Trước ngày 1/10/2025, chủ xe ô tô phải thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí đang sử dụng hiện nay sang tài khoản giao thông kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Nếu không thực hiện sẽ không lưu thông được qua trạm thu phí.
Nhiều chủ xe chưa biết đến quy định mới
Cách đây 2 tháng, anh Nguyễn Trung Hiếu (phường Cầu Giấy, Hà Nội) đã thực hiện chuyển đổi tài khoản chuyển đổi tài khoản thu phí đã có sang tài khoản giao thông và thực hiện kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt với tài khoản giao thông.
Anh Hiếu cho biết, đã kết nối thành công tài khoản giao thông với tài khoản Viettel Money và đã quẹt thử thành công với máy thu tiền trông giữ xe dưới đường Lý Thường Kiệt.
"Từ giờ khỏi lo nạp tiền vào ePass trước khi có chuyến đi xa nữa. Trước anh em hay thắc mắc là mình cứ phải bỏ sẵn một khoản tiền vào tài khoản ETC rồi để đó mà không rút ra được và chỉ dùng cho thu phí đường bộ. Sau khi chuyển đổi tài khoản thì không còn lo lắng này", anh Hiếu cho hay.
Nghị định 168/2024 của Chính phủ về xử phạt vi phạm trật tự giao thông đường bộ quy định: Xử phạt từ 2 - 3 triệu đồng đối với các xe không đủ điều kiện đi vào làn thu phí điện tử không dừng (Ảnh minh họa).
Tuy nhiên, những người đã thực hiện chuyển đổi tài khoản ETC hiện chưa nhiều. Anh Đỗ Xuân Nguyên, một tài xế lái xe dịch vụ cho hay, anh thường xuyên đi qua các trạm thu phí nên trước thông tin người dân sẽ phải thực hiện chuyển tài khoản thu phí hiện nay thành tài khoản giao thông kết nối với ví điện tử để thanh toán phí đường bộ, anh cảm thấy bất ngờ. "Tài khoản thu phí tự động hiện nay tôi đang dùng không thấy có vấn đề gì. Tại sao lại phải tách, vừa mất thời gian, vừa mất công sức", anh Nguyên nói.
Chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa là hạn chót theo Nghị định 119 để chủ phương tiện thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán.
Cả nước hiện có 6,3 triệu phương tiện sử dụng dịch vụ thu phí tự động không dừng, đạt gần 100% tổng số phương tiện trong cả nước. Theo các nhà cung cấp dịch vụ thu phí, tỷ lệ phương tiện thực hiện chuyển đổi tài khoản rất thấp, mới đạt khoảng 30% tổng số phương tiện trong cả nước. Nguyên nhân chính là do các chủ phương tiện chưa biết đến quy định mới này.
Về phía nhà cung cấp dịch vụ, bà Nguyễn Thị Ngọc Trang, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần Giao thông số Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) cho biết, bằng nhiều hình thức trực tiếp và trên các nền tảng mạng xã hội, đơn vị đã chủ động truyền thông cho khách hàng quy định liên kết phương tiện thanh toán với tài khoản giao thông. Bên cạnh đó cũng thông báo thời hạn phải chuyển tiền từ tài khoản thu phí sang phương tiện thanh toán theo Nghị định 119 và hướng dẫn khách hàng thực hiện liên kết phương tiện thanh toán.
Cùng đào tạo đội ngũ nhân viên về cách mở tài khoản giao thông, VDTC tiến hành nâng cấp tính năng trên ứng dụng ePass, đảm bảo cho việc liên kết tài khoản. Bên cạnh đó là nâng cấp hệ thống trung tâm dữ liệu, đảm bảo cho việc xác thực dữ liệu khách hàng cá nhân với Cơ sở quốc gia về dân cư.
"Đến nay, mới đạt khoảng 30% trong tổng số gần 3 triệu phương tiện sử dụng dịch vụ ePass đã thực hiện chuyển đổi tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán. Nguyên nhân lớn nhất là do nhiều chủ phương tiện chưa biết đến quy định mới này", bà Trang cho biết.
Tương tự, ông Lê Quang Hưng, Giám đốc kinh doanh, Công ty TNHH Thu phí tự động VETC cho biết, dù đã triển khai nhiều giải pháp nhưng số lượng phương tiện sử dụng dịch vụ VETC chuyển đổi chưa nhiều, hiện mới đạt 1,5 triệu phương tiện trong tổng số hơn 3 triệu khách hàng sử dụng dịch vụ thực hiện chuyển đổi.
Theo ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ Môi trường và Hợp tác quốc tế, Cục Đường bộ VN, thời gian qua có nhiều hình thức lừa đảo qua tin nhắn, mở tài khoản nên khi các nhà cung cấp dịch vụ gửi tin nhắn hay mã OTP hướng dẫn chủ phương tiện chuyển đổi tài khoản nhưng họ lại tưởng đó là tin lừa đảo nên không thực hiện chuyển đổi.
Từ ngày 1/10 tới đây, nếu chủ phương tiện không thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán sẽ không qua được trạm thu phí.
Vì sao phải chuyển đổi tài khoản?
Lý giải về quy định chuyển đổi tài khoản thu phí, ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ Môi trường và Hợp tác quốc tế, Cục Đường bộ VN cho biết, tài khoản thu phí chủ phương tiện đang sử dụng hiện nay gồm các thông tin về phương tiện, chủ phương tiện và tiền do chủ phương tiện nạp để thanh toán khi xe qua trạm.
