO2, hướng tới phát triển bền vững.
Tại Phiên họp lần thứ nhất Ban Chỉ đạo Bộ Xây dựng về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đề án 06, Bộ trưởng Trần Hồng Minh, Trưởng Ban Chỉ đạo Bộ Xây dựng yêu cầu Vụ Khoa học công nghệ, môi trường và Vật liệu xây dựng chủ động phối hợp với các cơ sở nghiên cứu, doanh nghiệp tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học để giải quyết các vấn đề cấp thiết của ngành, gắn khoa học công nghệ với đổi mới sáng tạo để góp phần phát triển kinh tế theo đúng tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW.
Vụ chủ trì tổ chức Hội nghị "Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo ngành Xây dựng và Giao thông vận tải năm 2025" trước 15/8/2025 để đánh giá các kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ của các đơn vị thuộc Bộ và triển khai các phương hướng nghiên cứu khoa học công nghệ giai đoạn 2025-2030.
-