Huế: Nâng cao hiệu quả quản lý an toàn bến thủy nội địa
Thông tư số 33 ra đời góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, đặc biệt quản lý an toàn tại cảng, bến thủy nội địa. Tuy nhiên, quá trình thực hiện bộc lộ một số bất cập, chưa sát với thực tiễn quản lý.
Nâng cao hiệu quả công tác giao thông đường thủy nội địa
Theo Sở Xây dựng TP Huế, Thông tư 33 có hiệu lực từ ngày 15/1/2024 quy định về phân cấp quản lý nhà nước chuyên ngành về giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đường thủy nội địa tại cảng, bến thủy nội địa và khu neo đậu.

Nhiều tàu thuyền đang neo đậu tại bến thuyền Phú Cát, TP Huế.
Điểm nhấn quan trọng của thông tư là việc phân cấp mạnh mẽ cho UBND cấp tỉnh. Theo đó, địa phương sẽ chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện quản lý Nhà nước chuyên ngành khi đáp ứng đủ các điều kiện về bộ máy, nhân lực và cơ sở vật chất theo quy định. Phạm vi phân cấp bao gồm cảng, bến, khu neo đậu trên đường thủy nội địa quốc gia và các tuyến chuyên dùng nối với quốc gia (trừ các tuyến giáp ranh liên tỉnh hoặc biên giới).
Đại diện Trung tâm Quản lý và Khai thác hạ tầng TP Huế cho biết, đơn vị đang quản lý các bến thuyền du lịch trọng điểm như Tòa Khâm, số 5 Lê Lợi, Thiên Mụ và bến neo đậu Phú Cát. Quá trình triển khai, thực hiện Thông tư 33 nhìn chung chưa có vấn đề phát sinh lớn.
Theo lãnh đạo Trung tâm Quản lý và Khai thác hạ tầng TP Huế, quy trình kiểm soát an toàn được thắt chặt ngay từ đầu. Trước khi xuất bến, nhân viên sẽ kiểm tra thủ tục liên quan, chỉ khi đảm bảo đầy đủ các yếu tố an toàn mới có lệnh xuất bến.
Sở Xây dựng TP Huế cho hay, Thông tư 33 góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực giao thông đường thủy nội địa, đặc biệt trong việc quản lý an toàn tại cảng, bến thủy nội địa, đảm bảo hoạt động giao thông đường thủy nội địa an toàn.
Cụ thể, phân cấp cho UBND cấp tỉnh tổ chức thực hiện quản lý Nhà nước chuyên ngành về giao thông vận tải đường thủy nội địa tại cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu khi đáp ứng đủ các điều kiện quy định.
Theo đó, UBND cấp tỉnh có tổ chức, bộ máy cảng vụ đường thủy nội địa theo quy định tại Thông tư số 18/2021/TT-BGTVT quy định về tổ chức và hoạt động của cảng vụ đường thủy nội địa; đảm bảo số lượng công chức, viên chức, người lao động có trình độ chuyên môn phù hợp vị trí việc làm và biên chế được phê duyệt theo quy định.
Cùng đó, phải đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất và điều kiện cần thiết khác để tổ chức thực hiện quản lý Nhà nước chuyên ngành tại cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu được phân cấp theo quy định.
Bước chuyển mình trong phân cấp quản lý
Theo Sở Xây dựng TP Huế, địa bàn thành phố có 13 bến thủy nội địa được đơn vị và các địa phương cấp phép hoạt động. Ngoài ra, 40 bến thủy nội địa không được cấp phép hoặc chưa được gia hạn.

Bến thuyền du lịch Tòa Khâm, TP Huế sau lụt bị bồi lấp, gây nhếch nhác.
Những bến này chủ yếu phục vụ nhu cầu dân sinh, đánh bắt và nuôi trồng thủy sản tự phát của người dân địa phương. Khi Thông tư 33 quy định trách nhiệm quản lý thuộc về UBND tỉnh và các cơ quan địa phương, áp lực giải quyết bài toán "bến không phép" này trở nên nặng nề hơn bao giờ hết để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và an toàn giao thông.
Một doanh nghiệp vận tải du lịch trên sông Hương cho hay, Thông tư 33 ra đời giao thẩm quyền chuyển từ Trung ương về địa phương, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp rất nhiều, đặc biệt các thủ tục xin cấp phép rời cảng, bến hoặc gia hạn giấy phép hoạt động.
Theo một số chủ tàu, thuyền ở bến thuyền du lịch Tòa Khâm, thông tư yêu cầu điều kiện cơ sở vật chất tại cảng, bến phải đảm bảo tiêu chuẩn cao để phục vụ công tác quản lý Nhà nước. Tuy nhiên, nhiều bến bãi có dấu hiệu xuống cấp, quy mô nhỏ hẹp, cần nâng cấp đồng bộ. Ngoài ra, sau lụt, các bến thuyền bị bùn đất bồi lắng ở bến thuyền và bậc lên xuống gây nhếch nhác.
Theo các chủ tàu thuyền dân sinh, khi quy định được siết chặt quản lý an toàn tại bến, những phương tiện nhỏ lẻ, thô sơ thường xuyên neo đậu tại 40 bến thủy nội địa không được cấp phép đang đứng trước nguy cơ không còn chỗ hoạt động. Người dân làm nghề chài lưới hay vận chuyển nhỏ sẽ rất khó khăn vì không đáp ứng nổi các tiêu chuẩn của bến chính quy.
Thông tư số 33/2023/TT-BGTVT được Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) ban hành có hiệu lực kể từ ngày 15/1/2024 quy định về phân cấp quản lý nhà nước chuyên ngành về giao thông vận tải đường thủy nội địa tại cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu.
Theo đó, Bộ GTVT phân cấp cho UBND cấp tỉnh tổ chức thực hiện quản lý nhà nước chuyên ngành về giao thông vận tải đường thủy nội địa tại cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu khi đáp ứng đủ các điều kiện quy định.
Cụ thể, phải có tổ chức, bộ máy cảng vụ đường thủy nội địa theo quy định tại Thông tư số 18/2021 quy định về tổ chức và hoạt động của cảng vụ đường thủy nội địa; đảm bảo số lượng công chức, viên chức, người lao động có trình độ chuyên môn phù hợp với vị trí việc làm và biên chế được phê duyệt theo quy định.
Ngoài ra, phải đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất và điều kiện cần thiết khác để tổ chức thực hiện quản lý nhà nước chuyên ngành tại cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu được phân cấp theo quy định.