Hàng không

Hệ thống quản lý bay tại Long Thành có gì nổi bật?

15/12/2025, 18:45

Tại Cảng HKQT Long Thành, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) đã đầu tư hệ thống trang thiết bị điều hành bay đồng bộ, tiên tiến, tiệm cận tiêu chuẩn của các sân bay quốc tế hàng đầu thế giới.

Bước chuyển mạnh mẽ trong phương thức liên lạc

Theo thông tin từ VATM, điểm nhấn nổi bật trong hạ tầng công nghệ tại Long Thành là hệ thống hướng dẫn và kiểm soát di chuyển mặt đất tiên tiến (A-SMGCS) được triển khai tích hợp, xử lý từ nhiều nguồn dữ liệu giám sát khác nhau.

Hệ thống quản lý bay tại Long Thành có gì nổi bật?- Ảnh 1.

Dự án thành phần 2 - Các công trình phục vụ quản lý bay được đánh giá là một trong các hạng mục có yêu cầu khắt khe nhất về tiêu chuẩn kỹ thuật và độ tin cậy trong tổng thể dự án Cảng HKQT Long Thành.

Hệ thống này cho phép giám sát chính xác toàn bộ chuyển động của tàu bay và phương tiện trên sân đỗ, đường lăn trong mọi điều kiện thời tiết; Tích hợp cùng các công cụ hỗ trợ ra quyết định như quản lý tàu bay đến/khởi hành (AMAN/DMAN), giúp tối ưu hóa luồng di chuyển, giảm thiểu thời gian lăn và chờ đợi của tàu bay.

Điều này không chỉ nâng cao năng lực khai thác mà còn góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm phát thải CO2, hướng tới tiêu chuẩn "sân bay xanh".

Đáng chú ý, Cảng HKQT Long Thành đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ trong phương thức liên lạc với việc áp dụng hệ thống cấp huấn lệnh đường dài kỹ thuật số (DCL - Digital Clearance).

Thay vì sử dụng thoại vô tuyến truyền thống, huấn lệnh khởi hành được truyền trực tiếp bằng dữ liệu số giữa kiểm soát viên không lưu và tổ lái.

Công nghệ này giúp loại bỏ nguy cơ nhầm lẫn, giảm thiểu sai sót, đồng thời giảm tải đáng kể việc nghẽn sóng trên tần số vô tuyến trong các khung giờ cao điểm, đảm bảo thông tin điều hành luôn chính xác và thông suốt.

VATM cũng cho biết, nền tảng an toàn của hoạt động bay được củng cố bởi hệ thống trang thiết bị dẫn đường và giám sát theo tiêu chuẩn quốc tế mới nhất.

Hệ thống dẫn đường được trang bị đồng bộ ILS (hệ thống hạ cánh chính xác) và đài dẫn đường đa hướng/thiết bị đo cự ly (VOR/DME), đảm bảo khả năng dẫn đường tin cậy cho tàu bay cho giai đoạn tiếp cận.

Ngoài ra, hệ thống giám sát có sự kết hợp giữa radar sơ cấp/thứ cấp và công nghệ giám sát tự động phụ thuộc (ADS-B) cho phép xác định vị trí tàu bay với độ chính xác cao và cập nhật liên tục theo thời gian thực.

"Đến thời điểm hiện tại, các thiết bị kỹ thuật trọng yếu đều đã hoàn thành kiểm thử (FAT/SAT), đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế - ICAO và sẵn sàng đưa vào khai thác", đại diện VATM nhấn mạnh.

Hệ thống quản lý bay tại Long Thành có gì nổi bật?- Ảnh 2.

Hệ thống trang thiết bị dẫn đường VOR/DME tại Cảng HKQT Long Thành được lắp đặt hoàn thiện.

Tối ưu hóa cấu trúc vùng trời, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho luồng không lưu

Song song với đầu tư "phần cứng", VATM cũng chú trọng phát triển "phần mềm" là hệ thống phương thức bay hiện đại sử dụng công nghệ dẫn đường vệ tinh (GNSS).

Đặc biệt, giải quyết bài toán vận hành song song giữa hai sân bay lớn (Tân Sơn Nhất và Long Thành), VATM đã hợp tác với Tập đoàn Boeing thực hiện đánh giá an toàn bằng hệ thống giả lập thời gian nhanh (FTS - Fast Time Simulation).

Các kết quả mô phỏng và khuyến cáo kỹ thuật từ phía Boeing đã giúp tối ưu hóa cấu trúc vùng trời, đảm bảo tính linh hoạt, nhịp nhàng và an toàn tuyệt đối cho luồng không lưu tại khu vực trọng yếu này.

Hệ thống công nghệ hiện đại này không chỉ là nền tảng để VATM thực hiện thành công các chuyến bay đầu tiên mà còn là cơ sở vững chắc để nâng cao năng lực điều hành, khẳng định vị thế của Việt Nam trong bản đồ hàng không khu vực và quốc tế, sẵn sàng đưa Cảng HKQT Long Thành trở thành trung tâm trung chuyển hàng không sôi động bậc nhất Đông Nam Á.

Song song đó, công nghệ KVM Matrix Switch (hay bộ ma trận chuyển mạch KVM) là một giải pháp quản lý tiên tiến được sử dụng rộng rãi trong các môi trường yêu cầu điều khiển nhiều máy tính từ nhiều điểm truy cập khác nhau.

Với công nghệ trên, kiểm soát viên không lưu Long Thành từ bất kỳ vị trí nào cũng có thể lựa chọn nguồn dữ liệu điều hành bay để hiển thị lên một màn hình duy nhất thông qua 1 bộ điều khiển bàn phím chuột duy nhất.

Công nghệ này giúp giảm thiểu tối đa việc bố trí nhiều thiết bị màn hình điều hành bay trên đài kiểm soát không lưu Long Thành cũng như giúp người dùng linh hoạt trong việc lựa chọn nguồn dữ liệu đưa lên màn hình giám sát.

Báo cáo với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong chuyến kiểm tra tiến độ triển khai Dự án Cảng HKQT Long Thành chiều 14/12, lãnh đạo VATM khẳng định, đến thời điểm hiện tại, Tổng công ty đã hoàn tất các điều kiện cần thiết về cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật và nguồn nhân lực; sẵn sàng tổ chức, điều hành an toàn chuyến bay kỹ thuật ngày 15/12 cũng như các hoạt động bay tại Cảng HKQT Long Thành theo đúng kế hoạch.