Ngày 16/8 (theo giờ địa phương), Chính phủ Canada đã quyết định chấm dứt cuộc đình công của tiếp viên hàng không Air Canada và yêu cầu tiến hành trọng tài bắt buộc nhằm phá vỡ thế bế tắc trong đàm phán hợp đồng.
Theo hãng tin Reuters, hàng nghìn tiếp viên của Air Canada đã ngừng làm việc từ 1h sáng 16/8 sau nhiều tháng thương lượng về hợp đồng mới. Trước đó, hãng phải hủy gần như toàn bộ 700 chuyến bay/ngày, khiến hơn 100.000 hành khách buộc phải tìm phương án thay thế hoặc mắc kẹt.
Người biểu tình tham gia đình công tại sân bay quốc tế Vancouver ở Richmond, British Columbia, Canada (Ảnh: Reuters).
Bên ngoài sân bay quốc tế Toronto Pearson, hàng trăm tiếp viên đã vẫy cờ, biểu ngữ và biểu tình. Hoạt động tương tự diễn ra tại các sân bay lớn ở Montreal, Calgary và Vancouver.
Tranh cãi lớn nhất trong đàm phán xoay quanh yêu cầu của công đoàn về việc trả lương cho thời gian tiếp viên làm việc trên mặt đất giữa các chuyến bay và khi hỗ trợ hành khách lên máy bay. Hiện nay, tiếp viên chỉ được trả công chủ yếu khi máy bay đang di chuyển.
Ngoài vấn đề trả lương cho thời gian làm việc trên mặt đất, hai bên còn bất đồng về mức tăng tổng thể. Air Canada đề xuất tăng 38% thu nhập trong 4 năm, gồm 25% ngay năm đầu. Hãng cũng đề nghị trả 50% lương giờ cho một số công việc hiện chưa được trả công. Song CUPE cho rằng mức tăng trên là chưa đủ.
Một nguồn tin cho biết công đoàn muốn đạt mức lương ngang bằng với hãng Air Transat, nơi tiếp viên vừa đạt thỏa thuận tăng tổng cộng 30% trong 5 năm, đưa họ thành nhóm có thu nhập cao nhất ngành tại Canada.
Bộ trưởng Việc làm Patty Hajdu cho biết bà đã yêu cầu Hội đồng Quan hệ Lao động Canada (CIRB) áp dụng trọng tài bắt buộc và ra lệnh chấm dứt ngay đình công song lưu ý có thể mất 24-48 giờ để cơ quan này hoàn tất thủ tục.
Dù khẳng định Chính phủ mong muốn đạt được các thỏa thuận thông qua thương lượng nhưng bà Hajdu nhấn mạnh tình thế hiện tại cho thấy hai bên khó đạt thỏa thuận đủ nhanh để tránh gây thiệt hại kinh tế.
Ngoài ra, bà Hajdu còn yêu cầu CIRB gia hạn hiệu lực thỏa ước tập thể hiện tại cho đến khi có phán quyết của trọng tài.
Theo Bộ luật Lao động Canada, Chính phủ có quyền yêu cầu áp dụng trọng tài bắt buộc để bảo vệ nền kinh tế. Dưới thời Thủ tướng Justin Trudeau, Chính phủ đã nhanh chóng can thiệp ngăn chặn đình công đường sắt và bến cảng để tránh nguy cơ tê liệt kinh tế.
Trước đó, Air Canada đã đề nghị Chính phủ của Thủ tướng Mark Carney can thiệp trong khi Công đoàn Nhân viên Công cộng Canada (CUPE) khẳng định họ muốn một giải pháp thương lượng. CUPE cho rằng khi có sự tham gia của trọng tài sẽ làm giảm áp lực, buộc Air Canada nhượng bộ.
Ngoài ra, CUPE còn yêu cầu Chủ tịch CIRB Maryse Tremblay rút khỏi phiên họp trực tuyến chiều 26/8 vì bà Tremblay từng làm cố vấn cấp cao cho Air Canada. Người phát ngôn CUPE Hugh Pouliot cho biết đình công chỉ kết thúc khi CIRB chính thức ban hành thông báo từ trọng tài.
Các doanh nghiệp Canada, vốn đang chao đảo vì tranh chấp thương mại với Mỹ, đã kêu gọi chính phủ sớm áp dụng biện pháp này để tránh tê liệt vận tải.
Ông Matthew Holmes, Giám đốc chính sách công của Phòng Thương mại Canada, hoan nghênh quyết định nói trên của Chính phủ Canada: "Với việc cả hai bên đều tuyên bố bế tắc, hàng hóa giá trị bị mắc kẹt và hành khách bị bỏ rơi, Chính phủ đã làm đúng khi đưa vụ việc ra trọng tài bắt buộc".