Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, trong 9 tháng đầu năm 2025, thị trường bất động sản ghi nhận một số tín hiệu phục hồi nhưng vẫn còn nhiều vấn đề phải giải quyết, từ thể chế và chính sách đến sản phẩm nhà ở cho người thu nhập thấp...
Phân khúc nhà ở xã hội có chuyển biến
Tại phiên họp thứ nhất của Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản (BCĐTW), chiều 22/9, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, Ủy viên BCĐTW, đã báo cáo về tình hình thị trường bất động sản trong 9 tháng đầu năm 2025 và kế hoạch triển khai các tháng cuối năm 2025.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thứ nhất của Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản. Ảnh VGP.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nhận định: Trong 9 tháng đầu năm 2025, thị trường bất động sản ghi nhận một số tín hiệu phục hồi, nhờ nỗ lực tháo gỡ vướng mắc về thể chế và chính sách.
Giao dịch tăng trong 6 tháng đầu năm, tuy nhiên sau đó chững lại tại một số khu vực do tâm lý quan sát và điều chỉnh kỳ vọng từ thị trường. Phân khúc nhà ở xã hội có chuyển biến tích cực về chính sách, song quy mô triển khai còn hạn chế.
Một số địa phương đã tích cực phát triển, hình thành các khu đô thị kiểu mẫu, đồng bộ về hạ tầng và chức năng, góp phần nâng cao chất lượng phát triển đô thị. Tiêu biểu như Hà Nội có Vinhomes Global Gate (Cổ Loa); Đà Nẵng có dự án Thuận Phước; TP. HCM có dự án khu Thủ Thiêm, Bình Quới – Thanh Đa; Hưng Yên có dự án Mỹ Hào Garden City, khu đô thị phía Bắc Quốc lộ 5...
Hạ tầng giao thông phát triển sẽ đưa Vinhomes Global Gate thành điểm đến của hàng triệu khách quốc tế. Ảnh: Phương Nghi.
Nhiều địa phương chưa bám sát chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở
Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh đồng thời phân tích các tồn tại, hạn chế của thị trường bất động sản. Theo đó, hệ thống pháp luật liên quan mặc dù đã được sửa đổi, bổ sung nhưng vẫn còn một số vướng mắc, bất cập, đặc biệt về lĩnh vực đất đai, đấu thầu, chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư... gây khó khăn cho quá trình triển khai nhiều dự án nhà ở, bất động sản.
Việc tổ chức triển khai thực hiện pháp luật về quy hoạch, đất đai, nhà ở, quy hoạch, đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án... của các địa phương trong công tác chấp thuận chủ trương, triển khai các dự án nhà ở mới chưa đáp ứng yêu cầu xã hội, còn ít và chậm.
Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư còn chậm, việc xác định giá đất vẫn có một số vướng mắc, hạn chế. "Một phần vì còn có tâm lý sợ sai, sợ chịu trách nhiệm, rủi ro pháp lý của một số bộ phận, địa phương dẫn đến giải quyết chậm, đùn đẩy, không đảm quyết định", Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh báo cáo.
Một số dự án gặp vướng mắc về mặt pháp lý, chậm triển khai, bị đình trệ, trong khi nguồn lực đã đầu tư là rất lớn, gây lãng phí về đất đai và nguồn vốn, làm gia tăng khó khăn và chi phí, từ đó, tăng giá bán sản phẩm.
Một số dự án gặp vướng mắc về mặt pháp lý, chậm triển khai, bị đình trệ. Ảnh: Kế Toại.
Nhiều địa phương chưa bám sát chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở đã được phê duyệt, dẫn đến thiếu chủ động trong quản lý cơ cấu sản phẩm và quỹ đất phát triển nhà ở.
Các địa phương chưa quan tâm thỏa đáng đến việc phát triển nhà ở thương mại có giá bình dân, nhà ở xã hội phù hợp với khả năng chi trả của số đông người có mức thu nhập trung bình, thu nhập thấp tại khu vực đô thị.
