Nghị quyết 55/NQ-TW của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tạo cơ sở cho ngành hàng hải đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển cảng xanh, giảm phát thải.
Theo Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN, thực hiện Nghị quyết 55/NQ-TW của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, thời gian qua, ngành hàng hải đã chú trọng phát triển công nghệ mới, cùng các giải pháp nâng cao hiệu suất sử dụng, tiết kiệm, lưu trữ và chuyển đổi năng lượng.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp cảng biển đã chủ động phát triển “cảng xanh”, đầu tư các trang thiết bị tiên tiến, sử dụng nhiên liệu điện thay cho nhiên liệu hoá thạch. Ảnh: HTIT.
Một trong số đó chính là đẩy mạnh phát triển “cảng xanh”, “cảng thông minh” nhằm tăng năng suất làm hàng, tiết kiệm nhiên liệu, góp phần giảm phát thải khí nhà kính.
Tính đến nay, hệ thống cảng biển Việt Nam gồm 36 cảng với 306 bến cảng, tổng chiều dài cầu bến đạt hơn 107km. Hệ thống cảng biển ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, thương mại quốc gia. Cũng bởi thế, đẩy mạnh phát triển hệ thống “cảng xanh” cũng trở thành một trong những mục tiêu của ngành hàng hải.
Theo giới quan sát, chuyển đổi “xanh” đang là xu thế tất yếu và ngày càng được chú trọng, trở thành một tiêu chí đánh giá quan trọng trong ngành logistics quốc tế. Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) cùng nhiều quốc gia phát triển đã đặt ra các quy chuẩn khắt khe về khí thải, sử dụng năng lượng tái tạo, quy trình vận hành tiết kiệm và thân thiện môi trường.
Trên thực tế năm 2023, Cục Hàng hải Việt Nam (nay là Cục Hàng hải và Đường thuỷ Việt Nam) đã xây dựng và ban hành Tiêu chuẩn cơ sở về tiêu chí cảng xanh. Triển khai các chương trình về chuyển đổi năng lượng, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan trong lĩnh vực giao thông vận tải, Cục đã ban hành các kế hoạch chi tiết thực hiện cam kết giảm phát thải trong ngành hàng hải và đường thủy.
Trong đó, đã đề xuất lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh trong hoạt động hàng hải và đường thủy nội địa. Đó cũng là cơ sở để các cảng biển Việt Nam thực hiện trên hành trình chuyển đổi “xanh”.
Cục Hàng hải và Đường thuỷ Việt Nam thông tin, tiêu chí “cảng xanh” đang được triển khai áp dụng thí điểm tại Cảng Tân Cảng - Cát Lái. Theo lộ trình đến năm 2025, kết quả thí điểm này sẽ được đánh giá để tiếp tục xem xét mở rộng quy mô áp dụng trên toàn quốc.
Không riêng Tân Cảng – Cát Lái, thời gian qua, không ít doanh nghiệp cảng biển cũng đã áp dụng tự nguyện tiêu chí cảng xanh. Nhiều cảng biển lớn đã được đầu tư thiết bị bốc xếp hiện đại, tự động, sử dụng điện thay thế nhiên liệu hóa thạch như các cảng thuộc Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn, Cảng Hải Phòng, Cảng Nam Đình Vũ, Cảng Đà Nẵng, Cảng quốc tế Cái Mép, Gemalink...
Nhiều cảng cũng đã ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kinh doanh khai thác cảng biển nhằm giảm phát thải khí nhà kính. Đồng thời, nghiên cứu chuyển đổi sang phương tiện chạy điện thay thế các phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi năng lượng không chỉ giúp giảm chi phí lao động, tăng năng suất xếp dỡ cho doanh nghiệp, còn góp phần giảm phát thải khí nhà kính, đáp ứng các cam kết của Việt Nam tại COP 26.