Học sinh xúc phạm giáo viên, bạn bè có thể bị cách ly tạm thời hoặc chuyển đến cơ sở giáo dục chuyên biệt, theo dự thảo nghị định mới của Bộ Giáo dục lấy ý kiến đến ngày 16/10.
Nội dung này được nêu trong Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục. Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đề xuất nhiều biện pháp xử lý bổ sung nhằm tăng tính răn đe và hỗ trợ kịp thời với các hành vi vi phạm trong môi trường học đường.
Ảnh cắt từ clip ghi lại cảnh học sinh có hành vi bạo lực với giáo viên trong lớp học ở Hà Nội.
Hiện tại, theo quy định hiện hành, các hành vi vi phạm như xúc phạm nhân phẩm bạn bè, giáo viên nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, chỉ bị xử phạt hành chính từ 5 - 15 triệu đồng và buộc xin lỗi công khai người bị xúc phạm.
Tuy nhiên, tại Điều 26 và 28 của dự thảo sửa đổi, mức phạt được đề xuất là từ 5 - 10 triệu đồng, kèm theo yêu cầu xin lỗi công khai (trừ trường hợp nạn nhân không yêu cầu), áp dụng với hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm, xâm phạm thân thể bạn bè, giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục và nhân viên trong các cơ sở giáo dục, nếu chưa đủ căn cứ để xử lý hình sự.
Đáng chú ý, nếu hành vi vi phạm gây ảnh hưởng tiêu cực đến an toàn, trật tự và hoạt động của nhà trường, học sinh có thể bị áp dụng thêm một trong các biện pháp "mạnh tay" như: Buộc cách ly tạm thời khỏi môi trường học tập; chuyển đến cơ sở giáo dục chuyên biệt hoặc trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập; chuyển đến cơ sở tư vấn học đường, cơ sở công tác xã hội hoặc y tế chuyên khoa để được tư vấn, hỗ trợ tâm lý, hành vi. Các biện pháp này sẽ được thực hiện theo đề nghị của nhà trường và quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
Lý giải về đề xuất, Bộ GD&ĐT cho biết việc sửa đổi nhằm mở rộng phạm vi bảo vệ không chỉ đối với giáo viên, cán bộ quản lý mà cả nhân viên đang làm việc tại các cơ sở giáo dục. Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung cơ chế xử lý với những hành vi mang yếu tố tâm lý, hành vi bất thường, chưa đến mức tội phạm, nhưng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường học tập.
"Nếu chỉ dừng lại ở mức phạt tiền và buộc xin lỗi thì chưa đủ răn đe, chưa tạo điều kiện để can thiệp, hỗ trợ kịp thời. Quy định mới cho phép áp dụng các biện pháp như cách ly tạm thời, chuyển đến cơ sở chuyên biệt hoặc tư vấn tâm lý, hành vi, vừa bảo đảm tính nghiêm minh, an toàn cho trường học, vừa thể hiện tính nhân văn trong điều chỉnh hành vi người vi phạm. Đây là hành lang pháp lý quan trọng nhằm xử lý sớm các nguy cơ, duy trì kỷ cương, đồng thời thể hiện định hướng giáo dục, phục hồi, hỗ trợ thay vì chỉ thuần túy trừng phạt", Bộ GD&ĐT nhấn mạnh.
Trước đó, Bộ GD&ĐT đã ban hành Thông tư 19/2025/TT-BGDĐT quy định về 5 hình thức khen thưởng và các biện pháp kỷ luật học sinh theo hướng giáo dục tích cực. Trong đó, chính thức bãi bỏ hoàn toàn các hình thức đình chỉ và đuổi học, đồng thời bổ sung hình thức khen thưởng mới là "thư khen", với nguyên tắc xử lý vi phạm là tôn trọng, không trừng phạt.
Theo Thông tư này, biện pháp kỷ luật cao nhất được áp dụng là: yêu cầu viết bản kiểm điểm, nhắc nhở và phê bình. Riêng với học sinh tiểu học, chỉ được áp dụng hai hình thức là nhắc nhở và yêu cầu xin lỗi.
Các hình thức xử lý kỷ luật trước đây như khiển trách, cảnh cáo, đuổi học có thời hạn hoặc vô thời hạn, từng được quy định tại Thông tư 08/TT ngày 21/3/1988 đã bị loại bỏ.
Nguyên tắc xử lý kỷ luật mới phải bảo đảm tính tôn trọng, bao dung, khách quan, không định kiến, không sử dụng các biện pháp mang tính bạo lực, xúc phạm nhân phẩm hoặc gây tổn hại thể chất, tinh thần của học sinh. Việc xử lý vi phạm cần cân nhắc đến đặc điểm tâm sinh lý, giới tính, hoàn cảnh gia đình, vùng miền của từng học sinh.
Trước những lo ngại về khả năng quản lý học sinh khi bỏ các hình thức kỷ luật nghiêm khắc, đại diện Vụ Học sinh – Sinh viên, Bộ GD&ĐT cho rằng, việc thay đổi là nhằm hướng tới mục tiêu giáo dục: kỷ luật để học sinh tiến bộ, nhận thức được hành vi và thay đổi tích cực, chứ không phải để loại bỏ khỏi môi trường học tập.
"Với lứa tuổi học sinh, việc đình chỉ học hoặc buộc thôi học là không phù hợp. Đây là quyết định mang tính hành chính, không phải là hoạt động giáo dục. Hành động này có thể đẩy các em ra khỏi vòng tay của nhà trường và gia đình, làm tăng nguy cơ rơi vào các hành vi lệch chuẩn, thậm chí phạm pháp", đại diện Bộ GD&ĐT nêu quan điểm.