Giữa dòng chảy sôi động của cuộc sống hiện đại, âm nhạc cách mạng dần trở lại mạnh mẽ, kết nối và truyền cảm hứng yêu nước, tinh thần dân tộc cho giới trẻ thông qua những sáng tạo mới mẻ và gần gũi.
"Bản chính luận âm thanh, ánh sáng"
Ca khúc Viết tiếp câu chuyện hòa bình từng ngân vang trong Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Giữa rợp trời cờ đỏ sao vàng và nhịp bước đều của các lực lượng vũ trang, bài hát đã lay động hàng triệu con tim.
Nhiều nghệ sĩ trẻ đưa hơi thở thời đại vào âm nhạc cách mạng, truyền cảm hứng yêu nước, tinh thần dân tộc tới thế hệ trẻ.
Ca khúc được nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung sáng tác từ dòng cảm xúc dâng trào trong những ngày trọng đại của đất nước, để rồi từng ca từ, giai điệu như tuôn chảy từ tim. "Tôi vẫn luôn viết từ cảm xúc chân thành của chính mình", anh chia sẻ.
Các nghệ sĩ trẻ hiện nay đang góp phần lan tỏa tình yêu quê hương đất nước bằng cách đưa hơi thở thời đại với nhiều hình thức khác nhau.
Là nghệ sĩ, dù thuộc thế hệ nào cũng cần không ngừng trau dồi chuyên môn và sáng tạo - để nhạc đỏ không chỉ được hát, mà còn sống trong cảm xúc của người trẻ hôm nay. Điều quan trọng là phải đổi mới cách thể hiện mà vẫn giữ nguyên tinh thần, giá trị cốt lõi. Tôi hy vọng ngày càng có thêm nhiều sáng tác giàu lý tưởng, mang đậm tình yêu đất nước để chạm tới trái tim thế hệ mới.
NSƯT Hoàng Tùng (giải Nhất Sao Mai 2003)
Tinh thần ấy được tiếp nối trong chương trình Tổ quốc trong tim diễn ra tại Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình. Không ai bảo ai, hàng chục nghìn người cùng đứng dậy hát Quốc ca, hướng ánh mắt về lá cờ đỏ sao vàng tung bay giữa sân vận động.
Khoảnh khắc không lời nhưng chứa đựng tất cả niềm tự hào, lòng yêu nước, khát vọng hòa bình. Đây cũng là sự kiện chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, cũng là dịp tròn 80 năm ca khúc Tiến quân ca của cố nhạc sĩ Văn Cao trở thành Quốc ca của Việt Nam. Như lời nhạc sĩ Văn Thao - con trai cố nhạc sĩ Văn Cao chia sẻ: "Đó là tiếng lòng của cả dân tộc".
Tổng đạo diễn Đặng Lê Minh Trí gọi chương trình là "một bản chính luận bằng hình ảnh, âm thanh và ánh sáng". Mỗi tiết mục là một lát cắt của lịch sử, nhưng cũng là hơi thở của hiện tại. Ở đó, khán giả không còn là người xem bị động, họ hòa nhập, họ cảm thấu, họ trở thành một phần của bức tranh nghệ thuật, là "một nhịp đập trong trái tim Tổ quốc".
Tổ quốc, trong những giây phút ấy, không còn là một khái niệm xa xôi. Đó là điều hiện hữu trong từng bước chân, từng câu hát, từng giọt mồ hôi của người trẻ đang sống, đang vươn lên, đang yêu nước, theo cách của riêng họ.
Làm giàu những giá trị đã đẹp sẵn…
Chính từ sự đồng cảm với giá trị dân tộc và khát vọng làm mới cách thể hiện, Anh trai vượt ngàn chông gai tái hiện nhạc đỏ một cách trân trọng, thổi vào đó làn gió mới trẻ trung, thời đại và gần gũi hơn với công chúng, chạm được tới những trái tim nhiều người trẻ. Nhà sản xuất SlimV đã đưa R&B, EDM, rap, hip-hop, nhạc điện tử… vào nhạc đỏ, nghệ thuật truyền thống mà vẫn giữ nguyên hồn cốt.
Tình yêu quê hương đất nước luôn sục sôi trong mỗi người trẻ. Vấn đề là cách chúng ta khơi dậy tình yêu ấy, nhất là qua âm nhạc. Những ca khúc nhạc đỏ không chỉ là ký ức mà là cội nguồn, là hồn dân tộc.
Tôi mong các nghệ sĩ trẻ, dù theo phong cách hiện đại vẫn dành một phần tâm huyết để thể hiện các tác phẩm đi cùng năm tháng, dẫn dắt khán giả trẻ đến gần hơn với âm nhạc dân tộc.
