Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số Nghị định trong lĩnh vực đường bộ, trong đó đáng chú ý là đề xuất phân cấp thẩm quyền cấp, cấp lại các loại giấy phép vận tải quốc tế về cho địa phương.
Phân cấp mạnh cho địa phương
Theo dự thảo, hàng loạt loại giấy phép sẽ được phân cấp từ Cục Đường bộ Việt Nam về Sở Xây dựng các tỉnh, thành phố, gồm: Giấy phép vận tải đường bộ quốc tế ASEAN; Giấy phép liên vận ASEAN; Giấy phép vận tải đường bộ quốc tế GMS (Tiểu vùng Mê Kông mở rộng);
Bộ Xây dựng đề xuất sửa Nghị định 158/2024 phân cấp thẩm quyền cấp giấy phép vận tải đường bộ quốc tế triệt để về Sở Xây dựng các địa phương (ảnh minh hoạ).
Giấy phép liên vận GMS hoặc sổ TAD; Giấy phép vận tải quốc tế giữa Việt Nam và Campuchia; cùng quy trình đăng ký, ngừng khai thác tuyến, bổ sung, thay thế phương tiện, điều chỉnh tần suất chạy xe trên tuyến vận tải hành khách cố định giữa Việt Nam và Lào.
Với giấy phép vận tải đường bộ quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc (gồm các loại A, B, C, E, F, G), dự thảo quy định phân cấp triệt để về địa phương, giao Sở Xây dựng các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Lào Cai và Lai Châu thực hiện cấp, cấp lại căn cứ theo tuyến vận chuyển và cặp cửa khẩu thuộc phạm vi quản lý.
Theo quy định mới, các loại giấy phép nói trên có thời hạn từ ngày cấp đến hết ngày 31/12 của năm cấp phép. Riêng giấy phép loại B và F cấp cho xe công vụ được phép cấp theo đề nghị của tổ chức xin cấp phép, nhưng tối đa cũng không quá ngày 31/12 của năm đó.
Đáng chú ý, dự thảo cũng điều chỉnh quy trình đăng ký, ngừng khai thác, bổ sung hoặc thay thế phương tiện trên tuyến vận tải hành khách định kỳ giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Theo đó, thay vì do Cục Đường bộ Việt Nam thực hiện, các Sở Xây dựng có tuyến vào sâu trong lãnh thổ hai nước sẽ đảm nhận nhiệm vụ thông báo khai thác tuyến.
Cụ thể, các Sở Xây dựng Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Lào Cai và Lai Châu sẽ chủ động thông báo khai thác tuyến vận tải hành khách định kỳ giữa Việt Nam và Trung Quốc, bao gồm cả các tuyến vận tải đi sâu vào nội địa hoặc hoạt động tại khu vực biên giới do địa phương quản lý.
Theo Bộ Xây dựng, việc phân cấp này nhằm tăng tính chủ động cho địa phương, giảm bớt khâu trung gian, đồng thời rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục cấp phép, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực vận tải đường bộ quốc tế.
Dự thảo Nghị định cũng đề xuất rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính về cấp giấy phép vận tải đường bộ quốc tế, thực hiện tiếp nhận hồ sơ qua hệ thống công nghệ thông tin tập trung của Bộ Xây dựng (ảnh minh hoạ).
Thủ tục cấp giấy phép vận tải quốc tế chỉ còn 1 ngày
Một điểm mới đáng chú ý trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung các Nghị định trong lĩnh vực đường bộ là rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính đối với việc cấp và cấp lại giấy phép vận tải quốc tế, từ 2 ngày xuống còn 1 ngày làm việc, kể từ khi cơ quan có thẩm quyền nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Quy định này cũng được áp dụng cho các thủ tục gia hạn thời gian lưu hành tại Việt Nam đối với phương tiện của các nước tham gia Hiệp định khung ASEAN về vận tải đường bộ qua biên giới, Hiệp định GMS (Tiểu vùng Mê Kông mở rộng), cũng như phương tiện của Lào, Campuchia và Trung Quốc.
Ngoài ra, thời gian giải quyết tương tự được áp dụng với các thủ tục giới thiệu cấp giấy phép vận tải đường bộ quốc tế Việt Nam - Trung Quốc loại D, và cấp, cấp lại giấy phép liên vận giữa Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia.
Đáng chú ý, dự thảo Nghị định bỏ hình thức nộp hồ sơ trực tiếp và qua bưu chính, quy định chỉ tiếp nhận hồ sơ trực tuyến thông qua hệ thống công nghệ thông tin tập trung của Bộ Xây dựng. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong lộ trình chuyển đổi số và cắt giảm thủ tục hành chính của ngành.
Việc trả kết quả giải quyết thủ tục cũng được thực hiện linh hoạt hơn. Theo đó, doanh nghiệp có thể nhận bản điện tử hợp lệ qua ứng dụng VNeID hoặc hệ thống công nghệ thông tin tập trung của Bộ Xây dựng.
Với các đơn vị có nhu cầu nhận bản giấy, hồ sơ sẽ được cấp tại bộ phận một cửa của Trung tâm hành chính công hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính.
Theo Bộ Xây dựng, các đề xuất trên nhằm thực hiện chủ trương cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính theo Quyết định số 1757/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời bảo đảm phù hợp với quy định tại Nghị định 144/2025/NĐ-CP về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng.
Dự thảo cũng bổ sung trách nhiệm của Bộ Xây dựng trong việc xây dựng, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin tập trung, phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, dự kiến triển khai trên toàn quốc từ ngày 1/1/2026.
Trước thời điểm này, Cục Đường bộ Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện giải quyết thủ tục hành chính theo Nghị định 158/2024/NĐ-CPđến hết ngày 31/12/2025.
Đại diện một doanh nghiệp vận tải cho biết, các đề xuất trên nếu được thông qua sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể thời gian, chi phí và tạo thuận lợi lớn trong hoạt động vận tải quốc tế, nhất là với các tuyến qua biên giới có tần suất khai thác cao.