Khi thời điểm áp thuế đối ứng 1/8 đến gần, Tổng thống Mỹ Donald Trump dồn dập công bố một loạt mức thuế với các đối tác lớn như Ấn Độ, Hàn Quốc, Brazil trong đó Hàn Quốc có thể thở phào còn Ấn Độ, Brazil vẫn tiếp tục đàm phán.
Hàn Quốc "thở phào"
Ngày 30/7 (theo giờ địa phương), ngay sau cuộc gặp với các quan chức Hàn Quốc tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ áp mức thuế 15% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Hàn Quốc, thay cho mức 25% dự kiến trước đó.
Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo trong cuộc họp báo chung với các quan chức Hàn Quốc. Ảnh: AFP.
Thỏa thuận đánh dấu thách thức đầu tiên trên "mặt trận" đối ngoại đối với Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung vừa nhậm chức hồi tháng 6 sau cuộc bầu cử sớm.
Ông Lee cho biết thỏa thuận đã xóa bỏ sự bất định trong môi trường xuất khẩu và đưa mức thuế của Mỹ áp lên hàng hóa Hàn Quốc ngang bằng hoặc thấp hơn so với các đối thủ lớn.
"Chúng tôi đã vượt qua trở ngại lớn," ông Lee chia sẻ trên tài khoản Facebook chính thức.
Trong khi đó, nhà lãnh đạo Mỹ chia sẻ ông Lee sẽ thăm Nhà Trắng trong hai tuần tới.
Trong khuôn khổ thỏa thuận, Hàn Quốc cam kết đầu tư 350 tỷ USD vào Mỹ trong các dự án do ông Trump lựa chọn và mua 100 tỷ USD khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) cùng các sản phẩm năng lượng khác. Đây là hai ưu tiên hàng đầu của ông Trump trong các thỏa thuận thương mại gần đây.
Ông Kim Yong-beom, Trưởng ban chính sách Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc, cho biết trong số 350 tỷ USD đầu tư có 150 tỷ USD dành cho hợp tác đóng tàu; 200 tỷ USD đầu tư vào lĩnh vực như chip bán dẫn, điện hạt nhân, pin và công nghệ sinh học.
Một phần trong số này là kế hoạch đầu tư đã có từ trước của doanh nghiệp Hàn Quốc và hai bên đã thống nhất thiết lập cơ chế kiểm soát việc sử dụng vốn.
Tuy nhiên, chi tiết về cách cấu trúc các khoản đầu tư, nguồn tài chính, khung thời gian thực hiện và tính ràng buộc pháp lý của thỏa thuận hiện vẫn chưa được công bố rõ ràng.
Về thương mại hàng hóa, ông Trump cho biết Hàn Quốc sẽ mở cửa thị trường cho sản phẩm Mỹ, bao gồm ô tô, xe tải và nông sản mà không áp thuế nhập khẩu.
Dù vậy, phía Hàn Quốc xác nhận không mở cửa thị trường gạo và thịt bò, hai mặt hàng vốn nhạy cảm với nông dân trong nước.
Mức thuế áp dụng cho ô tô Hàn Quốc nhập khẩu vào Mỹ là 15% trong khi chip bán dẫn và dược phẩm Hàn Quốc không bị đối xử bất lợi hơn hàng hóa từ các nước khác.
Tuy nhiên, các sản phẩm thép, nhôm và đồng sẽ không nằm trong thỏa thuận mới và vẫn chịu mức thuế hiện hành.
Ấn Độ, Brazil chịu mức thuế cao, tiếp tục đàm phán
Với Ấn Độ, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30/7 tuyên bố sẽ áp mức thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ nước này bắt đầu từ ngày 1/8 song các cuộc đàm phán thương mại với quốc gia Nam Á vẫn đang tiếp diễn.
