Đưa chuyển đổi số về nông thôn mới

Theo lời ông Tám Hoảnh (76 tuổi, ngụ xã Phong Điền, TP Cần Thơ, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Tân Thới 1): "Nhờ Chương trình NTM, làng quê đổi thay nhiều lắm. Ngay cách làm ăn cũng phải thay đổi".

Ba mươi năm trước, thấy người dân xã Tân Thới, huyện Phong Điền (cũ) trồng cây ăn trái đến thu hoạch lại được mùa mất giá, xóm làng xài đèn dầu, ông Tám Hoảnh thành lập HTX với nguyện vọng giúp người dân. nhưng mãi đến khi địa phương xây dựng chương trình NTM, đường giao thông được thông thoáng nhưng đời sống nhà vườn còn khó khăn.

"Sầu riêng không biết mua giống ở đâu cho đạt chất lượng; khi thu hoạch đại trà, sẽ bán cho ai mua?… Từ những trăn trở đó HTX Tân Thới 1 ra đời", ông Hoảnh nhớ lại. Ban đầu, nhiều người tỏ ra nghi ít tham gia. Đến khi địa phương đến từng nhà hỗ trợ 40% giống, dân tin tham gia vào HTX.

"Tôi giải thích với bà con, xã mình là xã NTM kiểu mẫu làm ăn cho được. Hiện HTX có 57 xã viên với 40ha trồng sầu riêng. Trong đó, 39 hộ với 25ha có mã vùng trồng xuất khẩu qua nước ngoài; 18 hộ còn lại đang làm thủ tục chờ nước bạn qua kiểm tra. Xã viên của HTX có đời sống kinh tế ổn định", ông Tám Hoảnh khoe.

Nếu HTX Tân Thới 1 lo chất lượng sản phẩm, HTX nông nghiệp Khiết Tâm (xã NTM Thạnh Quới) lại sử dụng công nghệ trong nông nghệ, tăng năng suất. Ông Nguyễn Ngọc Huấn, Giám đốc HTX nông nghiệp Khiết Tâm cho biết, năm 2015, HTX được thành lập, chuyên sản xuất lúa giống, lúa hàng hóa chất lượng cao và cung cấp dịch vụ xử lý, bảo quản sau thu hoạch.

Thời gian gần đây, HTX đã mạnh dạn ứng dụng công nghệ hiện đại với việc sử dụng dụng cụ bay không người lái (UAV) để phun thuốc bảo vệ thực vật. Nếu trước đây, nông dân phải mất 7-8 giờ để phun thuốc trừ sâu trên diện tích 1ha thì sau khi áp dụng chỉ cần khoảng 3 đến 10 phút để rải phân hay sạ lúa.

Mỗi năm, HTX nông nghiệp Khiết Tâm cung ứng khoảng 3.000 tấn lúa giống cho Viện Lúa ÐBSCL. Đến nay, HTX Khiết Tâm đã phát triển lên gần 40 thành viên, với tổng diện tích sản xuất khoảng 340ha. Những năm được mùa, xã viên lãi 40 triệu/ha.

Ông Phạm Minh Được, thành viên HTX Khiết Tâm, cho biết: "Từ khi tham gia HTX, lúa được sạ thưa, ít sâu bệnh, thu hoạch bằng máy nên giảm thất thoát. Nhờ đó, thu nhập gia đình tôi tăng hơn 30 triệu đồng/ha/năm so với trước."

Ngoài trồng và chế biến lúa sau thu hoạch, HTX còn mở rộng dịch vụ như phun thuốc bằng máy bay không người lái, cung ứng phân bón và nhiều dịch vụ hỗ trợ khác, góp phần nâng cao thu nhập và giảm gánh nặng lao động cho nông dân.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) TP Cần Thơ, thời gian qua, nhiều địa phương góp phần triển khai hiệu quả chương trình chuyển đổi số trong xây dựng NTM, mở đường cho mục tiêu phát triển NTM thông minh (giai đoạn 2021-2025). Đây được xem là bước đi chiến lược, khẳng định vai trò của kinh tế tập thể trong phát triển bền vững và gắn kết cộng đồng nông thôn.