Nguồn cung sản phẩm nhà ở chủ yếu là phân khúc cao cấp và phân khúc trung cấp, thiếu sản phẩm bất động sản là nhà ở giá phù hợp với khả năng chi trả của đa số người dân, đặc biệt thiếu nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị.
Giá giao dịch bất động sản có xu hướng tăng dần theo năm và cơ bản chưa phản ánh đúng giá trị thực của bất động sản. Giá bất động sản cơ bản còn cao so với thu nhập bình quân của số đông người dân.
Thị trường còn hiện tượng găm hàng, nâng giá, đầu cơ, làm gia tăng mặt bằng giá bất động sản, gây mất cân đối cung - cầu và vượt quá khả năng chi trả của người dân có thu nhập trung bình, thấp tại khu vực đô thị.
Doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn về nguồn vốn tín dụng, trong phát hành và thanh toán trái phiếu, khó khăn trong việc bán hàng...dẫn đến khó khăn nguồn vốn triển khai dự án.
Sớm hoàn thiện khung pháp lý, thủ tục để thành lập Quỹ nhà ở quốc gia
Đề cập đến nhiệm vụ trọng tâm các tháng cuối năm 2025, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, về nhiệm vụ chung, cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản, đất đai, quy hoạch, đầu tư, xây dựng, xây dựng, đấu thầu, tín dụng, thuế, công chứng, doanh nghiệp…đảm bảo đồng bộ, thống nhất.
Cần có các cơ chế có tính đột phá, thông thoáng, thuận lợi nhằm thu hút các nguồn lực tham gia, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh, công khai, minh bạch.
Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách thí điểm mô hình "Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất" do Nhà nước quản lý.
Thúc đẩy thực hiện các thủ tục, phê duyệt mới các dự án nhà ở, bất động sản, đặc biệt là dự án nhà ở xã hội nhằm tạo nguồn cung cho thị trường; Thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, hoàn thành phát triển nhà ở xã hội năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ giao.
Tập trung rà soát, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án bất động sản, nhất là tháo gỡ các vướng mắc trong công tác quy hoạch, bồi thường, giải phóng mặt bằng, giao/thuê đất thực hiện dự án để sớm hoàn thành các dự án bất động sản, tạo nguồn cung cho thị trường.
Tăng cường quản lý thị trường bất động sản; tiếp tục theo dõi, nắm bắt thông tin thị trường; kịp thời ban hành các giải pháp, cơ chế để quản lý thị trường bất động sản phát triển theo hướng ổn định, lành mạnh, công khai, minh bạch từ Trung ương đến địa phương.
Có cơ chế, chính sách, giải pháp nhằm huy động các nguồn lực tài chính để tham gia đầu tư dự án bất động sản, đảm bảo đủ nguồn vốn để triển khai các dự án nhà ở, bất động sản.
Đối với Bộ Xây dựng, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ. Cụ thể, Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản, quy hoạch đô thị và nông thôn, xây dựng để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn.
Bộ nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách thí điểm mô hình "Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất" do Nhà nước quản lý tại các đô thị lớn, nhằm tăng cường tính công khai, minh bạch của giao dịch bất động sản.
Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp Bộ Tài chính sớm hoàn thiện khung pháp lý, thủ tục để thành lập Quỹ nhà ở quốc gia; tiếp tục kiểm tra, đôn đốc các địa phương, doanh nghiệp đẩy mạnh triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đảm bảo mục tiêu hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030.
Bộ đồng thời xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 94/2024/NĐ-CP về xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản để làm cơ sở xây dựng, vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản.
Bộ tổng hợp, theo dõi, đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương và các thành viên BCĐTW thực hiện các nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao liên quan đến lĩnh vực nhà ở, thị trường bất động sản.
Thứ trưởng đồng thời đề xuất các nhiệm vụ đối với các Bộ, ngành liên quan, gồm: Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương...