Đó là một trong những điểm mới đáng chú ý trong thông tư quy định chương trình giáo dục nâng cao cho trường trung học phổ thông (THPT) chuyên do Bộ GD&ĐT vừa ban hành.
Thông tư được ban hành nhằm đáp ứng yêu cầu phát hiện, bồi dưỡng học sinh có năng khiếu và đam mê trong các lĩnh vực chuyên sâu, đồng thời cụ thể hóa định hướng phát triển giáo dục mũi nhọn theo tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, Luật Giáo dục 2019 và Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018. Thông tư có hiệu lực từ ngày 15/10/2025.
Giờ học thực hành giúp học sinh rèn tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề (Ảnh minh hoạ).
Chuẩn hóa và phát triển giáo dục mũi nhọn
Luật Giáo dục 2019 và Chương trình GDPT 2018 (ban hành theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT) xác định giáo dục chuyên là bộ phận quan trọng trong hệ thống giáo dục phổ thông, nhằm phát triển năng khiếu ở một số môn học trên nền tảng bảo đảm giáo dục toàn diện, tạo nguồn nhân tài phục vụ phát triển đất nước.
Tuy nhiên, đến nay chưa có văn bản pháp lý riêng quy định cụ thể nội dung chương trình nâng cao cho các môn chuyên, dẫn đến sự thiếu thống nhất trong triển khai giữa các địa phương và cơ sở giáo dục.
Trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng, nhu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ngày càng trở nên cấp thiết. Trường THPT chuyên được xem là nơi phát hiện và đào tạo học sinh có năng lực vượt trội, có khả năng tham gia các sân chơi trí tuệ trong nước và quốc tế.
Việc ban hành chương trình giáo dục nâng cao vì thế là bước đi cần thiết để đảm bảo chất lượng, tính đồng bộ và định hướng chiến lược dài hạn cho giáo dục mũi nhọn trên toàn quốc.
Đưa trí tuệ nhân tạo vào lớp học
Thông tư gồm chương trình giáo dục nâng cao của 15 môn học chuyên. Các chương trình được xây dựng trên cơ sở nâng cao từ chương trình quy định tại Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT, tiếp cận quốc tế và đổi mới liên tục theo xu hướng giáo dục toàn cầu. Nội dung tập trung vào các chuyên đề được quốc gia và quốc tế quan tâm, đáp ứng yêu cầu đào tạo mũi nhọn, tuyển chọn nhân tài, phục vụ các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và quốc tế.
Thời lượng dạy học được quy định cụ thể: Ngữ văn, Toán 70 tiết/năm học; Lịch sử, Địa lý, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học: 52 tiết/năm học; Ngoại ngữ (Anh, Đức, Nga, Pháp, Trung, Hàn, Nhật) 70 tiết/năm học. Nội dung giáo dục nâng cao gồm phần bắt buộc và lựa chọn bắt buộc, chiếm khoảng 20% tổng thời lượng chương trình.
Chương trình tăng cường nội dung thực hành, thí nghiệm đối với các môn khoa học tự nhiên, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đồng thời định hướng học sinh khai thác và sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong học tập và nghiên cứu. Các yêu cầu về tự học, sáng tạo, giải quyết vấn đề và phát triển tư duy đặc thù môn học cũng được chú trọng.
Cấu trúc chương trình được thiết kế rõ ràng, tạo thuận lợi cho giáo viên lập kế hoạch giảng dạy. Các nội dung giữa chương trình cốt lõi, chuyên đề học tập (theo Chương trình GDPT 2018) và chuyên đề nâng cao được kết nối chặt chẽ, kế thừa và đổi mới, giúp việc dạy và học trở nên hấp dẫn, hiệu quả hơn.
Đón đầu nhu cầu nhân lực mới
Chương trình giáo dục nâng cao mang định hướng học thuật và chuyên sâu, yêu cầu đội ngũ giáo viên có năng lực chuyên môn vững vàng, kiến thức sâu rộng, thành thạo phương pháp dạy học tích cực, nghiên cứu khoa học và phát triển năng lực học sinh. Giáo viên cần có khả năng hướng dẫn học sinh thực hiện dự án học tập, nghiên cứu khoa học và tham gia các kỳ thi học sinh giỏi trong nước, quốc tế.
Đối với học sinh, chương trình giúp phát triển tư duy logic, sáng tạo, phản biện, năng lực tự học và nghiên cứu, đồng thời hỗ trợ định hướng nghề nghiệp thông qua các nội dung mở rộng liên quan đến ngành, lĩnh vực chuyên môn.
Việc ban hành Thông tư 22/2025 không chỉ chuẩn hóa chương trình giáo dục nâng cao, mà còn tạo nền tảng đào tạo sớm nguồn nhân lực tiềm năng cho các lĩnh vực then chốt như khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế – tài chính, ngoại giao và giáo dục tinh hoa.
Chính sách mới này được kỳ vọng góp phần nâng cao tính cạnh tranh của nguồn nhân lực Việt Nam và định hướng phát triển bền vững cho giáo dục mũi nhọn trong thời kỳ hội nhập quốc tế.