Người viết phóng sự bằng âm nhạc

Hơn 40 năm gắn bó với báo chí và âm nhạc, nhà báo - nhạc sĩ Tào Khánh Hưng, Phó Tổng biên tập Báo Xây dựng đi qua hành trình đặc biệt: Từ công nhân trên xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình, đến làm báo và viết nhạc với nhiều ca khúc đoạt giải thưởng.

Từ công trường Sông Đà đến nghề báo

Tháng 9/1982, khi rời ghế trường cấp 3, chàng trai trẻ Tào Khánh Hưng lên Hòa Bình tham gia xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình, bắt đầu bằng công việc lao động phổ thông giản dị nhưng đầy nhiệt huyết.

Sau một thời gian, Tào Khánh Hưng được cử đi học lớp Công nhân kỹ thuật lắp máy tại Ninh Bình (Hà Nam Ninh cũ). Hai năm học tập cần mẫn giúp anh có tay nghề vững vàng để quay trở lại Hòa Bình vào đầu năm 1986, trở thành công nhân tại Xí nghiệp liên hợp lắp máy 10 - Liên hiệp các xí nghiệp lắp máy Việt Nam (nay là Tổng công ty LILAMA).

Ở công trường thủy điện, anh trực tiếp tham gia thi công nhiều hạng mục quan trọng: Từ bãi lắp ráp, đập tràn, cửa nhận nước, đến hầm gian máy. Đặc biệt, Tào Khánh Hưng là một trong những người thợ góp sức nhỏ bé của mình trong giai đoạn hoàn thiện và lắp đặt 8 tổ máy - cột mốc quan trọng để công trình thủy điện Hòa Bình đi vào hoạt động.

Chính những năm tháng gian khổ ấy, tình yêu lao động, tình yêu đất nước và cảm hứng sáng tạo đã hình thành trong con người ông.

Sau khi hoàn tất lắp đặt 8 tổ máy, tháng 10/1991, tỉnh Hà Sơn Bình chia tách thành 2 tỉnh: Hòa Bình và Hà Tây, Báo Hà Sơn Bình cũng chia thành hai tờ báo riêng. Tào Khánh Hưng chính thức bước vào nghề báo chuyên nghiệp tại Báo Hòa Bình - khởi đầu một hành trình mới nhưng vẫn đậm chất "công nhân Sông Đà".

Người làm báo tận tụy

Chặng đường báo chí của nhà báo Tào Khánh Hưng trải dài từ công trường xây dựng thủy điện, Báo Hòa Bình cho đến khi ông gắn bó lâu dài với Báo Xây dựng - cơ quan ngôn luận của Bộ Xây dựng.

Với bút lực mạnh mẽ, ông tham gia nhiều mảng đề tài, đặc biệt là phóng sự, ghi chép từ thực tiễn công trường, từ đời sống công nhân lao động, từ những vùng đất ông đặt chân tới.

Năm 2007, ông xuất bản cuốn sách "Từ nơi nguồn sáng", tập hợp những phóng sự và ghi chép chọn lọc. Đây là những tác phẩm báo chí phản ánh sinh động bức tranh kinh tế - xã hội đất nước trong giai đoạn đổi mới, đồng thời gửi gắm tâm tư, tình cảm của một nhà báo từng trải qua công trường xây dựng thủy điện Hòa Bình - nơi "nguồn sáng" đầu tiên được thắp lên. Cuốn sách để lại dấu ấn sâu sắc, không chỉ với bạn đọc trong ngành Xây dựng mà còn với giới báo chí cả nước.

Nguyên Tổng biên tập (đầu tiên) của Báo Xây dựng Kim Quốc Hoa chia sẻ: "Tào Khánh Hưng là cây bút có sức viết dồi dào, biết kết hợp trải nghiệm thực tế và cảm xúc nghệ sĩ để tạo nên những tác phẩm báo chí giàu sức sống. Anh viết về công nhân, công trình, về sự đổi thay của đất nước bằng sự chân thực và trách nhiệm".

Trong hơn 40 năm, từ một công nhân trực tiếp lắp máy đến người cầm bút ở báo ngành, nhà báo Tào Khánh Hưng luôn giữ cho mình tinh thần của một người trong cuộc, một chứng nhân lịch sử, người lao động vừa biết làm, vừa biết ghi lại những dấu ấn của thời đại.

Âm nhạc - hành trình song hành

Không chỉ thành công trong nghề báo, nhà báo Tào Khánh Hưng còn được biết đến như một nhạc sĩ của những ca khúc giàu hình ảnh, mang âm hưởng dân tộc và hơi thở cuộc sống đương đại.

Gia nhập Hội Âm nhạc Hà Nội, ông sáng tác nhiều tác phẩm, nhiều bài hát đoạt giải thưởng tại các cuộc thi âm nhạc do các bộ, ngành, địa phương kết hợp với Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức.

