Dự án đường vành đai phía Tây Cần Thơ được nâng mức đầu tư lên hơn 6.100 tỷ đồng, cao hơn gần 2.300 tỷ so với ban đầu, nhưng tiến độ thi công vẫn chậm tiến độ, vướng lớn ở giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu và thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư.
11 tháng đầu năm 2025 giải ngân vốn được 2,8%
Theo Sở Xây dựng TP Cần Thơ, dự án vành đai phía Tây khởi công năm 2022, với mục tiêu kết nối QL91 và QL61C. Tuyến đường này dài hơn 19,26 km được kỳ vọng tạo trục giao thông chiến lược cho các quận Ô Môn, Bình Thủy, Ninh Kiều, Cái Răng và huyện Phong Điền cũ. Dự án do Sở Xây dựng làm chủ đầu tư có tổng mức đầu tư ban đầu hơn 3.800 tỷ đồng, dự kiến năm 2026 hoàn thành.
Phối cảnh dự án đường vành đai phía Tây kết nối QL91 và QL61C.
Ngày 26/8/2025, HĐND TP Cần Thơ thông qua tờ trình điều chỉnh kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2026 - 2030, trong đó nâng tổng mức đầu tư dự án này lên hơn 6.100 tỷ đồng, tăng gần 2.300 tỷ đồng so với phê duyệt ban đầu với lý do chi phí bồi thường vượt trần, vật liệu tăng cao và phát sinh yêu cầu hoàn thiện hạ tầng.
Sở Xây dựng Cần Thơ cho biết thêm, công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đang là nút thắt lớn nhất khiến dự án chậm tiến độ. Dù đã phê duyệt chi phí bồi thường cho 673 trường hợp và chi trả cho 655 trường hợp, tổng cộng mới đạt hơn 50% số hộ bị ảnh hưởng. Chi phí GPMB gần như đã sử dụng hết theo mức được duyệt nhưng mặt bằng lại không liên tục, khiến nhà thầu chỉ có thể thi công cục bộ.
Thực tế, dự án mới triển khai 4/7 gói thầu, khối lượng thi công đạt khoảng 36%; diện tích mặt bằng được bàn giao chỉ đạt 50%, tiếp tục kéo lùi tiến độ chung. Năm 2025, dự án được bố trí hơn 1.100 tỷ đồng (800 tỷ đồng vốn Trung ương cho xây lắp và 309 tỷ đồng vốn địa phương), nhưng đến nay chỉ giải ngân hơn 31 tỷ đồng, đạt hơn 2,8%.
Những vướng mắc lớn kéo lùi tiến độ
Hiện nhiều khu tái định cư của các phường, xã như Ô Môn, Phước Thới, Thới An Đông, Long Tuyền, An Bình chưa hoàn thiện hạ tầng, chưa có giá nền, dẫn đến không đủ điều kiện giao đất cho người dân. Đây là nguyên nhân chính khiến nhiều đoạn tuyến bị "đứt gãy", đặc biệt tại cầu Ba Láng, nơi sau hơn ba năm chỉ thi công được phía bờ nam, còn phía bắc vẫn bị vướng nhà dân.
Bên cạnh đó, nguồn cát đắp nền khan hiếm do ưu tiên cho các dự án cao tốc, khiến khối lượng đắp nền chỉ đạt 0,30/1,77 triệu m³, kéo theo nguy cơ tăng chi phí. Giá vật liệu tăng mạnh cũng buộc dự án phải điều chỉnh tổng mức đầu tư. Hạ tầng kỹ thuật như đường điện và hệ thống cấp thoát nước chưa được di dời đúng tiến độ tiếp tục làm chậm thi công tại nhiều vị trí.
Chủ đầu tư cho biết, HĐND thành phố đã đồng ý điều chỉnh phần vốn hiện có nhưng cần điều chỉnh lại chủ trương đầu tư; trong đó gồm nội dung tăng tổng mức đầu tư, thay đổi cơ cấu vốn và chuyển chủ đầu tư từ Sở Xây dựng sang Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông và nông nghiệp để phù hợp tính chất chuyên ngành nhằm đẩy nhanh triển khai dự án.
Điểm cuối của dự án kết nối với QL91 vẫn còn ngổn ngang (Ảnh: CTV).
Song song đó, Sở Xây dựng có những đề xuất cụ thể: thành phố cần đẩy nhanh hoàn thiện pháp lý, giá nền và bố trí vị trí tái định cư tại các khu dân cư để Trung tâm Phát triển quỹ đất có thể phê duyệt phương án bồi thường và bàn giao mặt bằng ngay sau khi chủ trương được điều chỉnh.
Các đơn vị quản lý điện, nước phải khẩn trương hoàn tất thủ tục bồi thường di dời để tránh kéo dài thời gian chờ đợi của nhà thầu. Thành phố cũng được kiến nghị làm việc với các nguồn cung vật liệu nhằm bảo đảm cung ứng cát ổn định cho dự án.
Trong trường hợp không thể giải ngân kịp vốn năm 2025, hơn 1.000 tỷ đồng chưa sử dụng, chủ đầu tư đề xuất cho phép điều chuyển sang các dự án khác nhằm bảo đảm tỷ lệ giải ngân chung của toàn thành phố, tránh tình trạng vốn nằm chờ mặt bằng và thủ tục.
Những giải pháp này được kỳ vọng sẽ giúp dự án thoát khỏi tình trạng trì trệ kéo dài, đảm bảo tiến độ và sớm phát huy vai trò kết nối giao thông chiến lược của tuyến vành đai phía Tây Cần Thơ.