Thi đua trong hơn 9 tháng thần tốc, tháng 9/2025, cầu Phong Châu mới hoàn thành như một biểu tượng hồi sinh ở đôi bờ sông Thao (Phú Thọ) sau sự cố sập cầu kinh hoàng xảy ra vào một năm trước đó.
Ngày đêm bám cầu, lập kỷ lục "vô tiền khoáng hậu"
Hơn nửa tháng kể từ ngày cầu Phong Châu mới được khánh thành, đưa vào khai thác, Đại tá Nguyễn Tuấn Anh, Phó Tư lệnh Binh đoàn 12, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn vẫn bồi hồi nhớ về chuỗi ngày thần tốc vượt khó, làm nên công trình biểu tượng.
Cầu Phong Châu thời điểm hoàn thiện các hạng mục cuối trước ngày thông xe.
Địa hình, địa chất khó khăn, lòng sông cong, thắt hẹp; lưu tốc dòng chảy lớn đặt ra thách thức: đâu là giải pháp thi công an toàn và nhanh nhất có thể 44 cọc khoan nhồi dưới lòng sông, hoàn thành bệ thân trụ trước trung tuần tháng 5/2025 để vượt lũ tiểu mãn.
Một thách thức nữa là khi thi công trụ T4, các phần còn lại của cầu cũ bị sập vẫn sừng sững bên cạnh. Nguyên tắc là phải di dời xong cầu cũ mới thi công cầu mới, nhưng nếu làm theo tuần tự, tiến độ dự án sẽ khó đảm bảo.
Dự án cầu Phong Châu mới - QL32C, tỉnh Phú Thọ được đầu tư theo lệnh xây dựng công trình khẩn cấp với tổng chiều dài gần 653m.
Cầu được xây dựng vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép và bê tông cốt thép dự ứng lực với bề rộng cầu 20,5m phù hợp với bề rộng nền đường.
Bên cạnh kỷ lục về thời gian thi công, đây cũng là công trình cầu ghi nhận sự thần tốc về thời gian chuẩn bị đầu tư.
Theo Ban QLDA Thăng Long, tính từ ngày ban được giao nhiệm vụ đến ngày dự án được phê duyệt chỉ mất 40 ngày.
Kể từ ngày dự án được phê duyệt đến lúc khởi công, công tác chuẩn bị các thủ tục liên quan theo quy định chỉ mất 19 ngày. Trong khi đó, dự án quy mô tương tự nếu thực hiện theo quy trình thông thường, thời gian chuẩn bị đầu tư có thể mất cả năm để hoàn thiện các bước thủ tục.
"Trước tình thế cấp bách, chủ đầu tư đã cùng tư vấn, nhà thầu ngồi lại, xác định được các "điểm găng" (vị trí/hạng mục quyết định tiến độ) và từng nút thắt phải giải quyết. Một trong số đó là tính toán giải pháp an toàn để vừa thi công cọc khoan nhồi ở phía thượng lưu, vừa triển khai di dời cầu cũ ở hạ lưu.
Tiếp theo là chuẩn bị vật tư, vật liệu theo đúng kế hoạch. Hạng mục trước chuẩn bị xong, hạng mục sau phải có xe máy, thiết bị, con người triển khai ngay.
Cuối cùng là tổ chức thi công. Đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, chất lượng công trình cách đẩy tiến độ duy nhất là tăng nhân lực, thi công thêm giờ, làm liên tục.
Trực tiếp tham gia chỉ đạo công trình, suốt gần 10 tháng thi công, gần như công trường không có một giờ nào ngơi nghỉ để chờ đợi. Đến tận Tết Nguyên đán 2025, tất cả anh em cũng chi ngơi tay chừng 6 tiếng đồng hồ", Đại tá Nguyễn Tuấn Anh chia sẻ.
Tạo khí thế thi công, hai đợt thi đua cao điểm liên tiếp được phát động để kích hoạt sức mạnh tổng hợp trên toàn công trường, đem lại những kết quả "vô tiền khoáng hậu".
Thi công hai trụ giữa lòng sông thắt hẹp được đánh giá là thách thức lớn nhất trong thi công cầu Phong Châu mới.
Theo Phó Tư lệnh Binh đoàn 12, nếu thông thường, khối K0 trên đỉnh trụ (khối lớn nhất của kết cấu nhịp dầm) có quy mô tương tự phải mất từ 35 - 40 ngày thi công thì tại cầu Phong Châu mới, thời gian thi công hạng mục này chỉ mất 22 ngày.
Các nhịp đúc hẫng cũng chỉ mất 5 ngày thi công/nhịp thay vì 7 ngày nếu thi công theo quy trình thôg thường. "Từng hạng mục được rút ngắn thời gian tạo nên một kỷ lục về tiến độ.
Từ thời gian thi công 12 tháng theo kế hoạch ban đầu, chúng tôi đã hoàn thành cầu Phong Châu mới trong 10 tháng. Đây thực sự là một kỳ tích", Đại tá Nguyễn Tuấn Anh nói.
Chứng kiến cầu Phong Châu hiện đại với quy mô vĩnh cửu, rộng gấp ba lần cầu cũ được đưa vào khai thác trong sự hân hoan của người dân địa phương, ông Lương Văn Long, Giám đốc điều hành dự án (Ban QLDA Thăng Long) không thể tin trước đó gần một năm, thời điểm đi khảo sát, vị trí làm cầu mới vẫn là khu vực cây cỏ um tùm, không gian âm u, khói hương nghi ngút, cầu cũ sập, cái rơi, cái còn khiến ai nhìn cũng hoảng.
