Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã giúp xã đảo Việt Hải (đặc khu Cát Hải, TP Hải Phòng) thay đổi mô hình phát triển kinh tế địa phương.
Nâng cấp, hoàn thiện hạ tầng xã đảo
Trao đổi với PV Báo Xây dựng, ông Nguyễn Văn Lợi, nguyên Bí thư xã Việt Hải cho biết, trước sáp nhập, Việt Hải là một trong 137 xã được TP Hải Phòng phân bổ vốn xây dựng nông thôn mới. Với số vốn được phân bổ, Việt Hải mở rộng con đường huyết mạch từ bến Việt Hải vào làng, khoảng 5km.
Khách du lịch trên con đường 5km trong chương trình nông thôn mới tại Việt Hải.
Đoạn đường đầu tư mới không quá dài, nhưng với đặc thù nằm giữa đảo, việc xây dựng, vận chuyển nguyên vật liệu khá tốn kém, khó khăn, chật vật. Một tạ xi măng ở đất liền thường có giá từ 70.000-100.000 đồng/tạ, thì giá tới Việt Hải đội lên gấp đôi, khoảng 200.000-250.000 đồng/tạ. Giá các loại vật liệu khác như sắt thép, vôi vữa cũng tương tự.
UBND đặc khu Cát Hải mới đây đã tổ chức công bố quyết định của TP Hải Phòng công nhận làng chài cổ Việt Hải nằm trong Vườn quốc gia Cát Bà là điểm du lịch cộng đồng.
Làng chài cổ Việt Hải ẩn mình trong lòng Vườn quốc gia Cát Bà được ví như một "ốc đảo" của quần đảo Cát Bà bởi chưa có con đường bộ nào trực tiếp dẫn vào làng. Dù tương đối biệt lập với bên ngoài nhưng từ lâu Việt Hải đã trở thành điểm thu hút khách du lịch trong và ngoài nước bởi vẻ đẹp nguyên sơ, thuần khiết.
Cùng với việc được công nhận là điểm du lịch cộng đồng, làng Việt Hải cũng được UBND đặc khu Cát Hải triển khai kế hoạch chuyển đổi xanh nhằm xây dựng làng Việt Hải trở thành hình mẫu về du lịch cộng đồng xanh, bền vững, gắn phát triển kinh tế - xã hội với bảo vệ môi trường.
"Nói chung, công tác đầu tư xây dựng khá khó khăn, khó khăn cả nhân lực, vật lực. Nhưng vì mục tiêu chung, phát triển quê hương, đất nước giàu mạnh, chúng tôi và người người dân Việt Hải cố gắng hết sức xây dựng cho được nông thôn mới. Kết quả hôm nay, người dân được thụ hưởng, đời sống, kinh tế ngày một nâng cao", ông Lợi chia sẻ.
Nguyên Bí thư kiêm Chủ tịch xã Việt Hải Vũ Phi Hùng (hiện là Phó ban tổ chức Đặc khu Cát Hải, TP Hải Phòng) cũng chia sẻ, ngày 30/5/2024, Việt Hải đã được công nhận là địa phương đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Ngày 14/8/2025, Việt Hải chính thức được công nhận Điểm du lịch cộng đồng, đồng thời là khu vực thí điểm chuyển đổi xanh để nhân rộng mô hình trên toàn đảo trong giai đoạn 2025-2030.
Nhờ phát triển nông thôn mới cùng với định hướng phát triển du lịch địa phương, người dân Việt Hải đã dần thay đổi mô hình phát triển kinh tế, đưa đời sống người dân nơi đây lên một tầm cao hơn.
Nếu như năm 2023, thu nhập bình quân của các hộ gia đình làm du lịch tại Việt Hải khoảng 25-30 triệu đồng/năm thì đến năm gần nhất (2024) đã chạm ngưỡng 30-35 triệu đồng/người/năm. Hoạt động du lịch cũng tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương với mức thu nhập bình quân từ 5-8 triệu đồng/tháng. Đến nay, Việt Hải không có hộ nghèo và cận nghèo.
Hạ tầng hiện đại thúc đẩy nông dân làm du lịch
Bà Nguyễn Ngọc Hà, Chủ tịch Hội nông dân Việt Hải, Chương trình xây dựng nông thôn mới trở thành điểm tựa du lịch Việt Hải. Những bà con nông dân, làm nông nghiệp đơn thuần đã trở thành nông dân mới, nông dân làm du lịch, góp phần cải thiện, quảng bá hình ảnh quê hương, đất nước và con người Việt Nam, con người Việt Hải trước du khách, bạn bè quốc tế.
Việt Hải phát triển du lịch cộng đồng.
Anh Nguyễn Văn Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Mặt Trời Việt Hải (Thôn 1 Việt Hải) chia sẻ, anh sinh ra và lớn lên tại Việt Hải. Gia đình anh cũng như nhiều hộ khác, chủ yếu sống bằng nghề chài lưới, nuôi trồng thủy, hải sản. Tuy nhiên thu nhập không đáng là bao, chỉ đủ sống qua ngày.
Thế nhưng, từ ngày địa phương xây dựng nông thôn mới, tuyến cầu cảng, đường bê tông mở rộng, kéo dài từ biển qua làng (5km), cùng với định hướng của địa phương phát triển du lịch cộng đồng, anh mạnh dạn vay vốn đầu tư xe đạp cho khách du lịch thuê tham quan quanh làng. Với vài chiếc xe đạp ban đầu, đến nay, anh đã sở hữu hơn 120 chiếc xe đạp và xe điện. Kinh tế phát triển, anh ngoài có của ăn của để, anh còn tạo kế sinh nhai cho hàng chục người khác trong, ngoài làng.
Cùng nhờ chương trình phát triển nông thôn mới, anh Đỗ Quốc Trọng (thôn 1, Việt Hải) từ chỗ ngày ngày chèo thuyền thả lưới bắt cua, cá, anh chuyển sang làm lái xe cho Công ty TNHH Làng sinh thái Việt Hải, thu nhập 10-12 triệu đồng mỗi tháng.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sau gần 5 năm triển khai, phong trào xây dựng Nông thôn mới (NTM), tính đến tháng 6/2025, cả nước có gần 79% số xã đạt chuẩn NTM, trong đó hơn 42% đạt chuẩn nâng cao và trên 12% đạt kiểu mẫu. Hạ tầng kinh tế - xã hội được nâng cấp đồng bộ, tỷ lệ xã đạt tiêu chí số 2 (giao thông) đến 2024 là 87,3% (tăng 6,3% so với cuối 2021). 16.855 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên. Khoảng 580 mô hình du lịch nông thôn đang hoạt động, trong đó 382 điểm được công nhận...
Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2024 đạt khoảng 54 triệu đồng/người/năm, tăng 1,3 lần so với năm 2020; Dự kiến năm 2025, khoảng 58 triệu đồng/người/năm, gấp 1,4 lần năm 2020.