Để xử lý các dự án đầu tư có sử dụng đất xây dựng không đúng quy hoạch, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo các đơn vị liên quan rà soát và đề xuất phương án.
30 dự án sử dụng đất xây dựng công trình không đúng quy hoạch
Ngày 18/6, thông tin từ Sở Xây dựng, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 30 dự án sử dụng đất xây dựng công trình không đúng quy hoạch được phê duyệt đề nghị phương án xử lý. Theo đó, có 12 dự án thuộc lĩnh vực thương mại dịch vụ, 4 dự án thuộc lĩnh vực sản xuất công nghiệp và xây dựng, 14 dự án thuộc lĩnh vực nông nghiệp.
Chợ Bình Hương là một trong tám dự án xây dựng sai quy hoạch.
Đến nay, trong tổng số 30 dự án có 10 dự án đã thực hiện xử phạt vi phạm hành chính trong việc xây dựng công trình không đúng quy hoạch. Chủ đầu tư các dự án đã nộp phạt đầy đủ theo quyết định xử phạt và đã thực hiện biện pháp khắc phục một phần hậu quả sai phạm. 20 dự án còn lại chưa xử phạt vi phạm hành chính trong việc xây dựng công trình không đúng quy hoạch đã được phê duyệt.
Được biết, phần lớn các dự án được thực hiện giai đoạn 2012-2015. Chủ đầu tư là đơn vị đề xuất dự án, đề xuất quy hoạch và triển khai thực hiện nhưng đã tự ý điều chỉnh theo ý tưởng riêng, không tuân thủ quy hoạch được duyệt và các quy định của pháp luật.
Là một trong các đơn vị có công trình sai phạm, ông Nguyễn Trường Sơn, đại diện chủ đầu tư dự án Trang trại tổng hợp ở Kỳ Lạc, Kỳ Anh, cho biết: Trong quá trình thực hiện dự án ban đầu, công tác lập quy hoạch chưa thực sự phù hợp với mục tiêu của chủ đầu tư. Khi triển khai thực tế, chủ đầu tư đã tự ý điều chỉnh để phù hợp với mục tiêu và hiện trạng.
Có một số nhà xây sai vị trí do mặt bằng thời điểm lập quy hoạch có bất cập, độ chênh cao độ lớn dẫn đến khi thi công phải tiến hành điều chỉnh cục bộ các vị trí nhà. Theo tính toán của chủ đầu tư thì nếu thực hiện việc tháo dỡ công trình, hoàn thiện điều chỉnh chủ trương đầu tư, quy hoạch, thuê đất và xây dựng lại thì tổng chi phí hết hàng trăm tỷ đồng.
"Hiện nay, công ty cũng đã nộp phạt hành chính đầy đủ. Do đó, đề xuất báo cáo cấp có thẩm quyền để cho công trình/phần công trình xây dựng không đúng quy hoạch được tồn tại và thực hiện hoàn thiện bổ sung các hồ sơ, thủ tục", ông Sơn kiến nghị.
Xử lý dứt điểm, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp
Về phương án xử lý, ông Trần Quang Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng, cho biết: "Hiện nay, hành lang pháp lý về xử lý xây dựng không đúng quy hoạch được duyệt đối với các dự án đầu tư đã được quy định tại Nghị định số 16/2022/NĐ-CP ngày 28/01/2022 của Chính phủ. Theo đó, chủ đầu tư phải bị xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng, buộc tháo dỡ công trình sai phạm".
Tuy nhiên, đối với 8 dự án đề xuất cấp tỉnh xử lý, mặc dù có xây dựng công trình không đúng quy hoạch chi tiết được duyệt, nhưng vẫn phù hợp với các quy hoạch liên quan, như: Quy hoạch xây dựng vùng huyện, quy hoạch chung xã, quy hoạch chung đô thị, quy hoạch phân khu…
Trang trại tổng hợp ở Đức Thọ xây dựng sai quy hoạch được phê duyệt.
Một số dự án có điều chỉnh về bố cục, hình khối, thông số kỹ thuật công trình dẫn đến có thay đổi về các chỉ tiêu quy hoạch nhưng không vi phạm về hành lang, chỉ giới đường đỏ, chỉ giới xây dựng, ranh giới được giao đất, cho thuê đất. Không làm ảnh hưởng đến công trình lân cận và đang phát huy hiệu quả sử dụng, các dự án tại khu vực đô thị mặc dù sai phạm nhưng vẫn đảm bảo mỹ quan, tạo được điểm nhấn.
Các dự án này được xây dựng đã lâu, đã hoạt động ổn định và đưa lại những hiệu quả nhất định, góp phần giải quyết việc làm trên địa bàn, tăng thu ngân sách; việc phá dỡ các công trình sai phạm ngoài việc gây thiệt hại lớn về mặt kinh tế, hoạt động sản xuất của chủ đầu tư thì cũng gây ra lãng phí nguồn lực xã hội.
Phía Sở xây dựng Hà Tĩnh cũng thông tin, các dự án đã bị xử phạt 1,47 tỷ đồng. Nếu thực hiện việc phá dỡ các công trình vi phạm tại 8 dự án này thì gây thiệt hại khoảng 153,84 tỷ đồng, ảnh hưởng tiêu cực đến việc thu hút các dự án đầu tư sau này.