Thế nhưng, xác định đây là công trình có ý nghĩa xã hội rất lớn, tất cả đã "xắn tay" vào cuộc, hoàn thành các công việc trong thời gian nhanh nhất.
"Chắt chiu từng ngày, không chờ tháo dỡ cầu cũ mới bắt đầu làm cầu mới. Chủ đầu tư cùng tư vấn, nhà thầu đã tính toán phương án làm trụ tạm, dịch chuyển giàn thép của cầu cũ về phía hạ lưu để sớm thi công cọc khoan nhồi.
Bài toán đặt ra là một giàn thép 60m, trọng lượng hơn 250 tấn và lên tới 400 tấn nếu cộng cả bê tông nhựa mặt đường. Ở công trường khi ấy ai nấy đều "căng như dây đàn". Nếu không di dời được, tiến độ khoan cọc sẽ "thủng", mục tiêu đưa bệ, thân trụ vượt lũ khó thành. Giải pháp đưa ra đều được tính toán cẩn trọng, kỹ lưỡng từ khâu thử tải trụ tạm", ông Long kể.
Vị chỉ huy tiếp lời: Thi công các cọc khoan nhồi đầu tiên (đường kính 1,5m, sâu từ 45 - 50m) trên địa chất phức tạp, anh em cứ thế miệt mài làm quên cả ngày - đêm, sáng - tối.
Cọc đầu tiên xong, tất cả đều sung sướng vì không xảy ra sự cố gì. Nếu gặp địa chất thay đổi, hang carter, thời gian xử lý có thể mất đến vài tháng để nghiên cứu lại phương án thiết kế (chiều dài cọc, mật độ cọc, mở rộng bệ trụ…).
Lãnh đạo tỉnh Phú Thọ kiểm tra công trường, làm việc với ban quản lý dự án, nhà thầu trong thời gian triển khai thi công cầu Phong Châu.
Đến cọc thứ 2, thứ 3 mọi thứ suôn sẻ, anh em yên tâm làm, có thời điểm chỉ thi công 2 ngày/cọc thay vì 3 ngày theo tính toán ban đầu. Tổng thời gian thi công cọc chỉ mất 40 ngày thay vì 60 ngày như kế hoạch ban đầu.
Tháng 2 xong cọc, cuối tháng 3 đã lên được thân trụ, vượt tiến độ hơn 1 tháng.
Theo tính toán, hết tháng 4 chỉ xong hai đốt thân trụ nhưng sau chuỗi ngày làm ngày, làm đêm, đầu tháng 5 xong cả khối K0, vượt tiến độ 2 tháng.
"Cùng với tư vấn, nhà thầu, cán bộ quản lý dự án cũng túc trực thương xuyên ở công trường nắm bắt tình hình, đề nghị bổ sung nhân lực, máy móc, điều chỉnh biện pháp thi công ngay trong trường hợp cần thiết.
Công tác dự báo, chuẩn bị luôn phải "đi trước một bước", nhìn trước khó khăn để cảnh báo nguy cơ, giải pháp xử lý; Nếu chậm tiến độ thì giải pháp bù sản lượng là gì?", ông Long chia sẻ.
Cầu Phong Châu mới đưa vào khai thác trong sự hân hoan của người dân địa phương (Ảnh: Tùng Vy).
Công trình của "ý Đảng, lòng Dân" và những bài học lớn
Theo ông Lương Văn Long, sự tổng lực của tất cả các bên đưa thời gian thi công thực tế cầu Phong Châu chỉ hơn trong 9 tháng 7 ngày thay vì 2 năm như nhiều công trình quy mô. Đây có thể xem là một trong những kỷ lục mới về thi công cầu.
"Một "kỳ tích" được tạo nên để hàn gắn vết thương. Một kết quả khiến tất cả đều xúc động, thể hiện sự nỗ lực, quyết tâm trong đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước của cả nước nói chung, ngành Xây dựng nói riêng.
Công trình là điểm sáng về ý chí và sự đồng lòng. Từ chủ đầu tư, tư vấn, nhà thầu xây lắp đã phối hợp với nhau trên tinh thần xây dựng tối đa. Bất kể lúc nào có thể trao đổi, thống nhất là triển khai, có vấn đề xảy ra thì tìm giải pháp thực hiện chứ không đổ lỗi.
Những thủ tục nào chưa ký được ngay thì linh hoạt thống nhất bằng tin nhắn hoặc ký nháy. Mục tiêu cuối cùng là đẩy được việc chung trong khuôn khổ pháp luật cho phép", ông Long bộc bạch.
Chứng kiến hành trình vượt khó của cầu Phong Châu mới, Đại tá Nguyễn Tuấn Anh không giấu được sự xúc động, tự hào khi được góp công, góp sức làm nên biểu tượng của tình quân dân, biểu tượng của lòng dân ý Đảng, biểu tượng của sự phối hợp và biểu tượng của sự hồi sinh.
"Sau những đau thương, mất mát, thay vì ngồi buồn bã, cả hệ thống chính trị đã đồng lòng vào cuộc hàn gắn vết thương, kiến thiết lại trục đường huyết mạch cho người dân.
Đến và rời đi sau khi công trình hoàn thành, điều đọng lại trong tôi tình cảm đặc biệt của người dân đối với những người lính. Suốt một quãng đường dài là sự động viên, những gói quà là đồ ăn thức uống, tuy nhỏ những thắm đượm nghĩa tình.
Còn nhờ, đêm 27/9, trước thềm lễ khánh thành công trình, bà con tập trung góp tiền mở cỗ liên hoan hai đầu cầu. Hôm ấy đúng nghĩa là ngày hội", Đại tá Nguyễn Tuấn Anh giãi bày.