Ngành thiết kế nội thất đang ở đâu trong công trình xây dựng?

Hạng mục thiết kế nội thất không nằm trong quy trình đầu tư xây dựng công trình; không được "định danh", không được xác định vị trí, vai trò nên những người hoạt động trong lĩnh vực thiết kế nội thất không được hưởng thiết kế phí.

Chưa chính danh nên phải loay hoay... hành nghề

Kiến trúc sư Trần Khánh Trung, Kiến trúc sư trưởng, đồng sáng lập của Công ty TTT Architects chia sẻ, từ năm 2016, ông được tham gia thiết kế nội thất nhưng trong hồ sơ mời thầu là "thiết kế trưng bày" cho một công trình.

Hạng mục thiết kế nội thất hiện không nằm trong quy trình đầu tư xây dựng công trình.

Đây là công trình lớn, vốn đầu tư lên đến nghìn tỷ đồng. Vấn đề là khi kiến trúc sư thiết kế nội thất tham gia cũng là lúc công trình đã thi công xong phần thô và vỏ kiến trúc công trình không thể chứa được nội thất mong muốn.

Nhóm thiết kế nội thất phải mất hơn một năm đệ trình các đơn vị chức năng phê duyệt điều chỉnh "đề bài nội thất" để phù hợp với không gian kiến trúc hiện hữu. Dù vậy sản phẩm nội thất sau cùng vẫn không toàn vẹn, vẫn mang tính gượng ép theo không gian chật hẹp của kiến trúc.

Kiến trúc sư Trần Khánh Trung nhận định: "Không được gọi chính danh chính là một thiệt thòi của ngành nội thất. Nếu thiết kế kiến trúc và nội thất được tiến hành song song, có tương tác lẫn nhau sẽ cho ra kết quả tốt hơn, tránh lãng phí cả thời gian lẫn chi phí".

Đề cập đến thực trạng phát triển của ngành nội thất, kiến trúc sư Lê Trương, Chủ tịch Hội Nội thất Việt Nam cho biết, nội thất có vai trò trung tâm trong các dự án xây dựng, giúp nâng cao chất lượng không gian sống và làm việc.

Nhưng hiện nay ngành nội thất vẫn đang "tàng hình" trên toàn bộ hệ thống văn bản pháp luật của Nhà nước. Các nhà thiết kế nội thất đang phải loay hoay hành nghề và gặp nhiều khó khăn, nhất là trong các công trình sử dụng vốn ngân sách.

Nội thất được coi là trung tâm của công trình.

Đại diện một đơn vị giàu kinh nghiệm trong thực hiện các dự án vốn ngân sách cho biết, đối với công trình đầu tư công, nội dung thiết kế nội thất vẫn được thực hiện, nếu hạng mục này được đưa vào chủ trương đầu tư, dự án tiền khả thi, dự án khả thi. Giai đoạn sau, hạng mục thiết kế nội thất vẫn được triển khai, có chi phí và thanh toán bình thường, tuy nhiên được "lẩn" trong… chi phí nội thất.

Kiến trúc sư Vương Đạo Hoàng, Giám đốc Công ty thiết kế và truyền thông Kiến Việt nhận định, ngành thiết kế nội thất đang trong "vùng mơ hồ". Hầu hết người hoạt động trong lĩnh vực nội thất phải chèo lái doanh nghiệp bằng cái kinh nghiệm của bản thân, bằng quan hệ cá nhân…

Đề xuất định danh ngành thiết kế nội thất

Kiến trúc sư Lê Trương, Chủ tịch Hội Nội thất Việt Nam nhận định, trong các quy định pháp luật ngành Xây dựng, trong hệ thống tiêu chuẩn, định mức cho cả kiến trúc và nội thất còn thiếu và chưa phù hợp. Đây vẫn là rào cản, điểm nghẽn hiện hữu cho sự phát triển của ngành nội thất Việt Nam.

Với khách hàng là chủ đầu tư tư nhân, kiến trúc sư thiết kế nội thất trực tiếp thương thảo để thống nhất về thiết kế phí.

Do vậy, Hội Nội thất Việt Nam lên một kế hoạch về việc phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước như Bộ Xây dựng, Bộ Nội vụ trong nghiên cứu xây dựng đề tài, tài liệu nhằm khẳng định vị trí, vai trò của ngành nội thất trong quy trình đầu tư xây dựng công trình, giống như thiết kế kiến trúc.

"Thiết kế nội thất phải được ‘định danh’ trong hệ thống quy phạm pháp quy của Nhà nước. Khi được định danh, sẽ xác định tiếp được câu chuyện đào tạo, hành nghề, chứng chỉ hành nghề nội thất …", kiến trúc sư Lê Trương nhấn mạnh.

Từ nay cho đến khi thiết kế nội thất được 'định danh', Chủ tịch Hội Nội thất Việt Nam đề nghị, trong quá trình làm nghề, các hội viên vẫn luôn phải chủ động khẳng định, lan tỏa tầm quan trọng, vai trò trung tâm của nội thất trong công trình và đề xuất hạng mục thiết kế nội thất, thiết kế phí với chủ đầu tư.