Hiện nay, nhiều phường, xã tại Hà Nội đang triển khai lấy ý kiến về đồ án quy hoạch chi tiết hai bên sông Tô Lịch. Giới chuyên gia cho rằng, việc này cần được triển khai bài bản, thấu đáo, đặt tính hiệu quả làm thước đo của dự án.
Công khai lấy ý kiến người dân
Từ đầu tháng 11 đến nay, quy hoạch chi tiết hai bên sông Tô Lịch (đoạn 3) được đăng tải công khai, lấy ý kiến tổ chức, người dân của 5 xã, phường là Hoàng Liệt, Thanh Liệt, Yên Sở, Đại Thanh và Thanh Trì.
Tổng diện tích quy hoạch đoạn 3 sông Tô Lịch nằm trên địa bàn 5 xã, phường của Hà Nội (phần chấm đỏ).
Trước đó, UBND TP Hà Nội đã giao cho Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội nghiên cứu, triển khai việc xây dựng quy hoạch hai bên sông Tô Lịch. Công tác này được thực hiện trực tiếp bởi Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội.
Mới đây, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội đã chỉnh sửa, hoàn thiện hồ sơ đồ án Quy hoạch chi tiết, tỷ lệ 1/500 hai bên bờ tuyến sông Tô Lịch.
Hiện nay, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội đang phối hợp với chính quyền 5 xã, phường nêu trên đăng tải công khai quy hoạch chi tiết, lấy ý kiến các tổ chức, cá nhân trên địa bàn. Thời gian lấy ý kiến là 30 ngày từ khi đồ án được trưng bày công khai.
Khu vực nghiên cứu nằm phía Tây và Nam đô thị trung tâm TP Hà Nội. Quy mô diện tích khu đất nghiên cứu lập quy hoạch rộng 296,83ha, chiều dài khoảng 5,9km. Hiện trạng dân số khu vực quy hoạch khoảng 15,3 nghìn người.
Theo Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội, việc xin ý kiến tổ chức, cá nhân, đặc biệt người dân trong vùng quy hoạch sẽ giúp đồ án quy hoạch được nhận diện rõ ràng, đầy đủ, thực chất và toàn diện hơn.
Trên cơ sở các ý kiến đóng góp, đơn vị nghiên cứu sẽ tổng hợp, lựa chọn các nội dung để bổ sung hoặc hiệu chỉnh. Từ đó, giúp đồ án quy hoạch hoàn chỉnh hơn, đáp ứng các quy định hiện hành cũng như quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn 2065.
Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên hai bên bờ sông Tô Lịch ở Hà Nội là một dự án lớn, mục tiêu tạo không gian công cộng xanh - thân thiện với môi trường. Dự án góp phần cải thiện môi trường, ổn định dòng chảy, giảm ô nhiễm cho sông Tô Lịch.
Trước đó, vào tháng 10/2025, đơn vị này cũng lấy ý kiến về quy hoạch hai bờ sông Tô Lịch (đoạn 1), trên địa phận các phường từ Tây Hồ xuôi về Thanh Xuân. Diện tích lập quy hoạch là hơn 3 triệu m2, với tổng chiều dài 7,3km. Dân số trong vùng lập quy hoạch trên 84 nghìn người.
Ông Nguyễn Văn Hùng, người dân sinh sống tại xã Đại Thanh cho biết, mới nắm bắt được thông tin lấy ý kiến quy hoạch sông Tô Lịch. "Nhà tôi không nằm ven sông Tô Lịch, nhưng tôi sẽ nghiên cứu và có góp ý vì đây là quy hoạch lớn, ảnh hưởng đến kinh tế xã hội của cả khu vực", ông Hùng nói.
