Còn nhiều phương tiện thủy nội địa chở khách tham quan du lịch quanh đảo, nối giữa các đảo chưa chuyển đổi vùng hoạt động từ cấp phương tiện VR-SI sang VR-SB; chưa được cấp phù hiệu tàu vận tải khách du lịch kinh doanh vận tải đường thủy nội địa.
Chưa đảm bảo quy định, tàu du lịch phải nằm bờ
Theo phản ánh của một số doanh nghiệp kinh doanh vận tải khách du lịch bằng phương tiện thủy nội địa ở đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang, hiện hàng loạt phương tiện phải nằm bờ. Các tàu du lịch thường tập trung tại các bến cảng, bến thủy nội địa như: Hàm Ninh, An Thới, Dương Đông, Bãi Sao… để đón du khách tham quan các đảo, các tour câu cá, lặn biển, ngắm hoàng hôn. Tàu ở đây đa dạng về kích cỡ từ tàu cao tốc đến các loại tàu thân gỗ bọc composite và cả xuồng máy đuôi tôm…
Các phương tiện vận chuyển khách du lịch bằng đường thủy nội địa tại cảng An Thới, đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang.
Thế nhưng, thời gian gần đây nhiều tàu phải nằm bờ vì chưa đảm bảo các quy định về điều kiện kinh doanh vận tải đường thủy nội địa.
Đại diện một doanh nghiệp sở hữu đội tàu du lịch chuyên vận chuyển du khách tham quan các đảo tại đặc khu Phú Quốc cho biết, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa thể hoàn tất hồ sơ hoán cải phương tiện từ cấp VR-SI sang cấp VR-SB để đủ điều kiện hoạt động theo quy định hiện hành.
Những phương tiện thủy này khi được đầu tư đóng mới từ nhiều năm trước là tàu thân gỗ được bọc ngoài composite, chủ yếu hoạt động ở khu vực sông, ven đảo trong phạm vi hoạt động 5km tính từ bờ.
"Do nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu là chủ phương tiện không đủ kinh phí bổ sung các trang thiết bị trên phương tiện, hồ sơ hoán cải bị quá hạn vì vướng đại dịch Covid-19. Với các quy định hiện hành, đội tàu không thể hoạt động đưa đón khách khiến khó khăn chồng chất khó khăn", đại diện doanh nghiệp này nói.
Tàu thuyền nhỏ chở khách tham quan du lịch tại các tuyến sông ở đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang.
Theo ông Bùi Văn Diễn, Giám đốc Chi cục Đăng kiểm Kiên Giang, qua rà soát các tàu gặp khó khăn trong việc hoán cải nâng cấp phương tiện từ VR-SI sang VR-SB là do đã đầu tư từ hơn 10 năm trước. Thời điểm đó, các tàu đóng mới cấp phương tiện VR-SI được hoạt động từ vùng nước sông đến ven biển.
Thế nhưng từ năm 2018, theo Thông tư 39/2018/TT-BGTVT ngày 21/6/2018 của Bộ Giao thông Vận tải ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy chuẩn phạm vi phân cấp và đóng mới phương tiện thủy nội địa.
Theo Thông tư trên, các tàu hoạt động ven biển phải nâng cấp phương tiện từ VR-SI sang cấp VR-SB. Theo đó, định mức trang bị hàng hải cho tàu có động cơ cấp VR-SB có mức độ trang bị thiết bị an toàn trên phương tiện lớn hơn, khiến chủ tàu cũ gặp khó khăn về kinh phí.
Kiến nghị tháo gỡ
Theo ông Nguyễn Quốc Cường, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh An Giang, tỉnh có bờ biển dài khoảng 200km với khoảng 145 hòn đảo lớn nhỏ, giáp với vùng biển các nước Campuchia, Thái Lan, Malaysia, là điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế biển, nhất là phát triển du lịch biển. Đến nay, hệ thống kết cấu hạ tầng cảng, bến và phương tiện thủy vận chuyển khách du lịch từ bờ ra đảo, quanh các đảo, quần đảo trên địa bàn tỉnh An Giang đã phát triển mạnh.
