Ngành Tuyên giáo và sứ mệnh “đi trước - mở đường, đi cùng - thực hiện” trong kỷ nguyên mới

Với 95 năm xây dựng và phát triển, ngành Tuyên giáo và Dân vận đã có đội ngũ hùng hậu, tiên phong trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, khoa giáo, dân vận của Đảng; có nhiều đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng, bảo vệ, phát triển đất nước.

Góp phần làm nên thắng lợi của cách mạng Việt Nam

Ngày 1/8/1930 đánh dấu sự kiện Ban Cổ động và Tuyên truyền của Đảng Cộng sản Việt Nam phát hành tài liệu "Ngày Quốc tế đỏ", trở thành mốc son mở đầu cho lịch sử vẻ vang của ngành Tuyên giáo cách mạng Việt Nam.

Từ đó đến nay, tuy dưới nhiều hình thức tổ chức khác nhau, nhưng lực lượng làm công tác tuyên giáo của Đảng luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng cách mạng, bám sát nhiệm vụ chính trị, đóng góp thiết thực vào mọi thắng lợi của Đảng và dân tộc.

Trong thời kỳ kháng chiến, công tác tuyên giáo là một mặt trận chiến đấu đặc biệt quan trọng, vừa tổ chức tuyên truyền, cổ vũ khí thế cách mạng, vừa giáo dục lý tưởng cho các tầng lớp nhân dân, khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí độc lập, tự cường và niềm tin vào thắng lợi cuối cùng.

Đến thời kỳ đổi mới, đặc biệt từ năm 1986 trở lại đây, trước những biến đổi phức tạp của tình hình thế giới và yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng, công tác tuyên giáo càng được khẳng định là "ngọn cờ tiên phong", trực tiếp tham gia vào việc định hướng dư luận xã hội, xây dựng đồng thuận, đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, góp phần giữ vững ổn định chính trị – xã hội và tăng cường niềm tin của nhân dân vào đường lối đổi mới của Đảng.

Sau mỗi nhiệm vụ, mỗi nhiệm kỳ, mỗi chặng đường cách mạng, công tác tư tưởng lại tổng kết sâu sắc, rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu là những cơ sở khoa học và thực tiễn soi sáng các hoạt động tư tưởng trong thời kỳ mới.

Không ngừng đổi mới, đáp ứng yêu cầu của thời đại số

Trong bối cảnh hiện nay, công tác tuyên giáo đang đứng trước nhiều thời cơ và thách thức. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, mạng xã hội, trí tuệ nhân tạo... đã làm thay đổi căn bản phương thức tiếp cận, truyền tải thông tin trong xã hội.

Các thế lực thù địch lợi dụng không gian mạng để tăng cường chống phá, xuyên tạc lịch sử, gieo rắc những quan điểm sai trái, phản động. Trong khi đó, tâm lý xã hội, nhu cầu tiếp nhận thông tin của nhân dân ngày càng đa dạng, đòi hỏi công tác tuyên giáo phải đổi mới mạnh mẽ về nội dung, phương pháp và tổ chức thực hiện.

Trước yêu cầu mới, ngành Tuyên giáo đã từng bước chuyển đổi từ hình thức tuyên truyền một chiều sang hình thức tương tác, đối thoại, chủ động cung cấp thông tin chính thống, kịp thời; tăng cường ứng dụng công nghệ số để nắm bắt, phân tích, định hướng dư luận xã hội.

Các cơ quan tuyên giáo từ Trung ương đến địa phương đã chú trọng đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ tuyên giáo, nhất là khả năng tác nghiệp trên không gian mạng, xử lý thông tin nhanh nhạy, sắc bén. Đồng thời, công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng được triển khai bài bản hơn; công tác thông tin, báo chí, xuất bản, văn hóa – văn nghệ tiếp tục phát huy hiệu quả trong xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện.

Ở nhiều địa phương, ngành tuyên giáo đã chủ động phối hợp với các cấp, ngành tổ chức đối thoại trực tiếp giữa chính quyền với người dân, phát huy dân chủ, tạo niềm tin từ cơ sở. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong khảo sát dư luận xã hội cũng góp phần giúp cấp ủy nắm bắt nhanh tình hình, kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh.

Đặc biệt, trong thời đại bùng nổ thông tin, công nghệ số và mạng xã hội, ngành Tuyên giáo đã linh hoạt, sáng tạo trong tuyên truyền, ứng dụng mạnh mẽ các nền tảng số để truyền tải thông tin tích cực, lan tỏa giá trị nhân văn, khơi dậy tinh thần yêu nước và khát vọng phát triển đất nước.

