Mưa lớn, triều cường dâng cao khiến nhiều tuyến đường ở các tỉnh ĐBSCL ngập, hư hỏng gây mất an toàn giao thông. Việc phân cấp để các địa phương quản lý, xử lý các sự cố do thiên tai làm hư hỏng đường bộ giúp việc khắc phục sự cố nhanh hơn.
Nhiều tuyến đường hư hỏng do thiên tai
Thời gian qua, thời tiết cực đoan, mưa lớn kéo dài kết hợp triều cường dâng cao đang khiến tình trạng ngập úng tại trung tâm TP Cần Thơ nói riêng và các tỉnh ĐBSCL diễn biến ngày càng nghiêm trọng, gây hư hỏng hàng loạt tuyến đường, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn giao thông.
Đường Lê Hồng Phong, phường Bình Thủy, TP Cần Thơ sau cơn mưa bị ngập sâu.
Từ khi có Thông tư số 40/2024/TT-BGTVT ngày 15/11/2024 của Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) quy định về công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai trong lĩnh vực đường bộ đã phân quyền về cho Sở GTVT các địa phương chủ động kiểm tra định kỳ, đột xuất để sớm phát hiện, xử lý những hư hỏng trên các tuyến đường bộ do địa phương quản lý. Điều này đã tạo thuận lợi hơn, nhanh chóng hơn trong việc khắc phục các hậu quả do thiên tai làm hư hỏng đường bộ, nhằm đảm bảo ATGT cho người tham gia giao thông.
Lãnh đạo Sở Xây dựng TP Cần Thơ cho biết, trên cơ sở hướng dẫn của Thông tư 40/2024/TT-BGTVT, Sở đã đưa ra nhiều giải pháp cấp bách nhằm khắc phục tình trạng xuống cấp mặt đường và nâng cao khả năng thoát nước đô thị để hạn chế thấp nhất thiệt hại do ngập úng trên nhiều tuyến đường thuộc địa bàn.
Trước đó, UBND phường Bình Thủy đã có văn bản kiến nghị Sở Xây dựng khẩn trương tổ chức sửa chữa, dặm vá các tuyến đường hư hỏng nặng do ngập. Theo phản ánh của người dân, khu vực trước hẻm 10 đường Lê Hồng Phong thường xuyên ngập sâu, mặt đường bị bong tróc, hình thành các hố sâu khiến nhiều người té ngã khi lưu thông. Đây cũng là đoạn thuộc dự án nâng cấp Quốc lộ 91.
UBND phường Bình Thủy cho biết, mưa lớn kết hợp triều cường đã làm hư hỏng mặt đường tại nhiều vị trí như tuyến Cách Mạng Tháng Tám, đường Lê Hồng Phong, khu vực Lữ đoàn Thông tin 29 và đoạn giao Nguyễn Truyền Thanh. "Ổ gà", "ổ voi", đọng nước kéo dài gây mất mỹ quan đô thị và đe dọa an toàn cho người đi đường, đặc biệt vào buổi tối và giờ cao điểm.
Tại công viên bến Ninh Kiều, phường Ninh Kiều còn thê thảm hơn. Mỗi năm vào thời điểm triều cường từ tháng 9 đến tháng 11, khu vực công viên bến Ninh Kiều thường xuyên bị ngập sâu từ 30–50cm trong nhiều giờ liền. Tình trạng ngập úng lặp đi lặp lại làm hư hỏng nền lát, gây bong tróc mặt gạch; ảnh hưởng đến hệ thống cây xanh và thiết bị chiếu sáng. Các điểm du lịch như: phố đi bộ, chợ cổ, chợ đêm... chìm trong biển nước.
Ông Lê Ngọc Vinh (nhà ở Phường Bình Thuỷ) cho biết, tình trạng ngập làm hư hỏng đường sá khiến việc lưu thông rất nguy hiểm. "Rất nhiều người đi trên các tuyến đường ngập, bị lọt ổ gà gây tai nạn nghiêm trọng", ông Vinh kể.
Công viên bến Ninh Kiều ngập úng sau mỗi đợt triều cường.
Kịp thời đưa các giải pháp khắc phục
Ông Trần Lê Trung, Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, tình trạng ngập hiện nay không chỉ do năng lực thoát nước hạn chế mà còn chịu tác động mạnh của biến đổi khí hậu, nước biển dâng và thời tiết cực đoan. Lượng mưa vượt dự báo trong thời gian ngắn, triều cường dâng cùng thời điểm khiến nước thoát chậm, gây ngập kéo dài trên nhiều tuyến đường trung tâm.
Tại khoản 1b, điều 14 Thông tư số 40/2024/TT-BGTVT ghi rõ: Khắc phục hậu quả thiên tai, bảo đảm giao thông đối với công trình đường bộ đang khai thác: Khắc phục hậu quả thiên tai, xử lý ùn tắc, bảo đảm giao thông với mục tiêu khôi phục nhanh nhất hoạt động giao thông thông suốt, an toàn; Sửa chữa, khôi phục công trình đường bộ bị hư hỏng do thiên tai gây ra.
