Hà Nội cần sớm công khai danh sách đất cho thuê ngắn ngày, kịp thời lan tỏa đến người dân, giúp đấu giá minh bạch, hiệu quả, tránh tình trạng "đi đêm" trục lợi.
Tiền thuê thanh toán hàng năm hoặc một lần
UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định 25/2025 về quy định, trình tự, thủ tục cho thuê quỹ đất ngắn hạn. Theo đó, việc cho thuê quỹ đất ngắn hạn áp dụng đối với các khu đất chờ cơ quan có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất lâu dài theo quy định của Luật Đất đai.
Nhiều ý kiến cho rằng, Hà Nội cần sớm công khai danh sách các khu đất cho thuê ngắn ngày, giúp hoạt động cho thuê minh bạch, hiệu quả.
Các khu đất đưa vào diện cho thuê phải đáp ứng đủ điều kiện: không nằm trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm đã được phê duyệt, đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và do tổ chức phát triển quỹ đất trực tiếp quản lý; việc khai thác quỹ đất này nhằm tận dụng nguồn lực đất đai, tránh lãng phí trong thời gian chờ quy hoạch chính thức.
Theo quy định, việc cho thuê quỹ đất ngắn hạn phải bảo đảm tuân thủ các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường, giao thông và trật tự công cộng.
Mức giá khởi điểm cho thuê sẽ được tính theo đơn giá thuê đất có cùng mục đích sử dụng do UBND thành phố ban hành. Tiền thuê đất có thể được thanh toán hằng năm hoặc một lần, tùy theo thời gian thuê đất được quy định trong hợp đồng.
Trong trường hợp trên đất có công trình sẵn có, giá thuê đất sẽ được tính dựa trên tỷ lệ chất lượng công trình còn lại, nhân với đơn giá xây dựng, sau đó phân bổ vào tổng giá thuê đất.
Theo hợp đồng, người thuê đất phải hoàn thành nộp tiền thuê và tiền đặt cọc trong vòng 3 ngày kể từ khi ký kết. Sau đó, tổ chức phát triển quỹ đất sẽ bàn giao đất trên thực địa, lập biên bản có sự tham gia của các bên liên quan và đại diện UBND cấp xã.
Tiền đặt cọc thuê đất ngắn hạn tối thiểu 20% giá trị hợp đồng và được hoàn trả sau khi trừ chi phí tháo dỡ công trình hoặc các khoản vi phạm. Khi hết thời hạn thuê, người thuê đất có thể gia hạn nếu chưa có dự án khác được phê duyệt và đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo hợp đồng. Thời gian gia hạn tối đa 1 năm, không quá 5 lần liên tiếp.
Cũng theo quyết định trên, trường hợp hợp đồng hết hạn hoặc bị chấm dứt trước thời hạn do quy hoạch, phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức thuê sẽ được hoàn trả khoản tiền thuê tương ứng với thời gian chưa sử dụng. Người thuê có trách nhiệm tháo dỡ công trình trên đất trong 10 ngày sau khi thanh lý hợp đồng, nếu không tổ chức phát triển quỹ đất sẽ cưỡng chế tháo dỡ và khấu trừ vào tiền đặt cọc.
Tổ chức phát triển quỹ đất có trách nhiệm giám sát, kiểm tra định kỳ, báo cáo việc sử dụng đất, đồng thời điều chỉnh đơn giá thuê đất phù hợp với quy định của UBND thành phố. Người thuê đất phải sử dụng đúng mục đích, không cho thuê lại, bảo vệ tài sản gắn liền với đất và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính.
Cần công khai danh sách đất đấu giá
Nhiều ý kiến cho rằng, quy định cho thuê này của Hà Nội sẽ giảm tình trạng bỏ đất hoang lãng phí. Nhiều vị trí đất chưa sử dụng được đưa vào sử dụng tạm, ngắn hạn, tăng thu ngân sách thay vì việc mở cửa hàng, kho hàng "chui".
Anh Nguyễn Hoàng Nam (phường Xuân Phương) cho biết, khi anh muốn thuê một mảnh đất mở quán hay dựng sân thể thao tạm thời, anh phải tìm nhiều phương án khác nhau, trực tiếp hoặc gián tiếp. Nếu Hà Nội cho thuê đất công khai, anh sẵn sàng tham gia. Điều này giúp anh yên tâm kinh doanh. Anh Nam cũng cho rằng, quy định này sẽ hạn chế tình trạng lấn chiếm, sử dụng đất sai mục đích, góp phần làm bộ mặt đô thị văn minh, trật tự hơn.
Anh Trần Văn Quỳnh, chủ một cửa hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống và thể thao (Từ Liêm, Hà Nội) cùng quan điểm, Hà Nội đấu giá cho thuê sử dụng đất ngắn ngày thực sự là bước tiến quan trọng. Việc này giúp cho tất cả mọi người dân có điều kiện tiếp cận, sử dụng đất đai theo nhu cầu của mình.
Luật sư đất đai Hoàng Tùng, Trưởng văn phòng Luật sư Trung Hòa (Hà Nội) cũng nhìn nhận, việc đấu giá công khai cho thuê đất sẽ giúp tăng thu ngân sách của Hà Nội, giúp người dân đặc biệt là tiểu thương tiếp cận được mặt bằng giá rẻ và phù hợp với nhu cầu.
Tuy nhiên, Hà Nội cũng cần xây dựng cơ chế công khai, minh bạch, sớm công bố các danh sách đất cho thuê, sớm lan tỏa đông đảo người dân có nhu cầu, tăng cường các bộ phận giám sát, xử lý mạnh tay những vi phạm nếu có, đảm bảo đấu giá hiệu quả. Tránh tình trạng lợi ích nhóm, "đi đêm" trục lợi đấu giá cho thuê đất ngắn ngày.
- Tham khảo thêm
