Theo PGS.TS Vũ Văn Phúc, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản, dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng thể hiện rõ tinh thần khát vọng vươn lên mạnh mẽ; thể hiện tầm nhìn chiến lược và tư duy phát triển mới.
Theo ông Phúc, điều quan trọng cần nhấn mạnh là làm thế nào để khơi dậy và phát huy tối đa nguồn lực con người Việt Nam - yếu tố then chốt trong mọi chiến lược phát triển, làm nền tảng để biến khát vọng "hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc" thành hiện thực.
PGS.TS Vũ Văn Phúc, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản.
Phát huy tối đa nguồn lực con người
Ông nhìn nhận như thế nào về những điểm mới nổi bật trong các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng đang được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi?
Dự thảo các văn kiện Đại hội XIV được chuẩn bị công phu, khoa học, sát thực tiễn, thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược của Đảng trong giai đoạn phát triển mới
Dự thảo là kết tinh trí tuệ, ý chí, khát vọng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, thể hiện tầm nhìn chiến lược và tư duy phát triển mới.
Đại hội XIV được xem là dấu mốc đặc biệt quan trọng, bởi đây là Đại hội "bước ngoặt" sau 40 năm đổi mới, mở ra thời kỳ tự cường, tự chủ chiến lược và phát triển bền vững của dân tộc.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã thống nhất lấy chủ đề Đại hội XIV là "Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng chung sức, đồng lòng quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030; tự cường, tự tin tiến mạnh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc vì hoà bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội".
Chủ đề có hai vế rất rõ ràng và hai vế có mối quan hệ biện chứng với nhau, là tiền đề, điều kiện của nhau; là hai bước, hai nấc thang, là hai mặt của một thể thống nhất phải tiến hành song song, đồng thời và cả hai vế, hai mặt đều có một điểm chung mấu chốt, một điểm chung mang tính quyết định là "Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng".
"Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng", cả nước, cả dân tộc, cả hệ thống chính trị, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta chung sức, đồng lòng quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030.
Điểm mới của các dự thảo văn kiện lần này là sự nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá khách quan tình hình, nhận diện đúng thách thức và thời cơ, từ đó đề ra quan điểm, mục tiêu và giải pháp phát triển nhanh, bền vững, chủ động, tự chủ và chất lượng cao.
Hiện thực hóa những mục tiêu chiến lược
Theo ông, dự thảo các văn kiện thể hiện những đột phá nào trong tư duy phát triển và mô hình tăng trưởng, và nội dung đó có ý nghĩa ra sao đối với giai đoạn phát triển mới của đất nước?
Văn kiện đã thể hiện tư duy mới trong mô hình tăng trưởng mới. Đó là tiếp tục chủ động, tích cực, đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả nhằm huy động cao nhất nguồn lực bên ngoài, bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc và mở rộng thị trường.
Bên cạnh đó là lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chính, hình thành các chuỗi giá trị mới; coi kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng nhất, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước đối với kinh tế tư nhân.
Đồng thời khẳng định rõ yêu cầu xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới để đào tạo nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhanh yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư… cũng như thực hiện chủ trương, chính sách chăm sóc sức khoẻ toàn dân và nâng cao đời sống, hạnh phúc của Nhân dân.
Riêng về phát triển kinh tế, các văn kiện đã xác lập mô hình tăng trưởng mới, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá… để đạt mục tiêu tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) bình quân cho giai đoạn 2026 - 2030 từ 10%/năm trở lên.
Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV cũng nhấn mạnh việc định hình mối quan hệ hữu cơ giữa Nhà nước - thị trường - xã hội, để qua đó nâng cao tính minh bạch, khách quan và khả năng kiểm soát rủi ro và tối ưu hoá kết quả phân bổ nguồn lực cho tăng trưởng kinh tế.
Đặc biệt, dự thảo Báo cáo chính trị xác định: "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn, tự đổi mới để Đảng ta thật sự là đạo đức, là văn minh", cũng như triển khai mô hình điểm về các tỉnh "xã hội chủ nghĩa", các xã "xã hội chủ nghĩa".
Đây là nội dung mới, lần đầu tiên chủ trương xây dựng Đảng văn minh được xác định là một nhiệm vụ chiến lược, có tính hệ thống và cụ thể hoá trong văn kiện đại hội Đảng. Đây không chỉ là sự kế thừa tư tưởng Hồ Chí Minh, mà còn là định hướng thực hành chủ nghĩa xã hội trong đời sống thực tiễn của nhân dân.
Tôi cho rằng các văn kiện đã thể hiện tinh thần khát vọng vươn mình mạnh mẽ của dân tộc trong kỷ nguyên mới. Điều cần tiếp tục nhấn mạnh là làm sao để khơi dậy và phát huy cao nhất nguồn lực con người Việt Nam - yếu tố then chốt của mọi chiến lược phát triển. Đó là nền tảng để biến khát vọng "hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc" thành hiện thực.
Với tầm nhìn dài hạn đến năm 2045, ông kỳ vọng điều gì về định hướng phát triển đất nước trong giai đoạn tới?
Giai đoạn 2025 - 2030 là thời kỳ bản lề, mang ý nghĩa quyết định trong việc hiện thực hóa tầm nhìn đến năm 2045 - kỷ niệm 100 năm thành lập nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Trong khoảng thời gian này, Việt Nam phấn đấu trở thành một quốc gia đang phát triển với công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, hướng tới trở thành nước phát triển, thu nhập cao, xây dựng xã hội chủ nghĩa toàn diện.
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, thế giới đang trải qua những thay đổi mang tính thời đại. Từ nay đến năm 2030 là giai đoạn quan trọng nhất để xác lập trật tự thế giới mới; đồng thời, đây cũng là thời cơ chiến lược, giai đoạn nước rút của cách mạng Việt Nam nhằm đạt các mục tiêu chiến lược 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, tạo nền tảng vững chắc hướng tới kỷ niệm 100 năm thành lập Nước.
Những biến chuyển mang tính thời đại đem đến cả thời cơ và thuận lợi mới, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều thách thức; thậm chí thời cơ và thách thức có thể xuất hiện bất ngờ trong bối cảnh những thay đổi đột biến của cục diện thế giới.
Vì vậy, để hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược, cả dân tộc cần "chung sức, đồng lòng với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, tự cường, tự tin và tự chủ", dựa chủ yếu vào sức mạnh nội sinh, đồng thời tận dụng tối đa nguồn lực bên ngoài.
Tôi tin rằng, dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, khi ý Đảng "hòa quyện" với lòng dân, khát vọng xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh và hạnh phúc sẽ trở thành hiện thực.
Đây chính là thời điểm "hội tụ" tổng hòa các lợi thế và sức mạnh để đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Cảm ơn ông!
