Dự án chờ… mặt bằng

Ông Võ Nhựt Quang, Phó giám đốc Sở Tài chính TP Cần Thơ cho biết, 11 công trình giao thông khó khăn giải phóng mặt bằng (GPMB), một công trình chưa phê duyệt giá, 10 công trình còn lại vốn đầu tư hơn 15.000 tỷ đồng.

"Do vướng GPMB nên nhà thầu không thể thi công. Từ đó, dẫn đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công không đạt kế hoạch đề ra", ông Quang nói.

Qua rà soát của địa phương, không ít dự án vốn đầu tư hơn ngàn tỷ đồng chờ mặt bằng, trong khi thời gian thực hiện theo hợp đồng chỉ còn hơn 1 tháng. Dự án Xây dựng và nâng cấp mở rộng đường tỉnh (ĐT) 917 với chiều dài 11km, vốn đầu tư hơn 1.240 tỷ đồng, thực hiện trong giai đoạn 2021–2025.

Hiện dự án còn 47 trường hợp ảnh hưởng nhà, đất chưa thể phê duyệt phương án bồi thường do người dân chưa thống nhất giá. Nhiều hộ đã nhận tiền nhưng chưa giao mặt bằng hoặc không có mặt tại địa phương. Nhà thầu không thể thi công đồng bộ.

Tương tự, dự án ĐT918 giai đoạn 2 được UBND TP phê duyệt, phê duyệt điều chỉnh dự án với tổng mức đầu tư được duyệt hơn 877 tỷ đồng, thời gian thực hiện dự án từ năm 2021 - 2025. Toàn tuyến dài 6,27km đi qua quận Bình Thủy và huyện Phong Ðiền cũ.

Hiện còn 39 trường hợp chưa bàn giao đất tái định cư do huyện Phong Điền cũ đã hết quỹ nền đất để bố trí. Vướng mắc này khiến nhà thầu không thể triển khai phần còn lại của dự án.

Ở quy mô lớn hơn, dự án Nâng cấp, mở rộng quốc lộ 91 (Km0 – Km7) vốn đầu tư hơn 7.200 tỷ đồng vẫn còn hàng trăm trường hợp chưa họp xét pháp lý, chưa thông qua hội đồng bồi thường hoặc chưa phê duyệt.

Riêng giai đoạn trước đây do Sở Giao thông vận tải (nay là Sở Xây dựng) làm chủ đầu tư vẫn còn 108 trường hợp đã phê duyệt nhưng chưa chi trả, 109 trường hợp đã nhận tiền nhưng chưa giao mặt bằng.

Đối với dự án ĐT923, chiều dài gần 14km vốn đầu tư gần 600 tỷ đồng, tỷ lệ chi trả bồi thường mới đạt 57,76%, phần mặt bằng bàn giao không liên tục khiến thi công bị chia cắt, chậm tiến độ.

Tại dự án cải tạo 5 nút giao trọng điểm của TP Cần Thơ vốn 1.200 tỷ đồng, đặc biệt nút giao Mậu Thân - 3/2 - Trần Hưng Đạo, có 41 trường hợp bị ảnh hưởng lộ giới nhưng chỉ 17 trường hợp đủ điều kiện bồi thường.

Phần đất an ninh đã bàn giao nhưng chưa thể triển khai do chưa nhận mặt bằng thực tế. Nút giao Nguyễn Văn Linh - 3/2 vẫn còn 1 hộ yêu cầu bồi thường phần diện tích ngoài giấy tờ.

Cần tháo gỡ để đảm bảo tiến độ

Không chỉ trên địa bàn TP Cần Thơ trước đây, mà ngay các địa phương sáp nhập vào TP Cần Thơ cũng có nhiều dự án còn vướng mặt bằng. Dự án nâng cấp, mở rộng đường Nguyễn Việt Dũng chưa thể khởi công do chưa phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

Tại Hậu Giang cũ, dự án cải tạo, kết nối giao thông thủy - bộ ĐT925B và kênh Nàng Mau vốn đầu tư 1.700 tỷ đồng không thể giải ngân từ tháng 7/2025. Nguyên nhân các địa phương chưa ban hành được giá đất và chính sách hỗ trợ để phê duyệt phương án bồi hoàn.

Dự án cầu và đường Nguyễn Chí Thanh (TP Vị Thanh cũ) vốn 1.600 tỷ đồng chưa thể phê duyệt phương án bồi thường cho 91 hộ và 2 tổ chức.

Ở Sóc Trăng cũ, dự án đường Vành đai I có chiều dài 4km 580 tỷ đồng còn 63 hộ không đồng ý nhận tiền vì thắc mắc về giá bồi thường và việc thu hồi 40m đất hai bên vùng phụ cận. Dự án đường 30/4 nối dài (thị xã Vĩnh Châu cũ) hơn 74 tỷ đồng vẫn còn 11 hộ chưa giao mặt bằng; một số hộ không cho kiểm đếm, số khác không đồng ý phương án bồi thường.

Dự án Nâng cấp, mở rộng đường tỉnh 932B (huyện Kế Sách cũ) vốn đầu tư 330 tỷ đồng đã phê duyệt 61/80 hộ, nhưng do xã chưa mở tài khoản chi trả sau sáp nhập nên chưa thể giải ngân, dẫn đến không có mặt bằng thi công.

Ông Mai Văn Tân, Giám đốc Sở Xây dựng TP Cần Thơ cho biết, tình trạng vướng mắc giải phóng mặt bằng kéo dài đang làm chậm tiến độ nhiều dự án trọng điểm, ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển hạ tầng giao thông, kết nối vùng ĐBSCL.

Sở Xây dựng đề nghị, thành phố khẩn trương phê duyệt giá đất, thực hiện đối thoại với người dân; bố trí quỹ nền tái định cư kịp thời; rà soát lại hồ sơ pháp lý để chi trả dứt điểm và tăng cường phối hợp giữa các sở ngành sau sáp nhập, tránh đứt quãng trong chi trả bồi thường.

"Việc tháo gỡ các vướng mắc sẽ quyết định khả năng hoàn thành các dự án đúng tiến độ, giải ngân vốn đầu tư công, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế, xã hội toàn vùng", ông Tân chia sẻ.