Trong guồng quay tất bật của công việc hành chính, vẫn có những con người lặng lẽ chọn ở lại "chong đèn" đến khuya, chỉ để “soi” cho từng điều luật, từng văn bản thật trọn vẹn.
"Không ai bắt ở lại, nhưng tôi không thể về khi việc chưa xong"
18 giờ tối, khi những con phố Hà Nội đã phủ ánh đèn vàng, nhiều đồng nghiệp đã thu dọn hồ sơ, rời công sở, nhưng tầng làm việc của Vụ Pháp chế (Bộ Xây dựng) điện vẫn chưa .
Chị Phạm Thị Huyên, chuyên viên Vụ Pháp chế, Bộ Xây dựng luôn cần mẫn, trách nhiệm với mỗi nhiệm vụ được phân công, là một điển hình tiên tiến được vinh dự dự Đại hội thi đua yêu nước của Bộ giai đoạn 2021-2025.
Trong căn phòng đầy ắp tài liệu, chị Phạm Thị Huyên cùng vài đồng nghiệp vẫn cặm cụi bên chồng hồ sơ dày cộp.
Bên ngoài, thành phố đã vào buổi tĩnh mịch, còn trong căn phòng ấy, tiếng lật giấy, tiếng gõ bàn phím đều đặn, đều đặn.
Vừa trở về từ một cuộc họp kéo dài, chị Huyên không kịp nghỉ ngơi, lại vội vàng bắt tay ngay vào bản báo cáo tổng hợp về tình hình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, phục vụ cho cuộc họp đột xuất của lãnh đạo Bộ với Chính phủ vào sáng hôm sau.
"Phải đảm bảo báo cáo vừa đầy đủ, vừa chính xác, lại phải có định hướng rõ ràng", chị nói rồi lại chăm chú rà soát từng dòng, từng số liệu. Với chị, chuyện ở lại cơ quan muộn đã thành nếp quen. Những bữa cơm tối muộn, tiếng xe thưa dần ngoài phố, ánh đèn trắng trong phòng làm việc vẫn kiên nhẫn soi theo từng trang tài liệu.
Chị bảo: "Khi nào công việc chưa xong, tôi không yên tâm về được. Bởi mỗi con chữ trong báo cáo đều gắn với trách nhiệm, với uy tín của tập thể".
Nhắc đến giai đoạn "căng" nhất, chị Huyên nhớ ngay đến những ngày làm nhiệm vụ xây dựng văn bản về phân cấp, phân quyền để phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Đó là thời điểm Bộ Xây dựng vừa hợp nhất với Bộ Giao thông Vận tải, hệ thống văn bản cần rà soát và điều chỉnh nhiều gấp ba lần trước kia.
"Gần như suốt một tháng, chúng tôi làm ngày làm đêm. Có hôm vừa chợp mắt thì chuông điện thoại lại reo - bên Bộ Nội vụ, Bộ Tư pháp gọi đề nghị cập nhật số liệu gấp.
Nhiều đêm tan làm khi đồng hồ đã sang ngày mới, ra khỏi cơ quan mà ánh đèn đường cũng nhòe đi trong mắt vì mỏi", chị kể lại.
Là đầu mối rà soát, tổng hợp và trực tiếp chủ trì soạn thảo hai nghị định lớn - Nghị định 140 và Nghị định 144, chị Huyên cùng tổ công tác phải "soi" từng điều khoản, từng dòng chữ của hàng trăm văn bản hiện hành.
Nếu như trước đây, lĩnh vực xây dựng chỉ có khoảng 200 văn bản cần rà soát thì nay thêm mảng giao thông, con số tăng lên gần 600.
Mỗi văn bản lại có đặc thù riêng, yêu cầu riêng, từ xây dựng, hạ tầng kỹ thuật, cấp phép đến hàng hải, hàng không, tất cả đều phải được đánh giá, phân loại và đề xuất rõ ràng.
"Cái khó nhất là xác định nhiệm vụ nào phân về cấp nào - tỉnh, xã hay trung ương - sao cho vừa phù hợp năng lực, vừa đảm bảo hiệu quả quản lý. Mỗi dòng đề xuất là một lần cân não", chị nói.
Để bảo đảm tính khả thi, chị Huyên cùng nhóm công tác phải đối chiếu từng quy định, tham khảo ý kiến từ các đơn vị chuyên môn, đồng thời trao đổi liên tục với Bộ Nội vụ, Bộ Tư pháp.
