Dự án Bến số 2 - Cảng Ba Ngòi (giai đoạn 1) khởi công năm 2010, khai thác năm 2013 nhưng đến nay, do vướng mắc thủ tục kéo dài đã ảnh hưởng đến kế hoạch mở rộng, nâng cao năng lực khai thác cảng biển tại khu vực.
Hơn 10 năm vướng thủ tục
Dự án xây dựng Bến số 2 – Cảng Ba Ngòi (thuộc Công ty CP Cảng Cam Ranh) triển khai tại phường Cam Linh, Khánh Hòa, được cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 9/4/2010 cho Tổng công ty Hàng hải Việt Nam. Mục tiêu của dự án là xây dựng cảng Ba Ngòi với hệ thống hạ tầng kỹ thuật và trang thiết bị đồng bộ, đáp ứng sản lượng hàng hóa dự báo đến năm 2015 từ 2,5 – 3 triệu tấn/năm, tiếp nhận tàu tổng hợp đến 50.000 DWT, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của Khánh Hòa và các tỉnh lân cận.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Lê Huyền (thứ hai, từ phải sang) kiểm tra tiến độ xây dựng bến cảng số 2- Cảng Ba Ngòi.
Theo quy mô được phê duyệt, dự án cầu cảng dài 240 m, nằm liền kề phía đông cầu cảng 30.000 DWT hiện hữu, công suất thiết kế khoảng 1,5 – 1,8 triệu tấn/năm. Diện tích đất sử dụng dự kiến 18ha, tổng mức đầu tư gần 520 tỷ đồng.
Công trình được khởi công ngày 13/5/2010 và chính thức công bố mở cảng ngày 17/5/2013 theo Quyết định số 325 của Cục Hàng hải Việt Nam. Giai đoạn 1 của dự án đã được quyết toán với tổng giá trị hơn 268 tỷ đồng.
Ngày 3/4/2013, thực hiện chủ trương chuyển chủ đầu tư một số dự án của Tổng công ty Hàng hải Việt Nam về các đơn vị thành viên. Vì vậy, chủ đầu tư dự án Bến số 2 – cảng Ba Ngòi được chuyển giao cho Công ty CP Cảng Cam Ranh, đơn vị chịu trách nhiệm tiếp tục triển khai các hạng mục còn lại.
Lãnh đạo Công ty CP Cảng Cam Ranh giải thích nguyên nhân chậm tiến độ dự án giai đoạn 2.
Tuy nhiên, do thay đổi chủ đầu tư, dự án phải thực hiện thủ tục điều chỉnh chuyển đổi giấy chứng nhận đầu tư. Đây là khâu then chốt nhưng kéo dài nhiều năm chưa hoàn tất.
Ngày 15/11/2024, Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính tỉnh Khánh Hòa) yêu cầu lập lại hồ sơ điều chỉnh dự án với mục đích thay đổi nhà đầu tư, đồng thời rà soát, giảm diện tích do một phần đất đã được giao cho các dự án khác. Cụ thể, diện tích giai đoạn 2 ban đầu là 12,9 ha, sau rà soát bị giảm 2,5 ha, hiện chỉ còn khoảng 10,3 ha.
Sau nhiều lần bổ sung, hoàn thiện hồ sơ, ngày 23/10, Sở Tài chính báo cáo UBND tỉnh Khánh Hòa kết quả giải quyết và kết luận chưa đủ cơ sở xem xét, chấp thuận điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư. Tiếp đó, ngày 19/11, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương khẩn trương kiểm tra, rà soát và có báo cáo, đề xuất cụ thể.
Theo Công ty CP Cảng Cam Ranh, nguyên nhân chậm tiến độ giai đoạn 2 xuất phát từ điều kiện thực tế. Cảng Cam Ranh nằm ở khu vực chưa có các khu công nghiệp, khu kinh tế lớn, nguồn hàng không ổn định, sản lượng hàng hóa thông qua cảng chưa có sự tăng trưởng đột biến. Do đó, doanh nghiệp căn cứ nhu cầu thị trường để đầu tư theo lộ trình phù hợp, nhằm đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn, dẫn đến việc triển khai giai đoạn 2 không đúng tiến độ ban đầu.
Dự án Bến số 2 - Cảng Ba Ngòi đã phát huy vai trò trong lưu thông, xuất nhập hàng hóa, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương và khu vực.
