Ngày 15/11, UBND tỉnh Lào Cai phối hợp với Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị Việt Nam và UBND phường Sa Pa tổ chức Hội thảo khoa học về quy hoạch, tổ chức không gian du lịch Sa Pa trong liên kết vùng và thích ứng biến đổi khí hậu.
Phát biểu khai mạc, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Thành Sinh khẳng định hội thảo là cơ hội để địa phương tiếp nhận các ý kiến khoa học định hướng cho việc điều chỉnh quy hoạch và xây dựng chính sách phát triển.
Quang cảnh buổi hội thảo.
Ông nhấn mạnh Sa Pa đang đứng trước cơ hội bứt phá, trở thành đô thị du lịch quốc tế, đồng thời hướng tới mục tiêu đô thị xanh, hiện đại và bền vững.
Qua hơn 120 năm hình thành, Sa Pa đã chuyển mình từ vùng đất bản địa nguyên sơ thành đô thị du lịch sinh thái nổi bật, hài hòa giữa di sản thiên nhiên, bản sắc văn hóa và nhịp sống hiện đại. Quy hoạch và kiến trúc đô thị gần đây đạt nhiều kết quả, hình thành một Sa Pa năng động, thân thiện; hạ tầng kỹ thuật - xã hội được đầu tư đồng bộ, nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm của du khách.
Tại hội thảo, các chuyên gia trình bày nhiều tham luận đánh giá thực trạng, chỉ ra hạn chế và đề xuất tầm nhìn quy hoạch trong liên kết vùng Tây Bắc. Một định hướng nổi bật là phát triển Sa Pa theo hướng “xanh - thông minh - thích ứng biến đổi khí hậu”, trong đó hạ tầng giữ vai trò then chốt.
Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính nhấn mạnh Sa Pa có vị trí đặc biệt trong phát triển Tây Bắc và là thương hiệu du lịch có sức ảnh hưởng khu vực. Ông cho rằng, quy hoạch Sa Pa cần kết hợp văn hóa bản địa, cảnh quan tự nhiên và kiến trúc hiện đại, tạo không gian hài hòa và độc đáo.
Các nhà khoa học, chuyên gia trong lĩnh vực quy hoạch và phát triển đô thị tham gia tọa đàm.
Từ góc độ hạ tầng đô thị, ông Tô Ngọc Liễn, Chủ tịch UBND phường Sa Pa cho biết, địa phương ưu tiên giải quyết “nút thắt” giao thông, một trong những điểm nghẽn lớn hiện nay. Phường đang triển khai các tuyến kết nối trung tâm kinh tế Lào Cai, cải tạo đường nội thị, bê tông hóa ngõ xóm, đồng thời xây dựng ba bến xe cửa ngõ và bãi đỗ xe trung tâm. Đáng chú ý, phương án xây hầm qua núi Rồng đang được nghiên cứu nhằm giảm áp lực giao thông vào trung tâm thị xã.
Ông Tô Ngọc Liễn, Chủ tịch UBND phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai địa phương đang ưu tiên giải quyết “nút thắt” giao thông một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay.
Từ góc độ chuyên môn, tiến sĩ Tô Hiến Nam Sơn nhấn mạnh Sa Pa cần thiết lập “hạ tầng khung” trên bốn trụ cột: kỹ thuật, xã hội, xanh và bản sắc cộng đồng. Hạ tầng xanh đóng vai trò trung tâm, chỉnh trang đô thị, hình thành các tuyến không gian xanh giúp giảm ngập, thích ứng biến đổi khí hậu và bảo vệ cảnh quan. Hạ tầng bản sắc hướng tới tạo không gian tương tác hài hòa giữa cộng đồng dân tộc, cư dân bản địa và du khách, bảo tồn giá trị truyền thống trong quá trình phát triển.
Tiến sĩ khoa học, chuyên gia quy hoạch kiến trúc Tô Hiến Nam Sơn nhấn mạnh Sa Pa phải thiết lập “hạ tầng khung” dựa trên bốn trụ cột: hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, hạ tầng xanh và hạ tầng bản sắc cộng đồng.
Giáo sư Hoàng Đạo Ký chỉ ra rằng tốc độ phát triển nhanh đã và đang đặt Sa Pa trước nhiều thách thức: ô nhiễm môi trường, phá vỡ cảnh quan, dồn nén không gian đô thị và sự tự phát trong kiến trúc. Theo ông, Sa Pa không chỉ là một đô thị du lịch mà còn phải trở về đúng bản chất của “thị trấn nghỉ dưỡng kinh điển” nơi con người tìm đến sự tĩnh lặng, trong lành và vẻ đẹp đặc hữu của vùng núi cao.
Giáo sư Hoàng Đạo Ký chỉ ra rằng tốc độ phát triển nhanh đã và đang đặt Sa Pa trước nhiều thách thức.
Ông cho rằng kiến trúc Sa Pa cần được thiết kế và quản lý theo hướng hài hòa với thiên nhiên, giảm thiểu các công trình gây ồn ào, che khuất tầm nhìn, đồng thời ưu tiên không gian mở, cảnh quan xanh và các giá trị văn hóa bản địa. Đây là hướng đi lâu dài để Sa Pa giữ được sức hấp dẫn riêng biệt.
Hội thảo ghi nhận nhiều ý kiến đóng góp sâu sắc từ đội ngũ chuyên gia, là cơ sở quan trọng để tỉnh Lào Cai và phường Sa Pa tiếp tục hoàn thiện quy hoạch. Mục tiêu chung là đưa Sa Pa trở thành điểm đến hàng đầu, xanh, thông minh, hiện đại, thích ứng biến đổi khí hậu và phát triển hài hòa, bền vững; đồng thời bảo tồn những giá trị nguyên bản làm nên thương hiệu Sa Pa hơn một thế kỷ qua.