Mỗi xã phường một sản phẩm OCOP

Ông Nguyễn Trung Nghĩa, Bí thư xã Phong Điền cho biết, xã thành lập khi sáp nhập xã Tân Thới, xã Giai Xuân và thị trấn Phong Điền. Xã Tân Thới (cũ) được công nhận xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu tháng 1/2025. Xã Giai Xuân (cũ) được công nhận xã NTM nâng cao, thị trấn Phong Điền thì xây dựng đô thị văn minh.

"Sau khi sáp nhập, lãnh đạo xã tiếp tục ra sức thực hiện các tiêu chí NTM. Hiện địa phương đang chờ tiêu chí mới cũng như nguồn vốn để tiếp tục thực hiện chương trình. Xã đặc biệt quan tâm đến mô hình kinh tế, trong đó, các HTX hoạt động hiệu quả", ông Nghĩa nói.

Đến nay, xã Phong Điền có 10 HTX, 1 sản phẩm OCOP sầu riêng Tân Thới, xây dựng và được cấp 22 vùng trồng; trong đó, có 21 mã vùng trồng sầu riêng được cấp mã sang Trung Quốc, 1 mã trồng vù sửa Lò Rèn, tại ấp Thới Hưng xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Theo Văn phòng Điều phối xây dựng NTM, TP Cần Thơ hiện có 59 xã đạt chuẩn NTM, 13 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. TP vẫn còn 13 xã chưa đạt chuẩn xã NTM.

Địa phương thực hiện chương trình "Mỗi xã một sản phẩm OCOP", TP có 859 sản phẩm, trong đó, 3 sản phẩm đạt 5 sao, 239 sản phẩm 4 sao và 617 sản phẩm OCOP 3 sao.

Sau sáp nhập, hợp nhất, TP Cần Thơ tiếp tục hoàn thiện kết cấu hạ tầng nông thôn, trong đó chú trọng đầu tư phát triển mạng lưới giao thông nông thôn, cơ sở vật chất trường học; củng cố và phát triển mạng lưới y tế cơ sở; nâng cấp các trung tâm y tế, trạm y tế...

"Cùng với đó, các địa phương tập trung phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân; nâng chất lượng, hiệu quả chương trình OCOP để làm đòn bẩy phát triển kinh tế nông thôn; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn để huy động tốt các nguồn lực từ vốn tín dụng và vốn doanh nghiệp cho xây dựng NTM", Sở NN&MT TP Cần Thơ khẳng định.

Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện NTM

Ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ chỉ đạo rà soát, đánh giá hiện trạng và đẩy mạnh thực hiện xây dựng NTM theo đề nghị của Bộ NN&MT. Chủ tịch UBND thành phố giao Sở NN&MT nhiệm vụ chủ động tham mưu cho UBND thành phố trong việc thực hiện các nội dung thuộc thẩm quyền theo đúng quy định.

Theo đó, Bộ NN&MT yêu cầu các địa phương tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đảm bảo tiến độ thực hiện Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025, không để xảy ra tình trạng gián đoạn trong quá trình thực hiện. Đặc biệt, đối với các xã không thuộc diện sắp xếp lại đơn vị hành chính và đã được công nhận đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao hoặc NTM kiểu mẫu, việc công nhận vẫn được giữ nguyên.

Đối với các xã có sự thay đổi về đơn vị hành chính sau thời điểm ngày 1/7/2025, Bộ NN&MT yêu cầu tiến hành rà soát, đánh giá lại hiện trạng xây dựng NTM theo các mức độ quy định trong Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2021–2025. Việc đánh giá cần căn cứ vào các quy định cụ thể của UBND cấp tỉnh để đảm bảo tính chính xác và phù hợp với thực tiễn địa phương.