Có những buổi họp kéo dài tới tận 23h đêm, cả nhóm vẫn hăng say tranh luận, sợ chỉ một sơ suất nhỏ sẽ khiến quy định trở nên thiếu thống nhất hoặc khó thực thi.
"Chúng tôi bàn từng chi tiết. Ví dụ, thủ tục cấp phép xây dựng có thể phân cấp cho xã được không, hay nên để cấp huyện? Nếu phân sai, sau này địa phương sẽ gặp khó, mà khi đó phải sửa lại văn bản thì rất mất thời gian", chị chia sẻ.
Khối lượng công việc khổng lồ, thời hạn lại siết chặt. Có thời điểm, nhóm chỉ có một tuần để hoàn thành từng hạng mục rà soát, trong khi mỗi nhiệm vụ liên quan đến hàng chục điều luật.
"Ngày cũng như đêm, chỉ cần ai đó gửi phản hồi, lập tức phải cập nhật, chỉnh sửa. Có lần gần nửa đêm, tôi vẫn nhận cuộc gọi từ Bộ Nội vụ, đề nghị báo cáo nhanh để tổng hợp trình Chính phủ sáng hôm sau", chị cười, giọng vừa mệt vừa đầy tự hào.
Nhờ nỗ lực không ngừng nghỉ ấy, chỉ sau hơn một tháng - từ cuối tháng 3 đến giữa tháng 6/2025 – hai nghị định quan trọng đã được hoàn thành đúng tiến độ.
Ngày 12/6/2025, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định 140 quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp và Nghị định 144 về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng.
Ngày 13/6, Bộ Xây dựng tiếp tục ban hành Thông tư 09, hướng dẫn thực hiện chi tiết.
Những văn bản này trở thành nền tảng pháp lý quan trọng, giúp hơn 60 tỉnh, thành phố trong cả nước triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp một cách thống nhất, đồng bộ.
"Khi nghe tin nghị định được ký ban hành, tôi xúc động lắm. Bao nhiêu đêm thức trắng, bao nhiêu trang tài liệu gạch xóa, cuối cùng cũng thành kết quả. Với tôi, đó là niềm vui lớn nhất", chị Huyên tâm sự.
Chị Phạm Thị Huyên vinh dự được tuyên dương tại Lễ tôn vinh Gương sáng Pháp luật 2021 do Bộ Tư pháp tổ chức.
Câu chuyện sau ánh đèn của người soạn luật
Gắn bó với công tác pháp chế từ năm 2011, kể từ khi tốt nghiệp cử nhân Luật, chị Phạm Thị Huyên đã có hơn một thập kỷ miệt mài trong nghề. Từ một cán bộ trẻ, chị dần trở thành nhân tố nòng cốt trong Vụ Pháp chế, đảm nhiệm những nhiệm vụ phức tạp, mang tính tổng hợp cao.
Năm 2021, chị Phạm Thị Huyên vinh dự được tuyên dương tại Lễ tôn vinh Gương sáng Pháp luật do Bộ Tư pháp tổ chức - phần thưởng xứng đáng cho những nỗ lực không ngơi nghỉ.
Đến năm 2025, chị tiếp tục được Bộ Xây dựng giới thiệu là điển hình tiên tiến tham dự Đại hội Thi đua yêu nước giai đoạn 2021 - 2025 một lần nữa khẳng định niềm tin của tập thể vào tinh thần, năng lực và sự cống hiến của chị.
Không chỉ là người "đầu mối" của nhiều văn bản quan trọng, chị còn trực tiếp tham mưu, xây dựng Nghị định 35/2023về cắt giảm thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng, một văn bản được đánh giá đã tháo gỡ đáng kể khó khăn cho doanh nghiệp và người dân.
Ngoài ra, chị còn phụ trách báo cáo công tác tư pháp định kỳ gửi Bộ Tư pháp, và là người chủ trì xây dựng Quy chế soạn thảo, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Bộ Xây dựng - văn bản nội bộ quan trọng giúp nâng cao kỷ luật, kỷ cương trong công tác pháp chế của Bộ.
Nhiều người nhìn vào công việc của chị và thắc mắc: "Cả ngày đọc luật, soạn nghị định, khô khan vậy mà không thấy chán sao?".
Chị chỉ cười hiền: "Thực ra tôi thấy công việc này rất có ý nghĩa. Mỗi văn bản mình góp sức xây dựng, khi đi vào thực tiễn sẽ tạo ra thay đổi tích cực, giúp người dân, doanh nghiệp thuận lợi hơn. Nghĩ vậy, tôi lại thấy yêu nghề hơn".
