Khi Microsoft đầu tư 1 tỷ đô la (Mỹ) vào OpenAI vào năm 2019, đó là một quyết định bất ngờ. Giờ đây, khoản đầu tư này được xem là một trong những quyết định thông minh nhất trong lịch sử công nghệ.
Tuần trước, OpenAI đã công bố việc tái cấu trúc thành một công ty phúc lợi công cộng vì lợi nhuận. Động thái này sẽ tạo ra cổ phiếu truyền thống, cho phép các nhà đầu tư sở hữu cổ phần trong doanh nghiệp. Theo các nhà phân tích tại BNP Paribas và các ước tính khác, Microsoft có khả năng sẽ nhận được một cổ phần mới trong OpenAI, trị giá ít nhất 150 tỷ đô la.
Giám đốc điều hành Microsoft Satya Nadella (đeo kính) và Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman đã xây dựng mối quan hệ đối tác ban đầu.
Microsoft đã đầu tư khoảng 13 tỷ đô la để có được cổ phần này, bao gồm 1 tỷ đô la ban đầu và một khoản đầu tư lớn hơn vào đầu năm 2023, ngay sau khi ChatGPT ra mắt. Nếu việc tái cấu trúc diễn ra như kế hoạch, Microsoft sẽ nhận được lợi nhuận gấp hơn mười lần chỉ trong vài năm, sánh ngang với các khoản đầu tư thành công nổi tiếng khác của các công ty công nghệ lớn.
Ví dụ, Google mua YouTube với giá 1,65 tỷ đô la vào năm 2006. Trang web video này giờ đây trị giá hàng trăm tỷ đô la trong hệ sinh thái kinh doanh internet rộng lớn của Google. Facebook mua Instagram với giá 1 tỷ đô la vào năm 2012 và tài sản này hiện cũng trị giá hàng trăm tỷ đô la. Hai khoản đầu tư này mất hơn một thập kỷ để đạt được giá trị hiện tại, trong khi lợi nhuận từ khoản đầu tư của Microsoft vào OpenAI tăng trưởng nhanh hơn nhiều.
Giám đốc điều hành Microsoft Satya Nadella, Giám đốc công nghệ Kevin Scott và Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman đã xây dựng mối quan hệ đối tác ban đầu. Quan hệ này liên quan đến các đơn vị chia sẻ lợi nhuận bất thường trong một phòng thí nghiệm nghiên cứu được bao bọc trong một tổ chức từ thiện vào thời điểm đó.
OpenAI cũng nhận được tín dụng để sử dụng dịch vụ đám mây Azure của Microsoft nhằm huấn luyện và vận hành các mô hình AI khổng lồ hỗ trợ ChatGPT và các sản phẩm khác của startup này.
Sau khi ChatGPT bùng nổ, OpenAI cần thêm nhiều tiền hơn để mua sức mạnh tính toán và các nguồn lực khác nhằm hỗ trợ sự tăng trưởng chưa từng có này. Các nhà đầu tư mới muốn có cổ phần truyền thống để đổi lấy tiền của họ và OpenAI cho biết cấu trúc bất thường của mình gây ra thách thức trong việc huy động vốn từ các nhà đầu tư.
Áp lực này buộc OpenAI phải suy nghĩ lại về cấu trúc doanh nghiệp và đàm phán lại quan hệ đối tác với Microsoft. Mặc dù quá trình này có phần căng thẳng, hai gã khổng lồ công nghệ dường như đang tiến gần đến việc giải quyết các khác biệt.
Kết quả là tình huống đôi bên cùng có lợi: Microsoft nhận được một cổ phần lớn mới, và OpenAI có thể phát hành cổ phiếu truyền thống, giúp công ty này huy động thêm nhiều vốn hơn.
"Mối quan hệ với OpenAI và sự không chắc chắn xung quanh nó gần như được xem là một gánh nặng đối với Microsoft, thay vì một tài sản giá trị. Điều đó sắp thay đổi khi các chi tiết được công bố", nhà phân tích cổ phiếu Stefan Slowinski của BNP Paribas viết trong một ghi chú gần đây gửi đến khách hàng.
Trong các cuộc đàm phán, hai công ty công nghệ đã thảo luận về việc Microsoft nhận khoảng một phần ba cổ phần mới. Trong khi đó, nhân viên OpenAI đang bán cổ phiếu trong một vòng gọi vốn mới định giá startup này ở mức 500 tỷ đô la. "Có báo cáo rằng Microsoft sẽ sở hữu khoảng 30% cổ phần. Điều này sẽ tăng thêm 150 tỷ đô la vào giá trị định giá của Microsoft", Slowinski của BNP viết.
Nếu cổ phần này là 33%, giá trị của nó sẽ còn lớn hơn đối với Microsoft, dựa trên mức định giá 500 tỷ đô la cho OpenAI.