Nghiên cứu thấu đáo, tối ưu hiệu quả
Thông tin với Báo Xây dựng, ông Nguyễn Thành Công, Chánh văn phòng HĐND - UBND xã Thanh Trì cho biết, địa phương đã thực hiện niêm yết công khai quy hoạch. Cũng theo ông Công, đoạn sông Tô Lịch chảy qua địa bàn khá ngắn, lại nằm trên đất quy hoạch dự án nên không tác động nhiều tới dân sinh. Tuy nhiên, tới đây xã vẫn phát phiếu khảo sát, lấy ý kiến của các cá nhân, tổ chức và cộng đồng cư dân để tổng hợp.
Sông Tô Lịch đoạn chạy qua địa phận hai phường Thanh Liệt và Hoàng Liệt.
Chia sẻ với PV Báo Xây dựng, GS.TS Hoàng Xuân Cơ, Trưởng ban khoa học (Hội Kinh tế môi trường Việt Nam) cho biết, với tư cách một nhà khoa học, ông hoàn toàn ủng hộ các đề xuất về quy hoạch, chỉnh trang đô thị, làm đẹp cho Thủ đô. Đặc biệt là với những dòng sông gắn liền với nhiều yếu tố văn hóa, lịch sử trong đó có sông Tô Lịch.
Tuy nhiên, GS.TS Hoàng Xuân Cơ cho rằng, thành phố cần nghiên cứu thấu đáo quy hoạch trước khi triển khai các dự án. Việc lấy ý kiến rộng rãi các tổ chức, cá nhân và đặc biệt là người dân ven hai bờ sông Tô Lịch là vô cùng cần thiết. Mấu chốt của tất cả các quy hoạch là tính khả thi và hiệu quả của dự án.
Bàn thêm về chuyện "giải cứu" sông Tô Lịch, GS.TS Hoàng Xuân Cơ cho rằng, những năm qua, thành phố có rất nhiều dự án, giải pháp, tuy nhiên đến nay đều chưa phát huy hiệu quả như mong đợi. Điển hình như phương pháp dùng hóa chất làm sạch sông Tô Lịch.
Gần đây nhất, dự án xây dựng hệ thống lấy nước sông Hồng bổ cập cho sông Tô Lịch nhận được sự quan tâm đặc biệt của người dân Thủ đô. Đến nay, dự án cũng bước đầu đem lại hiệu quả, nhưng chưa thực sự đáp ứng mong mỏi của người dân.
Mới đây, ngày 5/11, UBND TP Hà Nội đã họp bàn, thống nhất thay đổi phương án lấy nước sông Hồng bổ cập cho sông Tô Lịch. Theo đó, thay vì lấy nước chạy dọc đường Võ Chí Công, Hà Nội sẽ vẫn bổ cập nước từ sông Hồng nhưng lấy từ trạm bơm Thụy Phương.
Đường dẫn nước sẽ nối từ trạm bơm Thụy Phương - đường Phạm Văn Đồng - khu đô thị Tây Hồ Tây - đường Vành đai 2,5 - đường Hoàng Quốc Việt - sông Tô Lịch. Tổng chiều dài quãng đường dẫn nước bổ cập khoảng 7km.
Với phương án mới này, Hà Nội đánh giá tối ưu hơn, giảm thiểu úng ngập cho nhiều khu vực như Ecohome, Resco, Võ Chí Công, Nam Thăng Long… Về tổng thể lâu dài, khi dự án phát huy hiệu quả sẽ tiếp tục đấu nối bổ cập "giải cứu" cho các sông khác như sông Sét, sông Lừ.
Sông Tô Lịch có tổng chiều dài khoảng 13,4km, bắt nguồn từ mương Nghĩa Đô. Điểm cuối của sông Tô Lịch chảy ra sông Hồng qua trạm bơm Yên Sơn và thoát ra sông Nhuệ qua đập tràn Thanh Liệt. Do thiếu nguồn nước bổ cập, từ lâu sông Tô Lịch bị gắn mác dòng sông "chết", nơi chứa nước thải của thành phố nên bị ô nhiễm nghiêm trọng.