Có những lúc áp lực chất chồng, chị cũng từng chùng xuống, từng nghĩ đến việc dừng lại để tìm một công việc nhẹ nhàng hơn. Nhưng rồi chỉ cần hoàn thành một văn bản, thấy nó được áp dụng hiệu quả, mọi mệt mỏi tan biến.
"Có lẽ nghề đã chọn tôi chứ không phải tôi chọn nghề. Bởi càng làm, tôi càng thấy mình gắn bó, thấy niềm vui trong từng việc nhỏ nhất", chị tâm sự.
Nói về nữ chuyên viên tận tuỵ, Quyền Vụ trưởng Vụ Pháp chế Đặng Thị Hải Yến nhận xét: Huyên nắm việc rất chắc, kiểm soát tiến độ tốt và gần như không bao giờ để sót nhiệm vụ. Chính vì vậy, lãnh đạo Vụ rất yên tâm khi giao việc cho chị, nhất là những việc mang tính bao quát, khẩn cấp.
Trong đợt xây dựng văn bản phân cấp, phân quyền vừa qua, chị Huyên không chỉ chủ trì hai nghị định, mà còn cùng đồng nghiệp trực tiếp hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương sau khi văn bản được ban hành.
Nhiều khi ngoài giờ hành chính, điện thoại vẫn reo, đầu dây là một cán bộ địa phương hỏi về quy trình, thủ tục, chị kiên nhẫn giải thích, thậm chí gửi lại mẫu biểu, ví dụ cụ thể qua tin nhắn.
Nhờ sự đồng hành tận tâm ấy, số lượng kiến nghị, phản hồi từ các địa phương về vướng mắc khi thực hiện phân cấp, phân quyền giảm rõ rệt.
"Đó là kết quả không chỉ của tập thể, mà còn là minh chứng cho cách làm bài bản, thận trọng, bám sát thực tiễn mà chị Huyên cùng các đồng nghiệp đã kiên trì theo đuổi", bà Yến khẳng định.
Giữa vô vàn con người đang âm thầm làm việc trong hệ thống công vụ, chị Huyên nổi bật không phải bởi những điều to tát, mà bởi sự bền bỉ, kiên định và tinh thần tận tụy.
Hình ảnh người phụ nữ nhỏ nhắn, đeo kính, kiên nhẫn rà soát từng dòng văn bản giữa đêm khuya đã trở thành biểu tượng quen thuộc của Vụ Pháp chế.
Nhìn lại hành trình hơn 10 năm gắn bó, chị Huyên nói: Công việc pháp chế là công việc của chữ nghĩa, nhưng đằng sau mỗi con chữ là con người, là cuộc sống, là sự vận hành của cả bộ máy hành chính. Vì vậy, khi làm luật, viết quy định, tôi luôn tự nhủ phải viết bằng cái tâm, phải đặt mình vào vị trí người thực hiện, người chịu tác động.
Có lẽ chính cái "tâm" ấy là điều khiến chị được đồng nghiệp quý trọng, lãnh đạo tin tưởng, và trở thành tấm gương lan tỏa tinh thần cống hiến trong toàn ngành.
Không hào nhoáng, không phô trương, chị chọn cho mình cách tỏa sáng lặng lẽ bằng những đêm dài thức trắng, bằng từng văn bản chuẩn xác, bằng ánh đèn khuya không bao giờ tắt.
Những nỗ lực bền bỉ, tinh thần vượt khó và sự tận tâm trong thực thi công vụ của chị Phạm Thị Huyên đã được ghi nhận bằng nhiều hình thức khen thưởng xứng đáng.
Suốt 6 năm liền, chị đạt danh hiệu "Chiến sĩ thi đua cơ sở"; được công nhận là Chiến sĩ thi đua ngành Xây dựng giai đoạn 2015 - 2017.
Với những đóng góp nổi bật trong công tác pháp chế, chị nhiều lần được Bộ trưởng Bộ Xây dựng tặng Bằng khen (năm 2018 và 2020), được Bộ trưởng Bộ Tư pháp tặng Bằng khen năm 2020 cho thành tích xuất sắc trong rà soát văn bản quy phạm pháp luật, cùng Bằng khen của Hội Luật gia Việt Nam năm 2020.
Đặc biệt, năm 2021, chị vinh dự là một trong 50 cá nhân tiêu biểu toàn quốc được tuyên dương tại Lễ tôn vinh "Gương sáng Pháp luật" do Bộ Tư pháp tổ chức.