Bên cạnh đó, dù UBND tỉnh Khánh Hòa đã thực hiện thu hồi đất và giao đất cho cảng Cam Ranh, nhưng thủ tục chuyển đổi chủ đầu tư trên giấy chứng nhận đầu tư vẫn chưa hoàn thành. Việc một phần diện tích đất của giai đoạn 2 bị điều chỉnh, giao cho các dự án khác càng khiến dự án gặp khó khăn trong việc hoàn thiện hồ sơ pháp lý và triển khai đầu tư tiếp theo.
Tháo gỡ khó khăn cho dự án
Trước những vướng mắc kéo dài của dự án Bến số 2 - cảng Ba Ngòi, UBND tỉnh Khánh Hòa đã có những chỉ đạo cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn, tránh lãng phí nguồn lực. Ông Lê Huyền, Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa cho rằng, phát triển kinh tế biển và khai thác hệ thống cảng biển là động lực tăng trưởng quan trọng của địa phương. Vì vậy, tỉnh yêu cầu tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn về thủ tục đầu tư, quy hoạch và đất đai; giải quyết dứt điểm các vướng mắc của những dự án cũ trước khi kêu gọi nhà đầu tư mới, qua đó đảm bảo môi trường đầu tư minh bạch, lành mạnh.
Về công tác quy hoạch, UBND tỉnh giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng địa phương rà soát toàn bộ quy hoạch cảng Cam Ranh. Nhiệm vụ trọng tâm là xác định rõ diện tích đã thực hiện, diện tích còn trống, cũng như những bất cập về ranh giới để đề xuất điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế.
Công ty CP Cảng Cam Ranh đang lập dự án Nâng cao năng lực khai thác cầu cảng Ba Ngòi, song vẫn gặp vướng mắc do chưa hoàn tất thủ tục chuyển đổi giấy chứng nhận đầu tư.
Đối với thủ tục đầu tư, UBND tỉnh giao Sở Tài chính chủ trì rà soát, tham mưu điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư dự án Bến số 2 - cảng Ba Ngòi, cập nhật thông tin chủ đầu tư mới, điều chỉnh quy mô diện tích sau khi cắt bỏ phần không còn phù hợp, đồng thời điều chỉnh tiến độ và tổng mức đầu tư. Trong quá trình thực hiện, phải chủ động làm việc với các bên liên quan, trong đó có Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, để thống nhất phương án xử lý.
"Về quản lý đất đai và mặt nước, yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng chính quyền địa phương được giao rà soát, cập nhật các nội dung điều chỉnh quy hoạch xây dựng vào quy hoạch sử dụng đất, làm cơ sở cho công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng. Với các hạng mục có yếu tố lấn biển, tỉnh yêu cầu áp dụng đầy đủ các quy định pháp luật hiện hành về giá đất, bảo đảm khấu trừ hợp lý chi phí lấn biển hợp pháp cho doanh nghiệp. Văn phòng UBND tỉnh có trách nhiệm tham mưu văn bản giao việc cụ thể cho từng sở, ngành, trong đó lưu ý thời hạn báo cáo phải phù hợp với khối lượng công việc và tiến độ chung của quy hoạch tỉnh", ông Lê Huyền cho hay.
Ông Nguyễn Văn Thắng, Tổng giám đốc Công ty CP Cảng Cam Ranh cho biết, toàn bộ diện tích đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hiện nay đều đang được khai thác hiệu quả, dự án Bến số 2 - cảng Ba Ngòi đã phát huy vai trò trong lưu thông, xuất nhập hàng hóa, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương và khu vực. Doanh nghiệp đang lập dự án nâng cao năng lực khai thác cầu cảng Ba Ngòi, song vẫn gặp vướng mắc do chưa hoàn tất thủ tục chuyển đổi giấy chứng nhận đầu tư.
Trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 28/1/2022 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, mục tiêu đưa Cam Ranh trở thành trung tâm logistics và cảng Cam Ranh trở thành cảng tổng hợp quốc gia loại I, việc sớm tháo gỡ các vướng mắc pháp lý của dự án Bến số 2 - cảng Ba Ngòi được xem là yêu cầu cấp thiết, tạo nền tảng cho việc mở rộng hệ thống cầu bến, kho bãi và thiết bị xếp dỡ trong thời gian tới.