Hiện nay, Bộ Xây dựng đang triển khai xây dựng Nghị định về công viên, cây xanh, mặt nước để trình Chính phủ. Đây được kỳ vọng là “công cụ” mới, là khung pháp lý giúp các địa phương quản lý đô thị thông minh, văn minh, xanh - sạch - đẹp hơn.
Để làm rõ hơn những nội dung liên quan tới Nghị định, PV Báo Xây dựng đã có cuộc trao đổi với ông Tạ Quang Vinh, Cục trưởng Cục Kết cấu hạ tầng xây dựng (Bộ Xây dựng).
Ông Tạ Quang Vinh, Cục trưởng Cục Kết cấu hạ tầng xây dựng (Bộ Xây dựng).
Hiện nay, việc quản lý cây xanh đô thị đang được áp dụng theo Nghị định số 64/2010/NĐ-CP, xin ông cho biết, sau 15 năm áp dụng Nghị định này bộc lộ những hạn chế ra sao? Vì sao chúng ta phải xây dựng Nghị định mới thay thế?
Ông Tạ Quang Vinh: Tôi cho rằng, trong 15 năm qua, Nghị định số 64/2010/NĐ-CP ngày 11/6/2010 của Chính phủ về quản lý cây xanh đô thị là cơ sở pháp lý quan trọng trong việc quản lý phát triển cây xanh tại các đô thị ở Việt Nam.
Tuy nhiên, Nghị định này chưa có các quy định cụ thể về việc quản lý công viên đô thị. Cũng như các cơ chế, chính sách huy động nguồn lực đầu tư phát triển công viên, cây xanh.
Đồng thời thiếu các quy định về quản lý, duy trì cây xanh để thích ứng với biến đổi khí hậu và ứng phó, phòng chống tác động của thiên tai.
Đó là những hạn chế lớn của Nghị định này và cũng là lý do để chúng ta phải xây dựng Nghị định mới về quản lý công viên, cây xanh, mặt nước để thay thế.
Xin ông cho biết, quá trình triển khai xây dựng Nghị định mới (dự thảo) được thực hiện ra sao? Trong quá trình triển khai, có nhiều vướng mắc bất cập nảy sinh hay không, cụ thể là gì?
Ông Tạ Quang Vinh: Quá trình triển khai xây dựng Nghị định mới gặp rất nhiều thuận lợi vì việc phát triển công viên, cây xanh, mặt nước được xã hội, người dân rất quan tâm.
Chúng tôi cũng nhận thức được việc này và đã tổ chức 4 cuộc hội thảo ở các vùng miền để tham vấn ý kiến của các cơ quan, tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học về dự thảo Nghị định mới cũng như đã đăng tải dự thảo Nghị định mới trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Cổng thông tin điện tử Bộ Xây dựng để lấy ý kiến rộng rãi.
Qua đó, chúng tôi đã nhận được rất nhiều ý kiến từ chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, góp ý của các bộ, ngành, địa phương cho đến ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học.
Đây là cơ sở quan trọng để chúng tôi hoàn thiện nội dung dự thảo Nghị định mới trình Chính phủ bảo đảm chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển công viên, cây xanh, mặt nước trong kỷ nguyên mới.
So với Nghị định số 64/2010/NĐ-CP, Nghị định mới sẽ có những thay đổi tích cực như nào? Xin ông chia sẻ thêm.
Ông Tạ Quang Vinh: So với Nghị định số 64/2010/NĐ-CP, dự thảo Nghị định về quản lý công viên, cây xanh, mặt nước có 4 điểm mới chủ yếu.
Thứ nhất, Nghị định mới bổ sung các quy định về tổ chức phát công viên, cây xanh, mặt nước nhằm đặt đầu bài cho công tác quy hoạch, làm cơ sở để bảo tồn các hệ sinh thái cây xanh, mặt nước tự nhiên và tạo đột phá trong huy động nguồn lực ngoài ngân sách Nhà nước tham gia vào phát triển công viên, cây xanh, mặt nước.
Thứ hai, về quản lý cây xanh, Nghị định mới kế thừa các quy định còn phù hợp với yêu cầu thực tiễn của Nghị định số 64/2010/NĐ-CP nhưng đã lồng ghép bổ sung các quy định liên quan đến bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học và một số quy định để khắc phục tồn tại, bất cập trong tổ chức quản lý, duy trì cây xanh đô thị.
Thứ ba, Nghị định mới bổ sung các quy định về quản lý công viên mà hiện nay chưa có pháp luật điều chỉnh.
Thứ tư, Nghị định mới bổ sung các quy định chi tiết về quản lý, sử dụng tài sản kết cấu hạ tầng công viên, cây xanh để cụ thể hóa Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Thời gian qua, hàng loạt công viên trên địa bàn Hà Nội được cải tạo, chỉnh trang, tạo sân chơi ngoài trời cho người dân (Trong ảnh là công viên Linh Đàm, thuộc Khu đô thị kiểu mẫu Linh Đàm, Hà Nội).
Xin ông đánh giá đôi chút về công tác quản lý công viên, cây xanh cũng như mặt nước ở các đô thị hiện nay. Đặc biệt là những đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng…
Ông Tạ Quang Vinh: Thời gian qua, công tác quản lý công viên, cây xanh, mặt nước tại các đô thị đã được chính quyền các địa phương ngày càng quan tâm. Các đô thị lớn như: Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng, Huế đều đã ban hành và triển khai thực hiện các chương trình, đề án cụ thể về phát triển công viên, cây xanh, mặt nước.
Tuy nhiên, nhìn chung việc phát triển hệ thống công viên, cây xanh, mặt nước tại các đô thị còn chưa tương xứng với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, không gian phát triển của đô thị và nhu cầu của người dân.
Để Nghị định mới đi vào cuộc sống, theo ông, điều quan trọng nhất ở đây là gì? Chúng ta phải làm gì để hạn chế mức thấp nhất các bất cập trong quản lý công viên, cây xanh hiện nay?
Ông Tạ Quang Vinh: Để Nghị định mới đi vào cuộc sống, theo tôi, điều quan trọng nhất là phải làm tốt công tác tổ chức thực thi Nghị định sau khi được ban hành. Theo đó, để hạn chế các bất cập trong quản lý công viên, cây xanh hiện nay, Bộ Xây dựng với chức năng, nhiệm vụ được giao sẽ hướng dẫn, kiểm tra việc tuân thủ các quy định của pháp luật về công viên, cây xanh.
Đối với địa phương, cần phải tổ chức rà soát, hoàn thiện nội dung quy hoạch công viên, cây xanh trong quy hoạch đô thị và nông thôn. Tăng cường thu hút các thành phần kinh tế tham gia vào đầu tư phát triển công viên, cây xanh.
Ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực công viên, cây xanh. Đồng thời, tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong phát triển công viên, cây xanh.
Cảm ơn ông!