Vai trò đầu tàu trong kích thích tổng cầu đầu tư, tăng trưởng kinh tế

Sáng 5/8, tại phiên chính thức Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 của Đảng bộ Bộ Xây dựng, ông Trần Minh Phương, Bí thư Đảng ủy bộ phận, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính đã tham luận, đề xuất các giải pháp chiến lược thúc đẩy phát triển ngành Xây dựng, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao, bền vững trong bối cảnh mới.

Ông Phương cho biết, 6 tháng đầu năm 2025 ngành Xây dựng tăng trưởng 9,62% - mức cao nhất trong những năm gần đây. Về kết cấu hạ tầng giao thông, hàng loạt các công trình cao tốc được hoàn thành, đưa số chiều dài khai thác lên đến 2.268km cao tốc, đang thi công để phấn đấu hoàn thành trên 3.000km vào cuối năm.

Tổng công suất hệ thống cảng biển khoảng 980 triệu tấn, các cảng cửa ngõ quốc tế được hình thành có khả năng tiếp nhận được tàu container cỡ lớn nhất trên thế giới. Tổng công suất khai thác các cảng hàng không được nâng lên khoảng 155 triệu hành khách/năm, tăng 1,6 lần so với năm 2021, diện mạo đô thị chuyển biến tích cực…

Nhờ vậy, đã góp phần làm chi phí logistics giảm từ 21% vào năm 2018, đến nay chỉ còn khoảng 17 - 18% GDP.

Bên cạnh đó, nhiều chỉ tiêu chủ yếu của ngành Xây dựng đều đạt tăng trưởng khá, vượt kế hoạch đề ra như: Thu hút đầu tư nước ngoài cho hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 2,25 tỷ USD, chiếm 24,2% tổng vốn đăng ký cấp mới trên cả nước.

Vận tải tăng trưởng trên tất cả các phương thức, trong đó luân chuyển hành khách tăng 13,5%, luân chuyển hàng hóa tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước; Lợi nhuận sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp thuộc Bộ ước đạt 2.299 tỷ đồng, vượt kế hoạch 6 tháng đầu năm đề ra là 111,91 tỷ đồng...

"Các con số này không chỉ phản ánh đà phục hồi mạnh mẽ của ngành Xây dựng, mà còn cho thấy vai trò đầu tàu của ngành trong kích thích tổng cầu đầu tư, thúc đẩy các ngành công nghiệp và dịch vụ liên quan, tạo công ăn việc làm, mà còn thể hiện sự quyết tâm, khát vọng đổi mới của ngành nhằm hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế đã đề ra", ông Phương nói.

Giải pháp chiến lược hoàn thành các chỉ tiêu phát triển bền vững

Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính nhận định, ước tính, để bảo đảm mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 8% trở lên, ngành Xây dựng cần tăng trưởng từ 9,0% trở lên; các lĩnh vực của ngành cần đạt tỷ trọng là 17,23% giá trị GDP cả nước.

Vì vậy theo ông Phương, để tiếp tục khẳng định vai trò là một trong những trụ cột chiến lược của nền kinh tế, nhiệm kỳ 2025-2030, ngành Xây dựng cần chủ động xác lập các mục tiêu ưu tiên và các giải pháp trọng tâm nhằm đáp ứng yêu cầu mới của phát triển mới của đất nước với tốc độ tăng trưởng 2 con số.

Theo đó, hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu phát triển ngành, phục vụ điều hành hiệu quả. Cụ thể, xác định mục tiêu tăng trưởng bình quân của ngành đạt 12 - 13%/năm, cùng các chỉ tiêu chiến lược đến năm 2030 như: Hoàn thành 5.000km đường cao tốc, triển khai đầu tư các tuyến đường sắt quốc gia trọng điểm, nâng tổng công suất cảng biển lên 1,2 - 1,4 tỷ tấn và năng lực thông qua hệ thống cảng hàng không đạt khoảng 275 triệu hành khách.

Từ mục tiêu này, ông Phương đề xuất giải pháp xây dựng các chỉ tiêu hàng năm về tiến độ thi công, mức vốn giải ngân, sản lượng vật liệu xây dựng, khả năng đáp ứng nhu cầu vận tải… Trách nhiệm thực hiện từng đơn vị và cơ chế giám sát tiến độ và đánh giá hiệu quả định kỳ.

Cùng đó, hoàn thiện pháp luật về đầu tư xây dựng, tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục, rút ngắn thời gian chuẩn bị dự án. Khuyến khích đầu tư tư nhân, đặc biệt theo hình thức PPP, vào các lĩnh vực trọng yếu như: Cảng biển, sân bay, hạ tầng giao thông đô thị.

Tiếp tục có chính sách phân cấp trong đầu tư, quản lý hạ tầng. Đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng liên kết vùng, tạo hành lang kinh tế và giảm chi phí logistics xuống còn khoảng 15% nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Có chính sách khuyến khích ứng dụng công nghệ hiện đại, trí tuệ nhân tạo; nghiên cứu phấn đấu đến 2030 có khoảng 50% dự án vốn ngân sách Nhà nước áp dụng BIM làm cơ sở gia tăng hiệu quả giám sát, rút ngắn thời gian và cũng như thuận lợi hơn cho quá trình vận hành khai thác.

Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính cũng đề xuất giải pháp tăng hiệu quả khai thác hạ tầng và tổ chức tốt hoạt động vận tải: Triển khai cơ chế thu phí các tuyến cao tốc đã đầu tư nhằm tạo nguồn lực tái đầu tư. Tổ chức vận tải khoa học, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng (tăng 12% khi GDP tăng 10%). Chuyển dịch cơ cấu vận tải theo hướng: Tăng tỷ trọng vận tải đường sắt, đường thủy; Phát triển mạnh vận tải công cộng xanh, sạch.

Bên cạnh đó, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững, thúc đẩy sản xuất - kinh doanh: Thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc doanh nghiệp xây dựng và triển khai các giải pháp hỗ trợ kịp thời. Thúc đẩy sản xuất vật liệu thân thiện môi trường: Phấn đấu nâng tỷ lệ sử dụng vật liệu xây không nung lên 40 - 45% công trình mới (so với 30% hiện nay). Mở rộng thị trường xuất khẩu vật liệu xây dựng (xi măng, thép...).

Cuối cùng, triển khai hiệu quả chương trình nhà ở xã hội, phát triển đô thị hiện đại: Triển khai quyết liệt chương trình 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030. Nâng tỷ lệ nhà ở kiên cố toàn quốc lên 85 - 90%. Tăng diện tích nhà ở bình quân đầu người. Đạt mục tiêu đô thị hóa >50% đến năm 2030. Ổn định thị trường bất động sản, hỗ trợ phát triển đô thị xanh, bền vững.

Đảng bộ Bộ Xây dựng: Hành động từ sớm, quyết liệt ngay từ những ngày đầu

Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đề nghị các cấp ủy đảng lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm, xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh.