Ngày 3/7, dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu quy mô lớn của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã vượt qua rào cản cuối cùng tại Quốc hội, khi Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát thông qua với tỷ lệ sít sao 218 - 214.
Theo hãng tin Reuters, cuộc bỏ phiếu đánh dấu chiến thắng quan trọng đối với ông Trump khi dự luật sẽ cung cấp ngân sách cho các biện pháp siết chặt nhập cư, duy trì cắt giảm thuế năm 2017 và triển khai thêm hàng loạt ưu đãi thuế mà ông từng hứa hẹn trong chiến dịch tranh cử năm 2024.
Các nghị sĩ đảng Dân chủ tại Hạ viện Mỹ ăn mừng việc thông qua dự luật mới của ông Trump (Ảnh: Reuters).
Ngoài ra, dự luật còn cắt giảm đáng kể các chương trình an sinh về y tế và thực phẩm, đồng thời loại bỏ hàng chục chính sách ưu đãi năng lượng xanh. Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), gói chi tiêu mới dự kiến làm gia tăng khoản nợ công của Mỹ thêm 3.400 tỷ USD, nâng tổng nợ quốc gia lên 36.200 tỷ USD.
Bất chấp những lo ngại trong nội bộ đảng Cộng hòa về quy mô khổng lồ của dự luật dài tới 869 trang và tác động tiêu cực tới các chương trình y tế, cuối cùng chỉ có hai nghị sĩ Cộng hòa trong số 220 người bỏ phiếu chống sau một cuộc tranh luận kéo dài suốt đêm.
Trước đó, dự luật đã được Thượng viện thông qua với tỷ lệ sít sao nhất: 51 phiếu thuận, 50 phiếu chống nhờ lá phiếu quyết định của Phó tổng thống JD Vance.
Nhà Trắng thông báo ông Trump sẽ ký ban hành luật vào lúc 17h ngày 4/7 trùng với dịp Quốc khánh Mỹ.
Các nghị sĩ Cộng hòa cho biết dự luật sẽ giúp giảm thuế cho người dân thuộc mọi nhóm thu nhập và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Song, toàn bộ các nghị sĩ Dân chủ tại Quốc hội đều phản đối dự luật. Họ chỉ trích đây là một món quà dành cho giới nhà giàu và sẽ khiến hàng triệu người dân không còn được bảo hiểm.
Theo CBO, dự luật sẽ làm giảm thu ngân sách 4.500 tỷ USD trong 10 năm, trong khi cắt giảm chi tiêu 1.100 tỷ USD, chủ yếu đến từ chương trình Medicaid, hệ thống bảo hiểm y tế dành cho 71 triệu người Mỹ có thu nhập thấp.
Bên cạnh đó, dự luật sẽ siết chặt điều kiện tham gia, áp dụng yêu cầu làm việc và cắt cơ chế tài trợ giúp các bang tăng hỗ trợ liên bang.
CBO ước tính các thay đổi này sẽ khiến gần 12 triệu người không còn được bảo hiểm y tế. Để bù đắp, Đảng Cộng hòa bổ sung thêm 50 tỷ USD hỗ trợ các cơ sở y tế vùng nông thôn.
Ngoài ra, dự luật còn nâng trần nợ công của Mỹ thêm 5.000 tỷ USD qua đó tạm thời giúp ngăn nguy cơ vỡ nợ trong ngắn hạn. Song, nhiều chuyên gia lo ngại điều này có thể làm suy yếu hiệu quả kích thích kinh tế của gói hỗ trợ, đồng thời đẩy lãi suất vay trong dài hạn lên cao.
Về phía tích cực, dự luật sẽ ngăn chặn việc tăng thuế lẽ ra sẽ có hiệu lực vào cuối năm nay, thời điểm các khoản cắt giảm thuế năm 2017 hết hạn.
Các chính sách giảm thuế cá nhân và doanh nghiệp giờ đây sẽ được duy trì vĩnh viễn, cùng với việc mở rộng ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ, người cao tuổi, người nhận tiền boa, lương làm thêm và các khoản vay mua ô tô.
Dự luật nhiều khả năng sẽ trở thành tâm điểm của cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026, khi Đảng Dân chủ kỳ vọng giành lại thế đa số trong ít nhất một viện tại Quốc hội.
Trong khi đó, Đảng Cộng hòa tin tưởng việc cắt giảm thuế sẽ giúp tăng trưởng kinh tế kịp thời, còn phần lớn các biện pháp cắt giảm phúc lợi chỉ có hiệu lực sau cuộc bầu cử.