Các mô hình như "mỗi ngày một tin tốt", "mỗi tuần một câu chuyện đẹp", tăng cường vai trò người phát ngôn, báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp… đã mang đến hơi thở mới, gần gũi, thuyết phục, hiệu quả hơn.

Đặc biệt, công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng cho thế hệ trẻ được đẩy mạnh thông qua các nền tảng mạng xã hội, YouTube, podcast, diễn đàn trực tuyến... mang lại hiệu ứng lan tỏa tốt trong cộng đồng.

Phát huy vai trò đi trước mở đường

Trong giai đoạn hiện nay, khi Đảng và Nhà nước thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy, ngành tuyên giáo đã kịp thời vào cuộc, chủ động triển khai công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, góp phần tạo sự đồng thuận trong xã hội. Đây chính là minh chứng sinh động cho tính nhạy bén, khả năng dự báo và sức chiến đấu mạnh mẽ của công tác tuyên giáo trong bối cảnh tái cấu trúc mô hình tổ chức bộ máy ở cơ sở.

Đặc biệt, năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng khi công tác Tuyên giáo và Dân vận được hợp nhất theo chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Việc hợp nhất này không chỉ là sự thay đổi về cơ cấu hành chính, mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng trong việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng, đồng thời tăng cường gắn kết giữa tư tưởng và hành động, giữa lý luận và thực tiễn, giữa tuyên truyền và vận động quần chúng.

Sự kết nối giữa công tác tuyên giáo và dân vận mở ra một giai đoạn mới – nơi tư tưởng và hành động không còn tách rời, mà cùng song hành trên một mặt trận thống nhất. Đội ngũ làm công tác tư tưởng giờ đây không chỉ giữ vững "trận địa" tư tưởng – lý luận, mà còn trực tiếp tham gia vận động, lắng nghe, giải thích và thuyết phục nhân dân.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị tổ chức ngày 18/5, Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định, Tuyên giáo và dân vận không chỉ "đi trước-mở đường, đi cùng-thực hiện" mà còn phải trở thành lực lượng xung kích, sáng tạo trong định hình và lan tỏa hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa Việt Nam, hệ giá trị gia đình Việt Nam, chuẩn mực con người Việt Nam.

Đây chính là sứ mệnh cốt lõi, lâu dài và mang tính chiến lược của công tác tuyên giáo-dân vận, góp phần làm cho Đảng ta ngày càng gần dân, sát dân, vì dân, xứng đáng với vai trò là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành của nhân dân.

Trong bài viết "Bước chuyển chiến lược của ngành tuyên giáo và dân vận trong kỷ nguyên mới" ngày 1/8/2025, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cũng nêu rõ, "thế trận" của công tác tuyên giáo và dân vận trong tình hình mới cần được củng cố, tăng cường ngày càng vững chắc; có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, đồng bộ và hiệu quả giữa Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương với các ban, bộ, ngành liên quan; với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội; với các ban tuyên giáo và dân vận các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương theo tinh thần hướng mạnh về cơ sở; với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cùng các tổ chức tuyên truyền, vận động của các đảng cộng sản, đảng cầm quyền ở khu vực, trên thế giới.

Nhận thức đúng vị thế, chức năng, nhiệm vụ và tối ưu hóa tổ chức bộ máy mới; phát huy vai trò đầu mối, mở rộng các quan hệ liên kết nội ngành, liên ngành là một bước chuyển chiến lược có ý nghĩa nền tảng của ngành Tuyên giáo và Dân vận trong kỷ nguyên mới.

Với 95 năm xây dựng và phát triển, ngành Tuyên giáo và Dân vận đã có đội ngũ hùng hậu, tiên phong trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, khoa giáo, dân vận của Đảng; có nhiều đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng, bảo vệ, phát triển đất nước.

Kỷ nguyên mới vừa tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để đội ngũ cán bộ tuyên giáo và dân vận tiếp tục phát huy phẩm chất, năng lực và những bài học kinh nghiệm quý báu đã tích lũy được, vừa đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới ngày càng cao, càng phức tạp, nặng nề, đòi hỏi những người làm công tác tuyên giáo và dân vận phải không ngừng nỗ lực phấn đấu, vươn lên, hoàn thành trọng trách, xứng đáng là "những chiến sĩ trung kiên trên mặt trận tư tưởng, vận động nhân dân".