Các ca khúc của ông thường lấy cảm hứng từ những vùng đất, con người và công trình gắn bó trong hành trình làm báo, làm nghề: Từ Sông Đà, Điện Biên, Tràng An, Ninh Bình, Hà Nam, xứ Thanh đến Trường Sa, Hoàng Sa… Tất cả đều thấm đẫm tình yêu quê hương, đất nước và sự trân trọng dành cho người lao động.

Có thể kể đến các ca khúc như: "Tự hào cô giáo trẻ" đoạt giải Nhì trong cuộc thi kỷ niệm 90 năm ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; "Thương anh" đoạt giải Nhất cuộc thi viết Tìm hiểu 60 năm Ngày truyền thống lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ và 20 năm Ngày toàn dân phòng cháy chữa cháy; ca khúc "Nhà báo chúng tôi" đoạt giải Ba cuộc vận động sáng tác văn học nghệ thuật chủ đề Nghề báo - Người làm báo Thủ đô và cả nước 2025…

Đặc biệt, "Bóng tàu qua phố" và "Đường tới ngày mai" là hai ca khúc mới nhất trong hàng chục ca khúc ông viết về ngành giao thông và xây dựng. Riêng ca khúc "Đường tới ngày mai" vinh dự được chọn biểu diễn tại lễ kỷ niệm 80 năm ngày thành lập ngành Giao thông vận tải (28/8/1945 - 28/8/2025).

Nói về ý tưởng sáng tác ca khúc này, ông cho biết: "Đã có nhiều bài hát về ngành. Nhưng để có một ca khúc viết chung về ngành giao thông và xây dựng sau hợp nhất, với ngôn ngữ mới mẻ - có lẽ đây là ca khúc đầu tiên.

Tôi đề xuất ý tưởng sáng tác ca khúc này, được Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đồng ý ngay. Bộ trưởng còn gợi mở nội dung và động viên tôi sớm hoàn thành.

Sự cổ vũ, động viên của Bộ trưởng đã tạo động lực khích lệ tôi sáng tác nhanh và hoàn thành sớm. Đây là món quà tinh thần của tôi và cán bộ, phóng viên Báo Xây dựng kính tặng lên ngành Xây dựng và ca khúc sẽ là hành trang mới lan tỏa về ngành trong quá trình xây dựng đất nước".

Nhà báo Tào Khánh Hưng cho biết, là nhà báo của ngành Xây dựng, ngoài nhiệm vụ tổ chức biên tập, xuất bản số báo in với nội dung bám sát nhiệm vụ của ngành, hình thức tuyên truyền bằng âm nhạc đã truyền tải nhanh nhất tới công chúng và người lao động về hoạt động của ngành.

Ca khúc: "Đường tới ngày mai" là bản hùng ca đầy cảm hứng, ngợi ca vẻ đẹp và vai trò của ngành Xây dựng trong thời kỳ đất nước chuyển mình mạnh mẽ.

Với giai điệu hào sảng, lời ca ngợi khí thế dựng xây cùng hình ảnh hiện đại hòa quyện với con người lao động, tác phẩm góp phần thắp sáng niềm tin, cổ vũ tinh thần đoàn kết - sáng tạo trong hành trình dựng xây đất nước Việt Nam phồn vinh", nhạc sĩ bày tỏ.

Âm nhạc của ông chân thực, giàu giai điệu, dễ đi vào lòng người, được kết tinh từ trải nghiệm đời thường, từ mồ hôi công trường, từ trang báo và tình yêu quê hương, đất nước.

Sống trọn vẹn với hai niềm đam mê

Nhìn lại hành trình hơn 40 năm, nhà báo Tào Khánh Hưng đã sống trọn vẹn với hai niềm đam mê: Báo chí và âm nhạc.

Báo chí cho ông ngòi bút để phản ánh sự thật, ghi lại hơi thở của cuộc sống. Âm nhạc cho ông đôi cánh để bay bổng cùng cảm xúc, để hát về đất nước, về con người, về tình yêu và khát vọng. Cả hai hòa quyện, làm nên một Tào Khánh Hưng - nhà báo - nhạc sĩ độc đáo trong làng báo và âm nhạc Việt Nam.

Ở tuổi ngoài 60, ông vẫn miệt mài sáng tác, vẫn tham gia hoạt động báo chí và âm nhạc. Đam mê, trách nhiệm và tình yêu đất nước là động lực lớn nhất, giúp ông không ngừng sáng tạo và cống hiến.

Hơn 40 năm công tác, hơn 30 năm tuổi Đảng, nhà báo Tào Khánh Hưng để lại nhiều dấu ấn. Ông viết bằng cả ngòi bút và nốt nhạc - một biểu tượng của sự hòa quyện giữa lao động, báo chí và nghệ thuật trong dòng chảy văn hóa Việt Nam đương đại.