Siết kỷ luật, làm rõ trách nhiệm trong vi phạm xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật

Nêu một vấn đề cấp bách là tình trạng chậm ban hành nghị định, thông tư cho các luật đã được thông qua, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần siết kỷ luật, kỷ cương, làm rõ trách nhiệm, kịp thời xử lý vi phạm trong xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật.

Hạn chế trình Quốc hội các dự án luật, nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn

Chiều 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định, nhiệm kỳ qua, các cơ quan đã hoàn thành khối lượng công việc đặc biệt lớn liên quan công tác lập pháp, xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật trong khoảng thời gian rất ngắn, kịp thời tạo sự đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các báo cáo nên bổ sung đánh giá kết quả thực hiện Quy định số 178 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật; xem xét ban hành những văn bản giải quyết, ủy quyền ban hành văn bản giải quyết vấn đề phát sinh thuộc thẩm quyền của Quốc hội khi sắp xếp tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương hai cấp thời gian qua.

Đánh giá các báo cáo đã thẳng thắn chỉ rõ tồn tại, hạn chế, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, cần quan tâm làm rõ thêm nguyên nhân, trách nhiệm của những cơ quan có thẩm quyền đối với tồn tại, hạn chế được chỉ ra.

Thời gian tới, theo Chủ tịch Quốc hội, khối lượng văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành rất lớn, cần tiếp tục thực hiện đổi mới tư duy xây dựng pháp luật.

"Phải tăng cường phân cấp, phân quyền, tiếp tục ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong các cơ quan để đảm bảo chất lượng, tiết kiệm thời gian, nhân lực", Chủ tịch Quốc hội nói.

Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, cần nghiêm túc khắc phục tình trạng đề nghị bổ sung vào Chương trình lập pháp sát thời điểm tổ chức kỳ họp của Quốc hội, phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; hạn chế trình Quốc hội dự án luật, nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Nêu một vấn đề cấp bách khác hiện nay là tình trạng chậm ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết (nghị định, thông tư) cho những luật được thông qua, Chủ tịch Quốc hội cho hay, vừa qua, trong khi quy trình trình luật rất gấp rút, việc ban hành văn bản hướng dẫn lại chậm trễ, ảnh hưởng thi hành pháp luật.

"Do đó, cần phải siết chặt kỷ luật, kỷ cương, làm rõ trách nhiệm và kịp thời xử lý vi phạm trong công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật", Chủ tịch Quốc hội nói và nhấn mạnh đây phải được coi là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu, tập trung xử lý dứt điểm tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết, đồng thời rà soát để giải quyết nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, trái pháp luật.

Những kết quả đạt được

Trước đó, trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cùng các cơ quan của Quốc hội cơ bản tán thành với báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Về báo cáo của Chính phủ, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cùng các cơ quan của Quốc hội tán thành, đánh giá cao kết quả đạt được của Chính phủ trong công tác thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2025 như nêu trong báo cáo của Chính phủ.

Đối với công tác xây dựng luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, từ tháng 10/2024 đến nay, Chính phủ xem xét, cho ý kiến 58 dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết tại những phiên họp thường kỳ và chuyên đề xây dựng pháp luật.

Đặc biệt, trong 7 tháng đầu năm 2025, Chính phủ trình Quốc hội thông qua 47 dự án luật, nghị quyết, cho ý kiến 4 dự án.

Trong công tác chỉ đạo, điều hành, Chính phủ đã kết hợp giữa kế thừa, phát huy và tích cực đổi mới, kịp thời có những giải pháp sáng tạo, chủ động, quyết liệt để đáp ứng việc ban hành khối lượng văn bản quy định chi tiết tăng đột biến theo yêu cầu, nhiệm vụ trong năm 2025, cụ thể là tăng 158 văn bản so với năm 2024 và tăng 291 văn bản so với năm 2023.

Tòa án nhân dân tối cao đã trình Quốc hội ban hành hai luật, một nghị quyết, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành một pháp lệnh, 11 nghị quyết để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, nhất là bảo đảm đồng bộ hóa về tổ chức bộ máy và thẩm quyền tố tụng của Tòa án theo mô hình ba cấp. Các dự án, dự thảo bảo đảm chất lượng, tiến độ đề ra.

Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã trình Quốc hội thông qua hai dự án luật và hai dự thảo nghị quyết, trình Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Tương trợ tư pháp về hình sự tại Kỳ họp thứ 9, dự kiến trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 10.

Trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 5 nghị quyết để hướng dẫn thi hành Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, Bộ luật Tố tụng hình sự, nhất là để bảo đảm vận hành mô hình tổ chức ba cấp kiểm sát. Các dự án, dự thảo bảo đảm chất lượng, đáp ứng tiến độ đề ra...