Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN vừa có văn bản liên quan tới đề xuất của doanh nghiệp này về bổ sung danh mục nạo vét đảm bảo giao thông đoạn khu vực ngã ba Mom Rô sông Hồng - sông Ninh Cơ.
Cần thiết cải tạo, nâng cấp luồng nâng để cao khả năng khai thác tuyến
Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam cho biết, hiện trạng luồng đường thủy nội địa quốc gia khu vực ngã ba Mom Rô - nơi hợp lưu giữa sông Hồng và sông Ninh Cơ - về cơ bản vẫn đáp ứng điều kiện khai thác theo cấp kỹ thuật cấp I, với chiều sâu 4m, chiều rộng 90m và bán kính cong 600m.
Doanh nghiệp đề xuất bổ sung đoạn khu vực ngã ba Mom Rô sông Hồng - sông Ninh Cơ vào danh mục nạo vét đảm bảo giao thông trong vùng nước cảng biển, vùng nước đường thủy nội địa do Bộ Xây dựng quản lý (Ảnh minh hoạ).
Kết quả khảo sát và thông báo luồng hàng năm cho thấy khu vực này vẫn đảm bảo năng lực vận tải thủy.
Tuy nhiên, nhu cầu cải tạo, nâng cấp luồng được đánh giá là cần thiết nhằm nâng cao khả năng khai thác tuyến, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Ninh Bình cũng như vùng hạ lưu sông Hồng – sông Ninh Cơ.
Theo quy định tại Nghị định số 57/2024/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động nạo vét vùng nước cảng biển và vùng nước đường thủy nội địa, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đề nghị doanh nghiệp liên quan làm việc với UBND tỉnh Ninh Bình để rà soát hiện trạng, đánh giá cụ thể nhu cầu nạo vét và sự cần thiết của dự án.
Trên cơ sở đó, UBND tỉnh sẽ có ý kiến gửi Bộ Xây dựng xem xét, công bố danh mục dự án nạo vét kết hợp thu hồi sản phẩm theo quy định.
Kiến nghị nhiều cơ chế đặc thù
Trước đó, Công ty TNHH Sản xuất Kinh doanh và Thương mại Vĩnh Anh đã có kiến nghị gửi Bộ Xây dựng, đề xuất áp dụng cơ chế đặc thù cho dự án nạo vét khu vực ngã ba Mom Rô - sông Hồng - sông Ninh Cơ.
Theo doanh nghiệp, tại kế hoạch bảo trì công trình đường thủy nội địa năm 2025 (đợt 2), đoạn cạn khu vực này được đánh giá là điểm nghẽn ưu tiên số 1 với khối lượng dự kiến khoảng 177.000m³, tổng kinh phí khoảng 33,2 tỷ đồng.
Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn chưa được triển khai, gây cản trở giao thông đường thủy và làm hạn chế dòng chảy phù sa từ sông Hồng vào sông Ninh Cơ - nguồn bồi đắp tự nhiên quan trọng cho đất nông nghiệp các xã Ninh Giang, Xuân Hồng và khu vực ven sông.
Doanh nghiệp đề xuất bổ sung dự án vào danh mục nạo vét đảm bảo giao thông trong vùng nước cảng biển, vùng nước đường thủy nội địa do Bộ Xây dựng quản lý, với phạm vi nạo vét từ Km48 đến Km46 sông Hồng và từ Km47 - Km 45+500 sông Ninh Cơ.
Dự án dự kiến thực hiện trong giai đoạn 2025 - 2029, có quy mô nạo vét chiều rộng 90m, chiều sâu 4m, bán kính cong 600m và hành lang an toàn luồng 20m, tổng khối lượng nạo vét khoảng 1,7 triệu m³, thực hiện hoàn toàn bằng nguồn vốn xã hội hóa.
Đáng chú ý, đề xuất của Công ty Vĩnh Anh được đặt trong bối cảnh Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký quyết định thành lập Khu kinh tế Ninh Cơ (tỉnh Nam Định cũ) với quy mô gần 14.000ha, nằm ở cực Nam của tỉnh.
Khu kinh tế được định hướng trở thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ, logistics và thương mại của vùng Nam đồng bằng sông Hồng, gắn với phát triển kinh tế biển và bảo đảm quốc phòng an ninh.
Theo doanh nghiệp, việc khơi thông giao thông thủy khu vực ngã ba Mom Rô có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc vận chuyển hàng hóa, nguyên vật liệu phục vụ khu kinh tế Ninh Cơ cũng như phát triển vùng hạ lưu sông Hồng.
Công ty Vĩnh Anh kiến nghị Bộ Xây dựng báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét cho phép áp dụng một số cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ triển khai, trong đó cho phép UBND tỉnh Ninh Bình chỉ định doanh nghiệp làm đơn vị lập báo cáo nghiên cứu khả thi và nhà đầu tư dự án; không phải đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với khối lượng cát thu hồi từ hoạt động nạo vét (nếu có);
Đồng thời miễn thực hiện thủ tục cấp phép khai thác khoáng sản, cấp giấy xác nhận đăng ký thu hồi khoáng sản và lập báo cáo đánh giá tác động môi trường riêng biệt. Nhà đầu tư cam kết nộp đầy đủ tiền cấp quyền khai thác, phí và lệ phí theo quy định, đồng thời đảm bảo an toàn đê điều, công trình thủy lợi và bảo vệ môi trường trong suốt quá trình thi công.
Theo giới chuyên môn, việc nạo vét, cải tạo luồng ngã ba Mom Rô không chỉ góp phần khơi thông điểm nghẽn giao thông đường thủy mà còn mở ra hành lang logistics quan trọng cho khu vực Nam đồng bằng sông Hồng, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu vận tải thủy nội địa và kết nối ra biển ngày càng tăng.
Nếu được chấp thuận, dự án sẽ là một trong những mô hình xã hội hóa đầu tiên trong lĩnh vực nạo vét, góp phần huy động nguồn lực tư nhân tham gia đầu tư hạ tầng giao thông thủy, giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước và thúc đẩy phát triển kinh tế vùng.