Tình trạng kẹt xe tại TP Cần Thơ, đô thị trung tâm vùng ĐBSCL ngày càng trở thành vấn đề nhức nhối. Trong khi đó, phương tiện tăng nhanh, hạ tầng quá tải, nhiều giải pháp chưa thực sự hiệu quả..., cần có quyết sách mới để giải quyết.
Hạ tầng quá tải, phương tiện tăng nhanh
Theo Sở Xây dựng TP Cần Thơ, sau khi sáp nhập, thành phố hiện có gần 600km quốc lộ và 59 tuyến đường tỉnh, liên tỉnh, cùng hệ thống đường đô thị và giao thông nông thôn rộng khắp. Tuy nhiên, tỷ lệ đất dành cho giao thông chỉ đạt 7,6% tổng diện tích đất xây dựng đô thị, thấp hơn nhiều so với tiêu chuẩn 20-25% của đô thị loại I.
Nhiều nút giao thông trung tâm TP Cần Thơ thường xuyên xảy ra ùn tắc vào giờ cao điểm.
Trong khi đó, số lượng phương tiện cá nhân không ngừng tăng. Riêng khu vực nội ô, Cần Thơ hiện có hơn 66.000 ô tô, trên 1,04 triệu xe máy, mỗi năm tăng thêm 10-12%. Điều này tạo áp lực lớn cho các tuyến đường vốn đã chật hẹp, buộc phải tổ chức làn hỗn hợp, dẫn đến xung đột giao thông giữa xe máy với ô tô, xe tải và xe buýt.
Thực tế khảo sát cho thấy, thành phố có 8 nút giao quan trọng thường xuyên ùn tắc, trong đó có 3 nút trên Quốc lộ 1 (IC3 - Quang Trung, Trần Hoàng Na, IC4 - QL61B) và 5 nút trên các trục đô thị chính như Mậu Thân - Võ Văn Kiệt, Nguyễn Văn Linh - 30/4, Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Văn Cừ… Đây đều là những điểm cửa ngõ, tập trung lưu lượng phương tiện rất lớn.
Cần những giải pháp thiết thực
Ông Nguyễn Đăng Khoa, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP Cần Thơ cho rằng, thời gian qua, thành phố đã áp dụng một số biện pháp tạm thời như tách pha đèn tín hiệu, bổ sung làn rẽ phải liên tục, tăng cường lực lượng điều tiết giao thông. Tuy nhiên, những giải pháp này chỉ giảm bớt ùn ứ cục bộ, chưa xử lý tận gốc.
Ý thức tham gia giao thông chưa cao như đi sai làn, vượt đèn đỏ, rẽ không bật tín hiệu cũng góp phần làm cho kẹt xe thêm trầm trọng. Theo các chuyên gia đô thị, nguyên nhân sâu xa còn nằm ở mô hình phát triển truyền thống: bệnh viện, trường học, cơ quan hành chính tập trung trong nội đô, kéo theo lượng lớn người dân từ các tỉnh lân cận đến học tập, làm việc, khám chữa bệnh… khiến hạ tầng hiện hữu nhanh chóng quá tải.
Thời gian qua, Cần Thơ thực hiện nhiều giải pháp nhưng tình trạng kẹt xe vào giờ cao điểm vẫn "đến hẹn lại lên". Sở Xây dựng TP Cần Thơ cho rằng, muốn giảm ùn tắc giao thông, Cần Thơ cần thực hiện 4 giải pháp như: Quy hoạch gắn với giao thông; đẩy mạnh vận tải công cộng; di dời, phân luồng chức năng đô thị và hướng tới đô thị thông minh bền vững.
Trời mưa, tình trạng giao thông trung tâm TP Cần Thơ thường xuyên ùn tắc kéo dài.
Đối với quy hoạch gắn với giao thông, Sở Xây dựng đề xuất nâng tỷ lệ đất dành cho giao thông thông qua việc đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm, gồm: đường Vành đai phía Tây (nối QL91 đến QL61C), cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, cùng việc nâng cấp các tuyến tỉnh lộ 917, 918, 921, 923 và cải tạo 5 nút giao trọng điểm. Khi hoàn thành, những công trình này sẽ phân luồng, giảm tải đáng kể cho các trục nội ô.
Một trong những giải pháp căn cơ để hạn chế xe cá nhân là phát triển hệ thống vận tải công cộng. Cần Thơ đã có đề án mở rộng mạng lưới xe buýt, nhưng hiệu quả chưa cao do hạ tầng trạm dừng, bãi đỗ còn thiếu, lộ trình chưa phù hợp nhu cầu đi lại…
Để giảm áp lực cho nội ô, Cần Thơ đang thực hiện di dời, phân luồng chức năng đô thị. Hiện thành phố đang xem xét di dời một số cơ quan hành chính, bệnh viện, trường học, khu công nghiệp ra ngoài trung tâm. Đây là giải pháp từng được nhiều đô thị lớn áp dụng, góp phần phân tán lưu lượng phương tiện, tăng cường ứng dụng công nghệ, xây dựng trung tâm dữ liệu và hệ thống giám sát giao thông thông minh để điều tiết, xử lý vi phạm kịp thời.
Theo ông Nguyễn Đăng Khoa, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Cần Thơ, để xứng tầm là đô thị trung tâm vùng ĐBSCL, thành phố cần chuyển đổi tư duy phát triển hạ tầng giao thông từ giải pháp tạm thời sang chiến lược lâu dài.
"Nếu không có bước đột phá trong quy hoạch và đầu tư đồng bộ, tình trạng kẹt xe sẽ ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hình ảnh và sức hút của thành phố," ông Khoa nhấn mạnh.