Một số dự án nếu phá dỡ, sau khi đã hoàn thành việc điều chỉnh quy hoạch và hoàn thiện hồ sơ theo quy định, chủ đầu tư sẽ xây dựng lại công trình tại vị trí như trước khi phá dỡ do những yêu cầu về dây chuyền, công năng nên sẽ càng gây ra lãng phí.
Đặc biệt, đối với Trang trại tổng hợp Kỳ Lạc và dự án Trang trại tổng hợp Trung Lễ (xã Lâm Trung Thủy, huyện Đức Thọ), đây là các dự án trang trại nông nghiệp chủ đầu tư đã liên kết/hợp tác với 8 doanh nghiệp để lắp đặt 8 hệ thống điện mặt trời mái nhà với quy mô công suất mỗi hệ thống 1.164kWp (tương đương 1MW/hệ thống), nằm trên địa bàn ưu đãi đầu tư.
Quá trình hoạt động đến thời điểm hiện nay không ghi nhận việc xây dựng các hạng mục không đúng quy hoạch chi tiết làm ảnh hưởng đến các quyền lợi, lợi ích của nhà nước và các cá nhân, tổ chức khác. Các hạng mục xây dựng không đúng quy hoạch không ảnh hưởng đến các điều kiện, tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật hiện hành trong lĩnh vực chăn nuôi.
Việc phá dỡ các hạng mục xây dựng sai quy hoạch không chỉ làm lãng phí nguồn lực đã đầu tư, ảnh hưởng đến các đơn vị hợp tác làm điện mặt trời áp mái nhà mà trong điều kiện nhất định có thể ảnh hưởng đến việc cung cấp nguồn điện trong khu vực dự án.
Theo đó, Sở Xây dựng đề xuất phương án để cho các dự án có công trình/phần công trình xây dựng không đúng quy hoạch được tồn tại, xử lý vi phạm hành chính và cho thực hiện hoàn thiện bổ sung các hồ sơ, thủ tục.
Riêng đối với dự án cơ sở kinh doanh tôn, thép và kết cấu thép tại phường Thạch Linh, thành phố Hà Tĩnh, yêu cầu chủ đầu tư phá dỡ công trình vi phạm nằm ngoài phạm vi đã được cho thuê đất sau đó mới cho phép thực hiện hoàn thiện bổ sung các hồ sơ, thủ tục.
Chia sẻ với phóng viên, ông Phan Lê Hùng, Chánh thanh tra Sở Xây dựng cho biết: "Việc xử lý theo phương án như trên đối với 2 dự án trang trại nông nghiệp của Công ty CP Tập đoàn Hoành Sơn cũng phù hợp với tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết số 233/QĐ-CP ngày 10/12/2024".
Đối với 22 dự án đề xuất cấp huyện xử lý, đề xuất thực hiện xử lý theo quan điểm, hướng xử lý như: Các dự án cấp tỉnh và đề xuất báo cáo cấp có thẩm quyền để cho các dự án có công trình/phần công trình xây dựng không đúng quy hoạch được tồn tại, xử lý vi phạm hành chính trước khi cho thực hiện hoàn thiện bổ sung các hồ sơ, thủ tục.
Để sớm hoàn thành việc xử lý các dự án xây dựng không đúng quy hoạch, hoàn thiện các hồ sơ thủ tục liên quan nhằm quản lý đồng bộ, hiệu quả, Sở Xây dựng kiến nghị thống nhất phương án xử lý các dự án xây dựng không đúng quy hoạch như đề xuất nêu trên.
Đồng thời, thực hiện xử phạt vi phạm hành chính theo quy định đối các dự án chưa xử phạt. Hướng dẫn chủ đầu tư các dự án hoàn thiện các hồ sơ thủ tục theo quy định. Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan qua các thời kỳ để xảy ra vi phạm, có hình thức xử lý phù hợp với mức độ sai phạm, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, trước khi cho khắc phục theo hướng hoàn thiện hồ sơ, thủ tục.
Trường hợp sau khi kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện và chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, việc xử lý các nội dung nêu trên được chuyển tiếp cho các đơn vị mới (phường, xã) và thực hiện theo quy định hiện hành.
Việc xây dựng, đề xuất phương án xử lý các dự án sử dụng đất có xây dựng công trình không đúng quy hoạch được duyệt phải dựa trên cơ sở phân loại về thẩm quyền xử lý. Kết quả đánh giá thực chất tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi vi phạm, sự ảnh hưởng về kiến trúc, cảnh quan, môi trường, đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy và lợi ích của cộng đồng…
Việc đề xuất áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả phải dựa trên cơ sở quy định pháp luật về xử lý vi phạm hành chính và phù hợp thực tiễn quản lý nhằm đảm bảo tính khả thi, tránh lãng phí, không hợp thức hóa các sai phạm. Đồng thời, vừa phải đảm bảo phát huy hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước nhưng không ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của tỉnh; các đơn vị, địa phương sớm có hướng dẫn Chủ đầu tư các dự án khắc phục các lỗi vi phạm, hoàn thiện đầy đủ hồ sơ thủ tục để đưa các dự án đi vào hoạt động theo đúng quy định, phát huy hiệu quả đầu tư.