TP.HCM kiến nghị nhiều nội dung vướng mắc trong triển khai áp dụng pháp luật
Chiều 19/8, Tổ Công tác 1313 của Bộ Xây dựng do Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh làm Tổ trưởng đã có buổi làm việc với Sở Xây dựng TP.HCM về việc tình hình triển khai nhiệm vụ chuyên môn liên quan đến phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng tại TP.HCM.
Từ ngày 1/7, TP.HCM cùng cả nước thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp. Tuy nhiên, trong công tác phân cấp, phân quyền quản lý nhà nước ngành xây dựng đã xuất hiện một số bất cập. Để kịp thời nắm bắt tình hình, Bộ Xây dựng thành lập Tổ Công tác 1313 nhằm theo dõi, đánh giá việc triển khai nhiệm vụ chuyên môn thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ tại địa phương.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh làm việc với Sở Xây dựng TP.HCM chiều 19/8.
Đối với TP.HCM, Tổ Công tác 1313 đã làm việc để nắm tình hình triển khai các nhiệm vụ chuyên môn thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng sau khi thành phố sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, Tổ cũng ghi nhận tiến độ thực hiện các nhiệm vụ về phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn.
Còn nhiều bất cập trong cấp phép và quản lý xây dựng tại TP.HCM
Tại buổi làm việc với Tổ Công tác 1313, Sở Xây dựng TP.HCM đã nêu một loạt vướng mắc trong công tác quản lý nhà nước về xây dựng, đặc biệt là sau khi thành phố vận hành mô hình chính quyền 2 cấp.
ông Huỳnh Thanh Khiết, Phó Giám đốc cho biết, khó khăn lớn nhất nằm ở việc áp dụng pháp luật về thẩm quyền phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch đô thị và nông thôn. Khoản 3 Điều 41 Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn quy định về thẩm quyền phê duyệt đối với các đồ án có phạm vi thuộc địa giới một xã, nhưng thực tế triển khai lại chưa có hướng dẫn cụ thể. Vì vậy, Sở kiến nghị Bộ Xây dựng sớm có chỉ đạo trong thời gian chờ văn bản đính chính.
Liên quan đến quản lý trật tự xây dựng, khoản 4 Điều 104 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) quy định cơ quan có thẩm quyền cấp phép phải chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra việc thi công theo giấy phép, đồng thời có quyền đình chỉ, thu hồi giấy phép khi phát hiện vi phạm nghiêm trọng.
Tuy nhiên, theo ông Khiết, UBND cấp xã hiện được giao quyền cấp phép cho công trình cấp III, IV và nhà ở riêng lẻ, nhưng nhân sự tại cấp xã quá mỏng, không đủ năng lực giám sát. Sở Xây dựng đề xuất Bộ Xây dựng xem xét, kiến nghị Bộ Nội vụ bổ sung biên chế để đảm bảo công tác quản lý trật tự xây dựng.
Về miễn giấy phép xây dựng, tại điểm c khoản 1 Điều 56 Luật Đường sắt 2025 (sửa đổi điểm h khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng) quy định: công trình thuộc dự án được cơ quan chuyên môn thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi tại khu vực có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hoặc thiết kế đô thị đã được phê duyệt sẽ được miễn phép.
Tuy nhiên, theo Sở Xây dựng, quy hoạch chi tiết lập theo quy trình rút gọn của Nghị định 178/2025 chỉ cần "chấp thuận" bằng văn bản chứ không "phê duyệt". Vì vậy, các công trình này không được hưởng cơ chế miễn phép, gây khó khăn cho thực tiễn triển khai. Sở đề xuất bổ sung thêm cụm từ "chấp thuận" để khắc phục bất cập.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh làm việc với Sở Xây dựng TP.HCM chiều 19/8.
Kiến nghị bổ sung quy định về thu hồi, hủy giấy phép xây dựng
Về với việc thu hồi, hủy giấy phép xây dựng, tại Điều 101 Luật Xây dựng 2014 quy định về thu hồi, hủy giấy phép xây dựng chưa quy định về thu hồi, hủy giấy phép xây dựng trong trường hợp cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương hoặc giao đất chưa phù hợp quy định.
Sở Xây dựng TP.HCM đề nghị bổ sung thêm điều khoản quy định về việc thu hồi, hủy giấy phép xây dựng trong trường hợp cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương hoặc giao đất chưa phù hợp quy định. Do hiện nay một số trường hợp đã được cấp giấy phép xây dựng, tuy nhiên qua kiểm tra việc quyết định chủ trương đầu tư hoặc quyết định giao đất sai quy định.
Theo khoản 6 Điều 7 Nghị định 175/2024, cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính chỉ chịu trách nhiệm đối với nội dung thuộc phạm vi thẩm quyền của mình. Cơ quan này không phải chịu trách nhiệm về các văn bản pháp lý do đơn vị khác chấp thuận, thẩm định, phê duyệt trước đó, cũng như không chịu trách nhiệm nếu nhà đầu tư, chủ đầu tư hoặc cơ quan liên quan thực hiện sai so với kết quả thủ tục đã được ban hành. Vì vậy, cơ quan cấp phép hiện không có cơ sở pháp lý để xử lý những sai sót nói trên. Sở Xây dựng kiến nghị cần bổ sung quy định cụ thể để đảm bảo việc thực thi.
Liên quan đến phân loại đô thị, TP.HCM sau khi thực hiện chính quyền 2 cấp vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể về phân loại phường (loại I, II, III, IV…). Việc thiếu căn cứ pháp lý khiến chỉ tiêu đô thị trong các nghị quyết, chương trình phát triển kinh tế - xã hội còn thiếu thống nhất; đồng thời cũng chưa thể xây dựng phương án triển khai cụ thể và đồng bộ nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển đô thị theo định hướng quốc gia và cấp tỉnh. Do đó, Sở Xây dựng kiến nghị Bộ Xây dựng sớm nghiên cứu, hoàn thiện pháp luật về phân loại đô thị.
Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh ghi nhận toàn bộ kiến nghị của Sở Xây dựng TP.HCM và chỉ đạo các đơn vị chuyên môn của Bộ hướng dẫn thành phố thực hiện đúng quy định, đồng thời khẳng định với những vướng mắc vượt thẩm quyền, Bộ sẽ kiến nghị Chính phủ xem xét tháo gỡ trong thời gian tới.