“Hội tụ di sản” - khi hồn nghề cố đô tỏa sáng giữa lòng Thăng Long
“Hội tụ di sản” tôn vinh tinh hoa làng nghề và những nghệ nhân gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống, khơi dậy tinh thần sáng tạo, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, phát triển nghề cổ bằng tư duy mới, góp phần hình thành kinh tế sáng tạo từ di sản.
Trong khuôn khổ Festival Thăng Long - Hà Nội, từ ngày 1 đến 16/11, chuỗi hoạt động văn hóa quảng bá di sản, làng nghề cùng nhiều hoạt động trải nghiệm phong phú sẽ diễn ra tại Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám, góp phần tôn vinh giá trị di sản Thăng Long - Hà Nội và lan tỏa tinh thần sáng tạo trong cộng đồng.

Ban tổ chức trao kỷ niệm chương cho các nghệ nhân tham gia chương trình "Hội tụ di sản". Ảnh: Hoàng Lân.
Sự kiện “Hội tụ di sản” là một trong những hoạt động mở màn, diễn ra tại sân Thái Học của Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Không gian giới thiệu, quảng bá sản phẩm đặc trưng của các làng nghề tiêu biểu đến từ Hà Nội, Huế, Ninh Bình và Tây Nguyên giúp công chúng khám phá tinh hoa nghề truyền thống Việt Nam qua bàn tay tài hoa của các nghệ nhân.
Tại sân Thái Học, hình ảnh người thợ làng nghề được tái hiện sinh động, tạo nên không gian kết nối giữa quá khứ và hiện tại.
“Hà Nội là nơi hội tụ và lan tỏa tinh hoa văn hóa dân tộc”, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Lê Thị Ánh Mai nhấn mạnh trong lễ khai mạc.
Bà cho rằng, “Hội tụ di sản” không chỉ là cuộc gặp gỡ của nghề và người, mà còn là biểu tượng cho khát vọng xây dựng Hà Nội trở thành thành phố sáng tạo, nơi di sản truyền thống hòa quyện cùng hơi thở đương đại.
Dọc lối đi khu Thái Học, mỗi gian hàng là một câu chuyện kể bằng bàn tay tài hoa. Nghệ nhân Tạ Thu Hương đến từ làng Chuông tỉ mỉ nắn từng vành nón lá. Bên cạnh là những sản phẩm cói Kim Sơn (Ninh Bình) mềm mại mà bền bỉ.
Người Huế mang đến nón lá sen, mè xửng và những món bánh cung đình tinh tế. Còn gian hàng của Buôn Lê - Đắk Lắk rộn ràng tiếng dệt thổ cẩm, sắc chỉ đỏ, vàng, xanh đan xen như khúc nhạc núi rừng.
Không chỉ trưng bày, chương trình còn tái hiện sinh động hình ảnh người thợ - người nghệ sĩ dân gian giữa không gian cổ kính. Du khách được tận tay thử làm gốm Bát Tràng, vẽ sơn mài, thêu chỉ tơ hay pha chế cà phê Ê Đê… để hiểu rằng, trong từng sản phẩm thủ công ấy là ký ức, triết lý sống và tình yêu quê hương.

Gian giới thiệu nón Làng Chuông của nghệ nhân Tạ Thu Hương. Ảnh: Hoàng Lân.
Ông Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn ‘Hội tụ di sản’ không chỉ dừng ở việc quảng bá nghề truyền thống, mà còn khơi dậy tinh thần sáng tạo trong cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Di sản chỉ thực sự sống khi được truyền cảm hứng và tiếp nối”.
Cùng không gian làng nghề, Festival Thăng Long - Hà Nội năm nay còn quy tụ nhiều hoạt động phong phú, mang đậm hơi thở của di sản và sức sống đương đại, gồm: Trưng bày và trải nghiệm làng nghề truyền thống “Hội tụ di sản”; chương trình nghệ thuật “Trên con đường di sản” với ba đêm biểu diễn đặc sắc tại hồ Văn, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, gồm: “Áo dài trên con đường di sản” tôn vinh tà áo dài Việt Nam trong không gian di sản; chương trình nghệ thuật “Hà Nội ơi”; đêm nhạc “Sông Hồng gọi, đại ngàn reo”.
Tại không gian trải nghiệm di sản ở hồ Văn, công chúng được trực tiếp tham gia các workshop thủ công sáng tạo, trải nghiệm nghệ thuật truyền thống và thưởng thức ẩm thực “Hương vị Hà Nội”, nơi giao thoa giữa truyền thống và sáng tạo. Đây là không gian để du khách được tương tác, học hỏi và tự mình sáng tạo, đưa di sản đến gần đời sống đương đại.
Ngoài ra, tọa đàm “Di sản giáo dục và văn hóa Đông - Tây” phối hợp Đại học Columbia (Hoa Kỳ) tổ chức nhằm trao đổi, tìm kiếm giá trị giao thoa giữa các nền văn hóa; hội thảo “Ứng dụng di sản trong sáng tạo” bàn về việc đưa di sản vào đời sống sáng tạo đương đại, đặc biệt là di sản tư tưởng và tri thức của Văn Miếu - Quốc Tử Giám; cùng các triển lãm, trưng bày nghệ thuật.

Phần trình diễn của nghệ sĩ đến từ Tây Nguyên tại không gian sắp đặt ngoài trời thu hút du khách. Ảnh: Hoàng Lân.
Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám là dịp để di sản Thăng Long tỏa sáng giữa lòng Thủ đô, đồng thời khẳng định vai trò của Hà Nội - Thành phố sáng tạo trong mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO.
Sự kiện hứa hẹn mang đến cho công chúng một hành trình văn hóa - nghệ thuật độc đáo, nơi truyền thống gặp gỡ sáng tạo, di sản truyền cảm hứng cho tương lai và Văn Miếu - Quốc Tử Giám một lần nữa trở thành trung tâm lan tỏa tinh hoa trí tuệ Việt.