Ngày 22/10, Sở Xây dựng TP.HCM đã có Văn bản số 12601 gửi các đơn vị liên quan về việc đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường sắt trên địa bàn thành phố.
Theo đó, Sở Xây dựng đề nghị UBND các phường, xã nơi có tuyến đường sắt đi qua khẩn trương rà soát, thống kê diện tích đất lấn chiếm hành lang an toàn giao thông đường sắt; lập hồ sơ quản lý và cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu đất đai theo quy định.
TP.HCM sẽ thu hồi đất, công trình lấn chiếm hành lang an toàn giao thông đường sắt. Ảnh: Quang Phương.
Xây dựng, tổ chức thực hiện kế hoạch thu hồi dứt điểm phần diện tích đất, công trình lấn chiếm hành lang an toàn giao thông đường sắt theo đúng thẩm quyền và quy định pháp luật.
Đối với các lối đi tự mở hiện hữu, khẩn trương xây dựng phương án và lộ trình cụ thể để xóa bỏ. Riêng UBND phường Tân Đông Hiệp và Dĩ An cần đẩy nhanh tiến độ báo cáo, đề xuất chủ trương đầu tư dự án xây dựng đường gom, nhằm xử lý dứt điểm các lối đi tự mở tại Km 705+500 và Km 11707+175.
UBND các phường, xã phải tăng cường quản lý địa bàn, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm, không để phát sinh mới việc lấn chiếm, sử dụng trái phép đất trong hành lang an toàn giao thông đường sắt.
Sở Xây dựng đề nghị Công an TP.HCM tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát tại các khu vực có đường sắt đi qua, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường sắt theo quy định của pháp luật.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường sắt đến người dân, đặc biệt là các hộ dân sinh sống dọc tuyến đường sắt; xây dựng và triển khai các kế hoạch tuyên truyền, chuyên đề phù hợp với tình hình thực tế tại địa bàn.
Ban An toàn giao thông Thành phố tăng cường tuyên truyền, phổ biến Luật Đường sắt và các văn bản hướng dẫn thi hành liên quan đến trật tự, an toàn giao thông đường sắt; đặc biệt chú trọng tuyên truyền quy tắc giao thông tại các điểm giao cắt đường sắt, đường bộ, giúp người dân nâng cao nhận thức và tuân thủ pháp luật.
"Phổ biến rộng rãi các quy định về bảo vệ hành lang an toàn giao thông đường sắt, vận động tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh ký cam kết không vi phạm", Sở Xây dựng yêu cầu.
Một điểm đường giao cắt với đường sắt tại TP.HCM. Ảnh: Quang Phương.
Trước đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường sắt trong tình hình mới, Sở Xây dựng đã có báo cáo tình hình và kết quả triển khai trên địa bàn.
Theo Sở Xây dựng, tuyến đường sắt Bắc - Nam đi qua TP.HCM dài hơn 23km, với 37 vị trí giao cắt đồng mức cùng 5 nhà ga, trong đó còn tồn tại 2 lối đi tự mở tại phường Tân Đông Hiệp và Dĩ An.
Trong thời gian qua, UBND TP.HCM đã ban hành nhiều kế hoạch, văn bản chỉ đạo, phối hợp với ngành đường sắt và lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm, giải tỏa các điểm che khuất tầm nhìn, bổ sung hệ thống cảnh báo, biển báo và từng bước xử lý các lối đi tự mở.
Tuy nhiên, tình trạng vi phạm hành lang an toàn đường sắt vẫn phức tạp, với hơn 40 điểm lấn chiếm và hàng chục công trình ảnh hưởng đến an toàn chạy tàu. Bên cạnh đó, nhiều đoạn hàng rào bảo vệ đã xuống cấp, một số vị trí chưa được đầu tư, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.
UBND TP.HCM yêu cầu phường, xã có đường sắt đi qua tăng cường quản lý, thu hồi dứt điểm diện tích đất bị lấn chiếm và đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nâng cao ý thức chấp hành của người dân.
UBND TP.HCM kiến nghị Bộ Xây dựng, Cục Đường sắt Việt Nam sớm chỉ đạo duy tu, sửa chữa, hoàn thiện hệ thống hàng rào; đồng thời xem xét chủ trương đầu tư xây dựng đường gom để xử lý dứt điểm các lối đi tự mở.
Theo Quyết định số 358/QĐ-TTg ngày 10/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ, giai đoạn 2020 - 2025 triển khai đề án "xóa bỏ lối đi tự mở qua đường sắt quốc gia". Mục tiêu là xóa bỏ, thu hẹp tối thiểu 50% số lối đi tự mở, đồng thời bảo đảm an toàn giao thông đường sắt, giảm tai nạn, bảo vệ tính mạng người dân.
Đề án yêu cầu các địa phương rà soát, phân loại, lập kế hoạch xóa bỏ hoặc hợp pháp hóa các lối đi cần thiết; Tổ chức tuyên truyền, vận động người dân tuân thủ; Bố trí kinh phí làm đường gom, cầu vượt, hầm chui dân sinh thay thế các lối đi nguy hiểm.
Bộ Giao thông vận tải nay là Bộ Xây dựng là cơ quan chủ trì, phối hợp với Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và các địa phương thực hiện, hướng đến xóa bỏ hoàn toàn các lối đi tự mở.
Trong giai đoạn 2015 - 2025, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) đã được bố trí gần 2.000 tỷ đồng để nâng cấp, sửa chữa các đường ngang, xử lý 1.060 vị trí và đang tiếp tục thi công 184 điểm, dự kiến hoàn thành trong năm 2025. Để triển khai giai đoạn tiếp theo (2025 - 2030), VNR đề xuất đầu tư hơn 8.500 tỷ đồng, gồm:
1.638 tỷ đồng xây dựng các đường ngang, hầm chui dân sinh giai đoạn 1; 4.900 tỷ đồng sửa chữa, cải tạo cầu, hầm, ga yếu kém trong giai đoạn 2026 - 2027; 2.000 tỷ đồng cho các hạng mục cấp bách như gia cố mái ta-luy, xử lý sạt lở, đá rơi trên các tuyến trọng yếu.
Bộ Xây dựng được giao chủ trì, phối hợp với địa phương và lực lượng công an trong công tác kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm vi phạm tại các đường ngang và lối đi tự mở, đồng thời bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn giao thông đường sắt.