Do là tài khoản chuyên thu nên tiền do chủ phương tiện nạp tiền vào chỉ được dùng thanh toán phí đường bộ mà không được sử dụng cho các mục đích khác và tiền trong tài khoản thu phí cũng không được tính lãi.
Thêm nữa, việc kết nối giữa tài khoản thu phí với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt còn nhiều hạn chế, chưa tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp vận tải lớn có nhiều phương tiện, phải nạp một lượng tiền lớn vào tài khoản thu phí. Điều này dẫn đến phản ứng của doanh nghiệp và người dân vì tiền trong tài khoản không được tính lãi.
Quan trọng hơn, Bộ Xây dựng không phải là đơn vị có chuyên môn về quản lý tiền trong tài khoản thu phí nên việc quản lý dòng tiền thu phí gặp nhiều khó khăn.
"Với những lý do trên, trong quá trình xây dựng Nghị định 119, Bộ GTVT đã thống nhất với Ngân hàng Nhà nước một phương thức quản lý là tách tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt là ví điện tử hoặc tài khoản, thẻ tín dụng… của ngân hàng. Chủ phương tiện có quyền lựa chọn phương tiện thanh toán để kết nối tài khoản giao thông", ông Toàn cho hay.
Nói về những lợi ích, ông Toàn cho hay, Nghị định 119 khi triển khai thực hiện sẽ giúp công tác quản lý Nhà nước về thu phí ngày càng công khai, minh bạch hơn; giúp người dân thực hiện thanh toán dễ dàng, đơn giản, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt theo chủ trương của Chính phủ.
Việc chuyển đổi tài khoản nhằm mục đích tách bạch trong quản lý Nhà nước, Bộ Xây dựng chuyên quản lý về tài khoản giao thông phục vụ thu phí điện tử không dừng. Ngân hàng Nhà nước quản lý phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt, đảm bảo tính pháp lý và an toàn về hơn về phương tiện thanh toán cho người dân, doanh nghiệp.
Quan trọng hơn, tiền nằm trong phương tiện thanh toán sẽ được tính lãi. Với sự đa dạng về phương tiện thanh toán sẽ tạo thuận lợi cho chủ phương tiện, nhất là đối với các doanh nghiệp vận tải quy mô lớn.
Nghị định 119 cho phép thời gian một năm (1/10/2024 đến 1/10/2025) để chủ phương tiện và nhà cung cấp dịch vụ thu phí chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Việc chuyển tài khoản giúp chủ phương tiện sử dụng đa dạng hơn các dịch vụ. Không chỉ dùng thanh toán phí đường bộ, thời gian tới hệ thống thu phí điện tử không dừng sẽ được mở rộng dùng cho nhiều dịch vụ, tài khoản giao thông sẽ được dùng thanh toán các dịch vụ khác như bãi đỗ xe, thanh toán phí đăng kiểm, thanh toán mua xăng dầu, xạc xe điện.
Mỗi nhà cung cấp dịch vụ thu phí đã có phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt (ePass có ví Viettel Monney, MoMo, Visa...; VETC có ví VETC). Quy trình chuyển đổi từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông chỉ mất khoảng 5 - 10 phút trên ứng dụng của nhà cung cấp dịch vụ thu phí.
Bộ Xây dựng và Cục Đường bộ VN đã chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ thu phí tuyên truyền cho chủ phương tiện bằng các hình thức như trên phương tiện thông tin đại chúng, nhắn tin cho chủ phương tiện biết và thực hiện quy định. Cùng đó, chỉ đạo các nhà cung cấp tạo thuận lợi nhất, nhanh chóng nhất cho chủ phương tiện khi chuyển đổi tài khoản.
"Từ ngày 1/10 tới đây, nếu chủ phương tiện không thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán và không thực hiện chuyển tiền từ tài khoản thu phí sang phương tiện thanh toán sẽ được coi như chưa dán thẻ, chưa có tài khoản giao thông (tài khoản thu phí trước đây), nói cách khác là không đủ điều kiện thực hiện thu phí điện tử không dừng, không được lưu thông qua trạm thu phí", ông Toàn cho hay.
Chủ phương tiện phải bảo đảm đủ tiền trong phương tiện thanh toán được kết nối với tài khoản giao thông khi thực hiện thanh toán điện tử giao thông đường bộ.
Trường hợp số tiền trong phương tiện thanh toán được kết nối với tài khoản giao thông không đủ để thực hiện thanh toán tiền sử dụng đường bộ trên đường cao tốc thì phương tiện không được đi qua trạm thu phí đường bộ trên đường cao tốc.
Trường hợp số tiền trong phương tiện thanh toán được kết nối với tài khoản giao thông không đủ để thực hiện thanh toán tiền sử dụng đường bộ thì phương tiện phải sử dụng làn thu phí hỗn hợp tại trạm thu phí đường bộ trên quốc lộ.
Trường hợp số tiền trong phương tiện thanh toán được kết nối với tài khoản giao thông không đủ để thực hiện thanh toán điện tử giao thông đường bộ, trừ hai trường hợp trên thì thực hiện các hình thức thanh toán khác tại điểm thu.
Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ sử dụng trực tiếp các tài khoản giao thông do mình quản lý để thực hiện thanh toán điện tử giao thông đường bộ đối với các dịch vụ do Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ cung cấp.