Không vào được lớp 10 công lập không đồng nghĩa cánh cửa học tập khép lại. Với tinh thần vững vàng và sự đồng hành từ gia đình, học sinh vẫn còn nhiều lựa chọn.
Trường tư thục, cơ sở giáo dục nghề nghiệp vẫn rộng cửa
Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập tại Hà Nội vừa kết thúc với hơn 127.000 thí sinh dự thi, trong khi chỉ tiêu chỉ khoảng 79.740. Điều này có nghĩa là tỷ lệ chọi rất cao, và nhiều thí sinh sẽ không thể vào được trường công lập mong muốn.
Theo các chuyên gia giáo dục, việc trượt trường công không đồng nghĩa với cánh cửa tương lai khép lại. Học sinh vẫn có nhiều hướng đi phù hợp như theo học tại các trường tư thục, trung tâm giáo dục thường xuyên (GDTX), cơ sở giáo dục nghề nghiệp hoặc lựa chọn ôn luyện để thi lại nếu có quyết tâm và điều kiện.
Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập năm 2025 tại Hà Nội vừa kết thúc với hơn 127.000 thí sinh dự thi (Ảnh minh họa).
Cô Nguyễn Thị Phương, giáo viên một trường THCS tại quận Hoàn Kiếm, cho biết: "Kỳ thi vào lớp 10 chỉ là một cột mốc nhỏ trong hành trình dài. Quan trọng là các em không tự giới hạn tương lai chỉ vì một lần vấp ngã".
Ngoài hệ thống công lập, học sinh có thể chọn trường tư thục, trung tâm GDTX hoặc cơ sở giáo dục nghề nghiệp. "Hãy xem kỳ thi như cơ hội để nhìn lại và định hướng lại, chứ không phải dấu chấm hết", cô Phương nhấn mạnh.
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, hiện thành phố có 119 trường THPT công lập, hơn 100 trường tư thục, cùng các mô hình trường công lập tự chủ, hiệp quản, quốc tế và GDTX. Chỉ tiêu lớp 10 công lập năm nay chiếm khoảng 64% học sinh dự thi, tăng 3% so với năm trước.
Đáng chú ý, 3 trường THPT công lập mới gồm Phúc Thịnh (huyện Đông Anh), Đỗ Mười (quận Hoàng Mai) và một trường tại Cầu Giấy đang được xây dựng, dự kiến hoạt động từ năm học 2025–2026. Đây sẽ là bước đi nhằm mở rộng quy mô, giảm tải cho hệ thống hiện tại.
Cùng với đó, ngành giáo dục Hà Nội đang đẩy mạnh đa dạng hóa loại hình đào tạo, từ trường tư thục đến trung tâm GDTX, giáo dục nghề nghiệp. Mục tiêu là đảm bảo 100% học sinh tốt nghiệp THCS có nguyện vọng học tiếp đều được đáp ứng, phù hợp với năng lực và hoàn cảnh.
Học sinh và phụ huynh cần điều chỉnh kế hoạch học tập phù hợp với năng lực (Ảnh minh họa).
Giữ bình tĩnh, chọn lối phù hợp
Cô Trần Thu Thủy, giáo viên tư vấn hướng nghiệp tại Hà Nội cho rằng: "Thi trượt trường công không có nghĩa cánh cửa tương lai khép lại. Quan trọng là các em giữ bình tĩnh, không nản chí, cùng gia đình tìm hiểu kỹ lưỡng để chọn hướng đi phù hợp".
"Ngay cả khi con đường phía trước không như kỳ vọng, nếu có định hướng đúng và nghiêm túc theo đuổi, mọi lựa chọn đều có thể là điểm khởi đầu cho hành trình thành công", cô Thủy nhấn mạnh.
Cô Phạm Thu Hà, Hiệu trưởng Trường THCS Ngô Sĩ Liên, chia sẻ: "Một cánh cửa đóng lại sẽ có cánh cửa khác mở ra. Học sinh và phụ huynh cần điều chỉnh kế hoạch học tập phù hợp với năng lực. Một kỳ thi không quyết định cả tương lai".
Theo cô Hà, những học sinh có điểm khá nhưng chọn nguyện vọng cao có thể chờ xét tuyển bổ sung, đặc biệt khi Hà Nội sắp có thêm trường công mới. Trường tư thục với chương trình linh hoạt, kiểm soát chất lượng tốt là lựa chọn phù hợp. Các trung tâm GDTX hoặc trường nghề cho phép học sinh kết hợp học văn hóa và kỹ năng, tốt nghiệp vừa có bằng THPT, vừa có tay nghề. Trường hợp quyết tâm ôn thi lại cũng nên được cân nhắc nếu điều kiện cho phép.
Thầy Phan Huy Minh, giáo viên một trường THCS tại Hà Nội, nhấn mạnh vai trò phụ huynh: "Lúc này, điều quan trọng không phải điểm số mà là cách gia đình cùng con vượt qua thử thách. Cha mẹ nên là điểm tựa tinh thần, không trách mắng hay so sánh, mà lắng nghe, định hướng".
Phụ huynh cần cùng con đánh giá lại quá trình học, hiểu rõ năng lực, sở thích để chọn hướng đi phù hợp. "Một định hướng kịp thời không chỉ giúp học sinh vượt qua cú sốc tâm lý, mà còn là cơ hội để trưởng thành sớm từ trải nghiệm này", thầy Minh chia sẻ.
Cũng theo thày Minh, học sinh và phụ huynh nên chủ động cập nhật thông tin từ các kênh chính thống như website Sở GD&ĐT Hà Nội, cổng thông tin các trường THPT, trung tâm GDTX, cơ sở dạy nghề... để không bỏ lỡ cơ hội xét tuyển bổ sung hoặc đăng ký kịp thời.
Trong bối cảnh giáo dục ngày càng mở và linh hoạt, tư duy "phải vào trường công mới là thành công" đang dần được thay thế bằng cách tiếp cận toàn diện hơn, đặt trọng tâm vào năng lực cá nhân và định hướng nghề nghiệp từ sớm.
Điều quan trọng không phải là học ở đâu, mà là học đúng nơi, trong môi trường phù hợp, được phát triển năng lực và hỗ trợ để trưởng thành. Dù giấc mơ trường công có thể lỡ hẹn, nhưng hành trình học tập và phát triển phía trước vẫn còn rất nhiều cánh cửa đang rộng mở.