"Ấn Độ hiện có mức thuế thuộc hàng cao nhất thế giới, nhưng họ sẵn sàng cắt giảm đáng kể," ông Trump nói với báo giới và cho biết thêm: "Chúng tôi vẫn đang đàm phán, cứ chờ xem... Cuối tuần này các bạn sẽ biết kết quả".
Mức thuế 25% với Ấn Độ cao hơn so với các đối tác thương mại lớn khác.
Phản ứng trước thông báo từ ông Trump, chính phủ Ấn Độ cho biết đang nghiên cứu những thông điệp trong thông báo của ông Trump và vẫn nỗ lực để đảm bảo thỏa thuận thương mại công bằng.
"Ấn Độ và Mỹ đã đàm phán để đưa thỏa thuận thương mại song phương cân bằng, cùng có lợi. Chúng tôi vẫn cam kết với mục tiêu đó", theo thông báo từ Chính phủ Ấn Độ.
Ảnh chụp trên cao cảng Rio de Janeiro, Brazil. Ảnh: Reuters.
Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp thuế 50% đối với phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ Brazil, trừ một số ngành như hàng không, năng lượng và nước cam.
Ông Trump cảnh báo nếu Brazil phản ứng đáp trả, Mỹ sẽ nâng mức độ áp lực hơn nữa.
Quyết định áp thuế với Brazil sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 6/8, muộn hơn so với kế hoạch ban đầu là ngày 1/8.
Sắc lệnh của Trump miễn trừ cho hàng chục mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Brazil sang Mỹ, bao gồm máy bay dân dụng, gang, kim loại quý, bột giấy, năng lượng và phân bón.
Hãng sản xuất máy bay Embraer cho biết, theo đánh giá ban đầu, hãng sẽ tiếp tục chịu mức thuế 10% đã được áp từ tháng 4 nhưng tránh được mức tăng thêm 40% thuế bổ sung như các mặt hàng khác.
Bộ trưởng Ngoại giao Brazil Mauro Vieira cho biết ông đã gặp Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio để thể hiện thiện chí đàm phán sau khi các cuộc thương lượng đình trệ hồi tháng 6.
Ngân hàng Goldman Sachs ước tính mức thuế thực tế áp dụng đối với hàng hóa Brazil vào Mỹ chỉ khoảng 30,8%, thấp hơn dự kiến do có các miễn trừ.
Hiệp hội Dầu khí Brazil (IBP) cho biết hoạt động xuất khẩu dầu sang Mỹ vốn bị đình chỉ sẽ được nối lại nhờ nằm trong diện miễn trừ. Hiệp hội khoáng sản Ibram cũng cho biết khoảng 75% xuất khẩu khoáng sản được bảo vệ.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo chưa nên vội mừng vì Brazil xuất khẩu tới 3.000 mặt hàng khác nhau sang Mỹ.
"Chắc chắn sẽ có tác động", cựu Thứ trưởng phụ trách thương mại Welber Barral nói.
Hai mặt hàng quan trọng không được miễn thuế là thịt bò và cà phê. Hiệp hội Các nhà xuất khẩu thịt bò (Abiec), đại diện cho các công ty như JBS và Marfrig cho biết họ có thể thiệt hại tới 1 tỷ USD trong nửa cuối năm do mức thuế mới.
Các nhà xuất khẩu cà phê cũng cho biết sẽ tiếp tục vận động để được miễn trừ.
Chính phủ Brazil khẳng định đang chuẩn bị các biện pháp để bảo vệ doanh nghiệp và người lao động trong nước.
Trong bối cảnh thời hạn chót ngày 1/8 để Mỹ áp mức thuế quan mới thỏa gần, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent kêu gọi các doanh nghiệp, nhà đầu tư và chính phủ các nước giữ bình tĩnh nếu chưa thể hoàn tất thỏa thuận thương mại trước thời hạn. Ông nhấn mạnh rằng chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ tiếp tục đàm phán với các đối tác trong thời gian tới.