Tại Điều 15, Thông tư 40/2024/BGTVT cũng quy định: Công tác khắc phục hậu quả thiên tai, bảo đảm giao thông đối với công trình đường bộ đã đưa vào khai thác, sử dụng gồm: Khắc phục hậu quả thiên tai, xử lý ùn tắc, bảo đảm giao thông; Khi thiên tai xảy ra gây ảnh hưởng đến hoạt động giao thông đường bộ, cơ quan quản lý đường bộ, Khu Quản lý đường bộ, nhà thầu quản lý, bảo dưỡng thường xuyên, vận hành khai thác công trình đường bộ có trách nhiệm triển khai khắc phục ngay hậu quả thiên tai, xử lý ùn tắc, bảo đảm giao thông đường bộ.
Tại điểm 2, Điều 23 của Thông tư 40/2024/TT-BGTVT quy định về "Công tác kiểm tra hoạt động phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai đường bộ" ghi rõ: Các Khu Quản lý đường bộ, Sở Giao thông vận tải, Ban Quản lý dự án, doanh nghiệp đầu tư xây dựng và quản lý khai thác công trình đường bộ căn cứ vào điều kiện đặc thù của địa bàn quản lý, chủ động tổ chức thực hiện kiểm tra định kỳ, đột xuất việc thực hiện các quy định của pháp luật về công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai và quản lý, bảo quản, sử dụng vật tư, trang thiết bị dự phòng đối với các đơn vị trực thuộc và các doanh nghiệp, nhà thầu thi công công trình đường bộ trên địa bàn thuộc phạm vi quản lý.
Theo ông Trần Lê Trung, việc giao cho Sở GTVT các địa phương thực hiện các giải pháp khắc phục hậu quả thiên tai đã giúp các địa phương chủ động hơn trong các phương án xử lý. Vận dụng Thông tư số 40/2024/TT-BGTVT, Sở Xây dựng đưa ra loạt giải pháp khẩn cấp để xử lý tình trạng ngập và hư hỏng mặt đường, đảm bảo giao thông.
Cụ thể, Sở Xây dựng đang triển khai đồng thời nhiều giải pháp như: Duy tu, sửa chữa đường bị hư hỏng; Tổ chức dặm vá, gia cố mặt đường tại các điểm ngập thường xuyên; Ưu tiên xử lý ngay các tuyến giao thông chính bị xuống cấp sau những đợt mưa lớn; Cắm biển cảnh báo tại các vị trí nguy hiểm để người dân chủ động phòng tránh;
Hiện thành phố đang triển khai hệ thống chống ngập để bảo vệ vùng lõi trung tâm, từ các trục Hòa Bình – Nguyễn Trãi – Cách Mạng Tháng Tám – hẻm 91 – Quốc lộ 91B – đường 30/4 – Hòa Bình. Tuy nhiên, một số khu vực như bờ kè sông Cần Thơ đoạn Hai Bà Trưng và một số vị trí lân cận chưa đạt cao trình chống ngập, khiến nước vẫn có thể tràn vào nội đô khi triều cường vượt ngưỡng.
Đồng thời, đẩy nhanh kế hoạch nạo vét, thông thoáng cống rãnh, hố ga tại các khu vực được ghi nhận là "điểm ngập", tăng cường vệ sinh mặt đường, không để rác tồn đọng gây tắc cống.
Sau khi ngập úng, các tuyến đường phường Bình Thủy xuống cấp, nguy cơ mất an toàn cho người điều khiển phương tiện.
Đối với công viên bến Ninh Kiều, thành phố đã lập dự án cải tạo công viên và kè Ninh Kiều, hướng đến mục tiêu khắc phục suy thoái hạ tầng, đồng thời đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị và du lịch của thành phố.
Dự án gồm nhiều hạng mục quan trọng như cải tạo tổng thể công viên, nâng nền chống ngập, chỉnh trang cảnh quan, bổ sung nhà xe, xây dựng lại một số đoạn bờ kè và bố trí, sắp xếp lại hệ thống bến tàu du lịch. Tổng mức đầu tư khái toán hơn 192 tỷ đồng.
Theo UBND phường Ninh Kiều, việc triển khai dự án không chỉ nhằm giải quyết tình trạng ngập triều đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng, mà còn tạo ra diện mạo mới cho không gian biểu tượng của thành phố. Khi các hạng mục nâng nền và cải thiện hệ thống thoát nước được hoàn thành, khu vực công viên sẽ giảm thiểu đáng kể nguy cơ ngập úng, đảm bảo an toàn cho hoạt động du lịch, sự kiện và vui chơi giải trí của người dân.
"Sở đang phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Ứng dụng Công nghệ Xây dựng – Trường Đại học Bách khoa để lập Đề án dự báo ngập đô thị, đồng thời đề xuất các phương án xử lý phù hợp theo từng mức độ ngập và kịch bản triều cường", ông Trần Lê Trung cho biết.
Theo phân tích chuyên môn, nước ngập kéo dài làm xói nền, phá hủy kết cấu mặt đường, tạo ra các hố sâu nguy hiểm. Việc ngập diễn ra liên tục khiến công tác bảo trì tốn kém, trong khi nguy cơ tai nạn giao thông đối với người dân tăng cao.
"Sở Xây dựng sẽ tiếp tục nghiên cứu Thông tư 40/2024/TT-BGTVT, tham mưu UBND TP Cần Thơ các giải pháp tổng thể nhằm nâng cao khả năng chống ngập cho cả vùng lõi lẫn khu vực lân cận, đảm bảo an toàn giao thông, hạn chế thiệt hại do ngập gây ra", ông Trần Lê Trung cho biết.