Luồng hàng hải Hòn Gai - Cái Lân thời gian qua bị bồi lắng, gây ảnh hưởng tới việc khai thác của các cảng tại khu vực.
Luồng cạn, tàu lớn phải giảm tải
Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) vừa có văn bản gửi Bộ Xây dựng, Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN kiến nghị sớm triển khai duy tu, nạo vét luồng hàng hải Hòn Gai - Cái Lân.
VIMC cho rằng, luồng hàng hải bị bồi lắng khiến việc khai thác của cảng khu vực giảm hiệu quả (Ảnh minh hoạ).
Theo VIMC, khu vực Cảng Cái Lân (tỉnh Quảng Ninh) là một trong những khu bến cảng nước sâu trọng yếu của khu vực. Hoạt động khai thác tại đây, đặc biệt là của Cảng container quốc tế Cái Lân (CICT) - đơn vị có vốn góp của VIMC - giữ vai trò đầu mối tiếp nhận các mặt hàng thiết yếu phục vụ sản xuất và xuất khẩu như nông sản, thức ăn chăn nuôi, dăm gỗ (chiếm trên 85% tổng sản lượng).
Những năm gần đây, sản lượng hàng hóa thông qua cảng liên tục tăng trưởng, cho thấy nhu cầu lớn của thị trường.
Doanh nghiệp đã chủ động đầu tư, nâng cấp hạ tầng, gần đây nhất là hoàn thành nạo vét khu nước trước bến vào tháng 4/2025.
Tuy nhiên, hiệu quả khai thác chung được cho là đang bị ảnh hưởng bởi tình trạng sa bồi của tuyến luồng hàng hải công cộng.
Theo thông báo hàng hải mới nhất hồi tháng 3/2025, độ sâu thực tế của luồng Hòn Gai - Cái Lân đã giảm so với chuẩn tắc thiết kế -10 m. Cụ thể, đoạn Hòn Một - Bến cảng xăng dầu B12 có độ sâu - 9,5 m, xuất hiện những dải cạn 9,3 - 9,4 m. Đoạn B12 đến thượng lưu bến số 2 có độ sâu - 8,8 m, tồn tại dải cạn với độ sâu 8,6 - 8,7 m.
Đoạn thượng lưu bến số 2 đến hết bến số 1 có độ sâu -8,2 m và vũng quay tàu trước bến 5, 6, 7 có độ sâu 8,3 m đều xuất hiện những dải cạn.
Cho rằng thực trạng độ sâu luồng suy giảm so với chuẩn tắc thiết kế đã và đang gây ra nhiều khó khăn trong quá trình khai thác, VIMC cho biết thêm, các tàu có trọng tải lớn (trên 50.000 DWT) không thể ra/vào cảng một cách an toàn, nhiều chuyến buộc phải giảm tải hoặc chuyển sang sử dụng tàu cỡ nhỏ hơn, làm giảm hiệu quả khai thác.
Với những tàu vẫn cập cầu, quá trình ra vào thường phải phụ thuộc vào thủy triều, kéo dài thời gian giao nhận hàng và làm phát sinh chi phí lớn cho chủ tàu, chủ hàng, ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cạnh tranh của cảng.
Đặc biệt, do tình trạng sa bồi, một số tàu lớn có xu hướng chuyển sang làm hàng ngoài khu vực neo, nơi chi phí xếp dỡ thấp hơn trong bờ, làm sụt giảm đáng kể sản lượng hàng hóa xếp dỡ tại cầu cảng của CICT.
Sớm nạo vét luồng để tăng cường đảm bảo an toàn hàng hải, nâng cao hiệu quả khai thác
Được biết, công tác nạo vét duy tu luồng Hòn Gai - Cái Lân gần nhất được thực hiện vào tháng 6/2019, đưa độ sâu luồng về khoảng -9,9 m.
Cục Hàng hải Việt Nam (nay là Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN) từng cho biết, dự án nạo vét luồng Hòn Gai – Cái Lân đã được Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đưa vào kế hoạch duy tu năm 2025, song đến nay vẫn chưa thể triển khai do vướng mắc thủ tục xác định, phê duyệt vị trí đổ chất nạo vét theo yêu cầu của địa phương. Cơ quan này đã đề nghị CICT giới thiệu khu vực đổ thải gần luồng để bảo đảm hiệu quả kinh tế - kỹ thuật.
Tuy nhiên, doanh nghiệp cho biết nội dung này vượt quá thẩm quyền và khả năng. Do đó, dự án nạo vét đến nay vẫn chưa thể thực hiện.
Theo VIMC, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, hướng dẫn giải quyết đề nghị của doanh nghiệp. Sở đã có thông báo tới các địa phương, tổ chức để rà soát, đăng ký các địa điểm có khả năng tiếp nhận chất nạo vét. Tháng 10/ 2024, UBND thành phố Hạ Long đã có báo cáo đăng ký 6 địa điểm tiềm năng trên địa bàn.
"Mặc dù chính quyền địa phương đã tích cực vào cuộc, nhưng đến nay quá trình xác định và nhà đất vị trí đổ thải chính thức vẫn chưa hoàn tất", VIMC chia sẻ và đề nghị Bộ Xây dựng, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam quan tâm, xem xét tiếp tục triển khai thực hiện công tác nạo vét duy tu luồng Hòn Gai - Cái Lân và vũng quay trở tàu để đảm bảo theo đúng chuẩn tắc thiết kế.
Điều này nhằm tăng cường đảm bảo an toàn hàng hải, nâng cao hiệu quả khai thác cảng và chuỗi cung ứng hàng hóa khu vực Hòn Gai - Cái Lân. Đồng thời, góp phần quan trọng giúp CICT và các doanh nghiệp cảng biển khác phát huy hiệu quả đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh cho vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội chung của đất nước.