Ngày 24/11, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy dẫn đầu đoàn công tác kiểm tra tiến độ và tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đoạn qua tỉnh Lào Cai.
Tăng tốc giải phóng mặt bằng ga Lào Cai mới
Tuyến đường sắt dài hơn 143km qua 12 xã, phường của Lào Cai với kinh phí giải phóng mặt bằng khoảng 8.200 tỷ đồng. Theo phương án điều chỉnh ngày 25/10/2025, dự án cần thu hồi gần 1.291 ha đất; riêng khu vực ga Lào Cai mới chiếm khoảng 6,8ha, ảnh hưởng tới 104 dự án trong Khu công nghiệp Đông Phố Mới và 2 cụm công nghiệp phải di dời.
Clip Hoàn tất các điều kiện cho lễ khởi công tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng
Đến nay, Ban QLDA Đường sắt đã phối hợp với địa phương hoàn thành cơ bản thống kê, kiểm đếm, thiết lập phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư, phấn đấu xong trước ngày 10/12 để bàn giao mặt bằng phục vụ khởi công theo chỉ đạo của Thủ tướng.
Tỉnh đang triển khai 37 khu tái định cư dọc tuyến, nhiều khu đã khởi công, các khu còn lại sẽ triển khai trong tháng 12/2025 nhằm ưu tiên chỗ ở ổn định cho người dân và tạo mặt bằng sạch cho thi công các gói thầu.
Đại diện Ban QLDA Đường sắt báo cáo về tiến độ triển khai dự án.
Tuy nhiên, ranh giới giải phóng mặt bằng và hướng tuyến thay đổi nhiều lần do tư vấn thiết kế điều chỉnh, khiến các địa phương phải kiểm đếm nhiều đợt, ảnh hưởng tiến độ cũng như tâm lý người dân.
Lào Cai đề nghị Ban QLDA sớm hoàn thiện, bàn giao mốc GPMB chính thức để triển khai đồng bộ trên toàn tuyến.
Giữ gìn bản sắc Lào Cai - Yên Bái
Tại buổi làm việc, các đại biểu trao đổi sâu về phương án kiến trúc, cảnh quan và công năng của ga Lào Cai và ga Yên Bái. Nhiều ý kiến đề nghị giữ nguyên tên gọi hai ga để thuận tiện quản lý và gắn với nhận diện lịch sử, văn hóa địa phương.
Ga Lào Cai mới được thiết kế phong cách tối giản hiện đại, sử dụng thép và kính, mô phỏng đường cong dãy Hoàng Liên. Không gian ga mở, kết nối trực tiếp với đô thị mới phía Đông sông Hồng.
Bên trong, các phân khu được bố trí liên hoàn: tầng 1 là sảnh và dịch vụ; tầng 2 là phòng chờ lớn kết nối cầu vượt bộ hành; tầng kỹ thuật tách biệt nhằm giảm tiếng ồn.
Ông Phí Công Hoan, Giám đốc Sở Xây dựng Lào Cai tham gia ý kiến quá trình triển khai tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đoạn qua địa phận tỉnh Lào Cai.
Các đại biểu đề xuất mở rộng quảng trường ga, bổ sung mảng xanh và điều chỉnh kiến trúc mái mặt đứng để tăng tính bản sắc, tạo điểm nhấn cho đô thị cửa khẩu. Ga Yên Bái quy mô 3 ke, 4 đường ray, thiết kế mô phỏng nhà sàn dân tộc Tày, sử dụng họa tiết chấn song truyền thống của đồng bào thiểu số.
Giám đốc Sở Xây dựng Lào Cai, ông Phí Công Hoan thống nhất giữ nguyên tên ga và lựa chọn phương án thiết kế ưu tiên yếu tố văn hóa bản địa.
Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh yêu cầu hoàn thiện hồ sơ dự án và hồ sơ kiến trúc nhà ga theo hướng tối ưu, bảo đảm tính khả thi trong cả giai đoạn trước mắt và lâu dài.
Theo đó ga Lào Cai thống nhất chọn phương án 1, bảo đảm tính hiện đại nhưng phải thể hiện rõ bản sắc biên giới, hài hòa giữa mái, mặt đứng và quảng trường. Ga Yên Bái lựa chọn phương án 2, song cần bổ sung vật liệu, họa tiết phản ánh rõ văn hóa vùng đất Yên Bái.
Tư vấn phải rà soát các hạng mục cầu, hầm, đường đôi để bảo đảm dự án không phải điều chỉnh lớn trong tương lai, giảm chi phí đầu tư lại. Ban QLDA phải khẩn trương hoàn thiện mốc GPMB, tránh phát sinh thêm điều chỉnh gây chậm tiến độ.
Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh yêu cầu hoàn thiện hồ sơ dự án và hồ sơ kiến trúc nhà ga theo hướng tối ưu, bảo đảm tính khả thi trong cả giai đoạn trước mắt và lâu dài.
Thứ trưởng đặc biệt lưu ý công tác chuẩn bị Lễ khởi công: “Lào Cai là điểm cầu chính, được truyền hình trực tiếp toàn quốc. Do đó, mọi hạng mục từ kịch bản, khánh tiết, mặt bằng, giao thông, an ninh, an toàn đều phải sẵn sàng, không để xảy ra sai sót”.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Thế Phước khẳng định tỉnh sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và Ban QLDA Đường sắt để chuẩn bị đầy đủ điều kiện cho lễ khởi công cũng như tháo gỡ khó khăn, bảo đảm dự án triển khai đúng tiến độ, trở thành động lực phát triển mới của vùng trung du miền núi phía Bắc.