Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) vừa báo cáo Bộ Xây dựng về phương án quản lý khai thác tài sản bến số 4,5 thuộc bến Cảng Chùa Vẽ - Cảng Hải Phòng.
Theo VIMC, Cảng Hải Phòng đã xây dựng các phương án quản lý, khai thác cầu cảng số 4, số 5 Cảng Chùa Vẽ và đánh giá ưu nhược điểm của từng phương án để tìm ra phương án phù hợp nhất.
Tổng công ty Hàng hải Việt Nam và Cảng Hải Phòng đề xuất Bộ Xây dựng tiếp tục giao Cảng Hải Phòng quản lý, khai thác cầu cảng 4,5 cảng Chùa Vẽ.
Cụ thể, phương án thứ nhất là Cảng Hải Phòng ghi tăng giá trị tài sản, quản lý khai thác, đồng thời Cảng Hải Phòng thực hiện trả nợ vay cho Nhà nước. Phương án này gặp vướng mắc về cơ chế chuyển vốn và pháp luật về công nợ.
Phương án thứ hai là thu hồi tài sản, Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) xây dựng đề án cho thuê khai thác và thực hiện đấu giá cho thuê khai thác tài sản. Phương án này gặp khó bởi tính đồng bộ trong hoạt động của bến cảng Chùa Vẽ.
Theo doanh nghiệp, các cầu cảng số 4, số 5 và bãi container cảng Chùa Vẽ được xây dựng trong một dự án tổng thể gồm nhiều hạng mục công trình khác có liên kết hữu cơ, sử dụng chung (như cổng, hệ thống cấp điện cao áp, cấp thoát nước, đường đi...). Do vậy, việc xác định tách riêng giá trị xây dựng 2 cầu cảng để làm cơ sở cho thuê rất khó thực hiện.
Chưa kể, Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam định hướng không phát triển mở rộng, từng bước di dời, chuyển đổi công năng các bến cảng hiện hữu tại khu vực Cảng Chùa Vẽ.
Cùng đó, hiện thành phố Hải Phòng đang nghiên cứu, đầu tư xây dựng cầu Ngô Quyền nối liền khu vực Đình Vũ và Đảo Vũ Yên nằm ở phía hạ lưu Cảng Chùa Vẽ, dự kiến sẽ hoàn thành trước năm 2030.
Do đó, việc đầu tư nguồn lực, thời gian và chi phí để tổ chức đấu giá cho thuê khai thác một tài sản sắp phải di dời là không hiệu quả và đi ngược lại quy hoạch của thành phố Hải Phòng.
Phương án thứ ba là chuyển nhượng có thời hạn quyền khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng hải. Điểm vướng mắc của phương án này là việc chuyển nhượng có thời hạn phải lập Đề án và tổ chức đấu giá chuyển nhượng, sẽ gặp khó tương tự như phương án cho thuê nếu tách bến 4, 5 và khu vực bãi container liền kề bến để áp dụng cơ chế chuyển nhượng quyền khai thác.
Phương án thứ tư được đưa là cơ quan quản lý tài sản trực tiếp tổ chức khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng hải.
VIMC cho rằng theo phương án này, tài sản sẽ được thu hồi về nhà nước và Bộ Xây dựng giao cho 1 cơ quan trực thuộc (có thể là Cục Hàng hải và Đường thủy VN) trực tiếp quản lý và khai thác. Phương án này sẽ gặp vướng mắc tương tự phương án cho thuê và phương án chuyển nhượng do đơn vị quản lý khai thác không phải là Cảng Hải Phòng, trong khi tài sản đã được xây dựng thiết kế đồng bộ nhiều hệ thống với các tài sản hiện có của doanh nghiệp.
Phương án thứ năm là giao tài sản cho Cảng Hải Phòng quản lý, sử dụng. VIMC thông tin, đây là phương án được Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng đánh giá là phù hợp nhất với hiện trạng của tài sản cũng như quy hoạch hệ thống cảng biển Việt Nam và quy hoạch đô thị của thành phố Hải Phòng.
Tuy nhiên, phương án này cần được cấp có thẩm quyền phê duyệt riêng do không nằm trong các hình thức xử lý tài sản công thông thường mà phải áp dụng hình thức "Xử lý khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ".
Do đó, doanh nghiệp đề xuất Bộ Xây dựng phương án "giao tài sản cho Cảng Hải Phòng quản lý, sử dụng" bởi tính khả thi của phương án mang lại.
Sau khi đưa vào sử dụng, Thủ tướng Chính phủ đã giao Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Cảng Hải Phòng tiếp tục quản lý khai thác cầu cảng số 4 Chùa Vẽ; đồng thời chỉ định Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Cảng Hải Phòng quản lý khai thác cầu cảng số 5 Chùa Vẽ, nhằm tạo điều kiện cho Cảng Hải Phòng thu hồi vốn đầu tư, hoàn trả số kinh phí đã vay lại từ nguồn vốn vay ODA Nhật Bản.
Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) được giao trách nhiệm chỉ đạo Cảng Hải Phòng lập phương án quản lý khai thác cầu cảng số 4 và số 5 Chùa Vẽ. Trên cơ sở đó, thống nhất với Bộ Tài chính về cơ chế tài chính cho thuê quản lý khai thác hai cầu cảng nói trên sau khi thu hồi đủ số vốn đầu tư.