Đại diện lãnh đạo Sở Xây dựng tỉnh An Giang kiến nghị Bộ Xây dựng tháo gỡ khó khăn, xem xét quy định các phương tiện thủy nội địa đăng kiểm cấp phương tiện VR-SI được phép hoạt động tại vùng biển Phú Quốc và Nam Du của tỉnh An Giang vì vùng biển này các hòn đảo gần nhau có nơi trú bão an toàn.
Hiện nay, Sở Xây dựng tỉnh An Giang đang quản lý 18 tuyến vận tải đường thủy nội địa từ bờ ra đảo, quanh các đảo. Trong đó, các tuyến nối giữa các đảo như: Hòn Heo - Hòn Nghệ; Tiên Hải - Hòn Nghệ; Hòn Nghệ - Hòn Sơn (đặc khu Kiên Hải); Hòn Tre - Hòn Sơn (đặc khu Kiên Hải); An Sơn - Nam Du (đặc khu Kiên Hải); An Thới - Hòn Thơm (đặc khu Phú Quốc) và các tuyến hoạt động chở khách du lịch ven bờ biển, quanh các đảo...
An Giang có 35 tàu vận tải hành khách lớn từ bờ ra đảo và hơn 190 phương tiện thủy nội địa các loại hoạt động đưa khách tham quan du lịch quanh đảo, nối các đảo, các phương tiện thủy nội địa kinh doanh vận tải được đăng ký, đăng kiểm đảm bảo an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường trang bị đầy đủ áo phao, phao cứu sinh hoặc vật liệu nổi.
Tuy nhiên, trên địa bàn đặc khu Phú Quốc vẫn còn 60 phương tiện thủy nội địa chở khách tham quan du lịch quanh đảo, nối giữa các đảo chưa chuyển đổi vùng hoạt động phương tiện từ cấp phương tiện VR-SI sang VR-SB.
Riêng đối với các phương tiện phục vụ vui chơi giải trí dưới nước (mô tô nước) trên địa bàn đặc khu Phú Quốc, Kiên Hải và phường Hà Tiên có hơn 30 phương tiện vẫn chưa thực hiện việc đăng ký, đăng kiểm (do các phương tiện không đủ thành phần hồ sơ) và quản lý hoạt động theo quy định tại Nghị định số 19/2024/NĐ-CP ngày 23/2/2024 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 48/2019/NĐ-CP ngày 5/6/2019 của Chính phủ quy định về quản lý hoạt động của phương tiện phục vụ vui chơi, giải trí dưới nước.
Theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh An Giang, các phương tiện thủy nội địa tham gia hoạt động chở khách tham quan du lịch chưa được cấp phù hiệu tàu thủy vận tải khách du lịch vì chưa thực hiện đúng quy định về điều kiện kinh doanh vận tải đường thủy nội địa: đơn vị kinh doanh vận tải phải thành lập doanh nghiệp hoặc Hợp tác xã theo Nghị định số 110/2014/NĐ-CP ngày 20/11/2014 của Chính phủ quy định điều kiện kinh doanh vận tải đường thủy nội địa và Nghị định số 128/2018/NĐ-CP ngày 24/9/2018 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về điều kiện đầu tư, kinh doanh trong lĩnh vực đường thủy nội địa.
Bên cạnh đó, một số thuyền viên, người điều khiển phương tiện chưa có giấy chứng nhận khả năng chuyên môn, chứng chỉ điều khiển phương tiện phù hợp theo quy định. Nguyên nhân chủ yếu là tại các xã đảo, đặc khu không có cơ sở đào tạo và thuyền viên ngại đi xa.
"Sở Xây dựng đã đề xuất, kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét quy định các phương tiện thủy nội địa đăng kiểm cấp phương tiện VR-SI được phép hoạt động tại vùng biển Phú Quốc và Nam Du của tỉnh An Giang vì vùng biển này các hòn đảo gần nhau có nơi trú bão an toàn", ông Nguyễn Quốc Cường nói.