Trong quá trình thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã theo chỉ đạo của Trung ương, xã Sảng Mộc (huyện Võ Nhai) là địa phương duy nhất trên toàn tỉnh Thái Nguyên được giữ nguyên hiện trạng.
Theo lộ trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2030, tỉnh Thái Nguyên đã tiến hành sắp xếp các xã, thị trấn không đạt tiêu chuẩn diện tích và dân số theo quy định. Sau quá trình rà soát, huyện Võ Nhai giảm từ 15 xuống còn 7 xã. Tuy nhiên, xã Sảng Mộc vẫn được giữ nguyên và trở thành xã duy nhất trong 172 xã, phường, thị trấn của Thái Nguyên không thực hiện sắp xếp.
Tỉnh Thái Nguyên sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025 còn 55/172 xã (gồm 13 phường và 42 xã) giảm đạt 68,02% số đơn vị hành chính cấp xã.
Giữ nguyên vì yếu tố đặc thù
Theo nội dung đề án sắp xếp sắp xếp đơn vị hành chính tỉnh Thái Nguyên năm 2025, xã Sảng Mộc, huyện Võ Nhai được giữ nguyên trạng dựa trên các tiêu chí cụ thể về địa bàn, dân cư, địa hình và điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.
Cụ thể, xã Sảng Mộc có diện tích tự nhiên 96,79km² (đạt 96,79% so với tiêu chuẩn), quy mô dân số 3.286 người (đạt 65,72% so với tiêu chuẩn). Đây là xã vùng cao có địa hình phức tạp, bị chia cắt bởi nhiều dãy núi đá cao, hiểm trở.
Toàn bộ phía Bắc giáp tỉnh Bắc Kạn, còn các phía còn lại khó kết nối với xã Nghinh Tường và xã Thần Sa do điều kiện giao thông không thuận lợi. Trên địa bàn xã hiện chỉ có duy nhất tuyến đường huyện H05 đi qua, nhiều tuyến đường khác chưa được bê tông hóa.
Bên cạnh khó khăn về địa lý, xã còn có đặc điểm dân cư riêng biệt. Tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm tới 87,46% tổng dân số, trong đó phần lớn là đồng bào dân tộc Mông với đời sống văn hóa và tín ngưỡng mang bản sắc riêng. Đây cũng là một trong những lý do quan trọng để tỉnh Thái Nguyên kiến nghị giữ nguyên hiện trạng xã Sảng Mộc, nhằm bảo tồn không gian văn hóa - xã hội đặc thù và đáp ứng nguyện vọng chính đáng của người dân vùng cao.
Giữ nguyên để tạo điều kiện phát triển
Theo ông Nguyễn Quốc Hữu, Giám đốc Sở Nội vụ Thái Nguyên, về phát triển kinh tế - xã hội, Sảng Mộc hiện thuộc diện xã đặc biệt khó khăn theo quy định, nằm trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Do đó, việc không sắp xếp lại đơn vị hành chính sẽ tạo điều kiện để tập trung nguồn lực hỗ trợ phát triển hạ tầng, kinh tế - xã hội, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Về tổ chức bộ máy hành chính khi giữ nguyên trạng, theo hướng dẫn từ Trung ương, đối với các đơn vị hành chính được giữ nguyên trạng, việc tổ chức các phòng chuyên môn có thể linh hoạt tùy theo đặc điểm thực tế. Huyện Võ Nhai đang dự kiến bố trí thêm một Phó chủ tịch UBND xã Sảng Mộc để tăng cường năng lực quản lý, đồng thời bổ sung biên chế phù hợp với các nhiệm vụ mới được giao từ cấp huyện.
Việc giữ nguyên xã Sảng Mộc không chỉ là một quyết định hợp lý về mặt hành chính mà còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Qua đó, tỉnh Thái Nguyên thể hiện sự quan tâm đến đặc thù vùng miền, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời đảm bảo sự ổn định, phát triển bền vững cho một trong những khu vực còn nhiều khó khăn của tỉnh.