NSƯT Vũ Thắng Lợi
Ngay từ đầu, ê kíp sản xuất đã không nhìn nhạc đỏ như một di sản "đóng khung" trong quá khứ. Họ nhìn thấy ở đó một mạch nguồn văn hóa có thể tiếp tục nuôi dưỡng bản sắc Việt trong thời bình, như cách nó từng là động lực tinh thần trong chiến tranh.
"Nhạc cách mạng luôn và sẽ mãi là một phần rất quan trọng trong lịch sử dân tộc. Trước đây, những ca khúc ấy đã khích lệ hàng triệu người Việt Nam chiến đấu, lao động và cống hiến cho Tổ quốc.
Còn bây giờ, đó vẫn là những bản nhạc đẹp cả về giai điệu lẫn ngôn từ, chuyển tải thông điệp tích cực về cuộc sống", đại diện nhà sản xuất YeaH1 chia sẻ và cho rằng, làm mới không đồng nghĩa thay thế mà là tiếp sức, làm giàu những giá trị đã đẹp sẵn.
Nhạc đỏ không chỉ là hồi ức lịch sử
Theo nhiều chuyên gia, điều làm nên sức hút của chương trình Anh trai vượt ngàn chông gai nằm ở khả năng kết nối giữa các thế hệ, giữa chiều sâu văn hóa và thị hiếu thẩm mỹ đương đại. Ê kíp không chỉ "đưa nhạc đỏ lên sân khấu", mà tạo ra một không gian đối thoại, nơi những nghệ sĩ, ca sĩ gạo cội như NSND Tự Long, Tuấn Hưng sánh vai cùng các nghệ sĩ trẻ như Soobin Hoàng Sơn, Rhymastic, Binz.
#VN1945 là dự án âm nhạc “làm mới” dòng nhạc cách mạng của nhóm nhạc OPlus.
Sự "giao thoa" tưởng chừng đối lập lại tạo nên một bản phối nhuần nhuyễn giữa cái cũ và cái mới, khiến người trẻ không thấy bị "lên lớp", mà được mời gọi đồng hành trong hành trình gìn giữ và tiếp biến văn hóa.
Slim V - nhà sản xuất âm nhạc chính của chương trình cũng chọn cách tiếp cận này. Anh chia sẻ: "Tôi đặt vòng hòa âm mới để tạo màu sắc hiện đại, kết hợp các thể loại âm nhạc gần gũi với giới trẻ hiện nay".
Điều quan trọng, theo Slim V là tránh sao chép những mô-típ cũ bằng cách mời gọi các nghệ sĩ thuộc nhiều thế hệ cùng tham gia, tạo nên những bản phối vừa quen vừa mới, vừa gợi nhớ vừa hấp dẫn.
Không chỉ dừng lại ở việc phối khí, chương trình còn mạnh dạn đưa những chất liệu âm nhạc mới toanh vào các ca khúc cũ. R&B, EDM, Rap… xuất hiện không phải để gây sốc mà để đối thoại và mở rộng không gian tiếp nhận.
Ca khúc "Đào Liễu", vốn rất truyền thống, được làm mới bằng nhạc điện tử tạo nên trải nghiệm hiện đại mà vẫn sâu lắng. "Chiếc khăn Piêu", mashup "Áo mùa đông - Trở về" qua phối khí đậm hơi thở thời đại, mà không mất đi bản sắc gốc.
Trong Anh trai vượt ngàn chông gai, hình tượng người lính hiện lên không phải như biểu tượng xa xôi, mà bền bỉ, kiên cường nhưng cũng đầy chất thơ, truyền cảm hứng cho người trẻ. Tất cả tạo nên một tổng thể hài hòa nơi giá trị truyền thống không bị "trưng bày".
Như NSND Tự Long từng nói: "Giá trị của văn hóa là sự kết nối. Đừng nói giới trẻ không yêu văn hóa, yêu dân tộc. Họ vẫn yêu nhiều lắm. Họ còn biết tiếp nhận, hòa nhập và đưa giá trị văn hóa của Việt Nam ra thế giới".
Là những người trẻ, nhóm nhạc Oplus cho biết, nhạc đỏ không chỉ là hồi ức lịch sử, mà còn là mạch nguồn văn hóa, nuôi dưỡng tinh thần yêu nước, khơi dậy lý tưởng sống đẹp, lạc quan và cống hiến. Tuy nhiên, khi tâm lý và thị hiếu của khán giả trẻ ngày càng thay đổi, điều cần thiết không phải là thay đổi giá trị cốt lõi, mà là tìm cách diễn đạt phù hợp.