Không chỉ tạo ra sản phẩm chất lượng cao, công nghệ còn góp phần nâng cao thu nhập, tạo việc làm và khơi dậy khát vọng vươn lên của người dân vùng cao. Nhiều mô hình sinh kế ở Đà Nẵng và khu vực Trung Trung Bộ là minh chứng rõ nét cho hướng phát triển này.

Công nghệ – động lực mới trong phát triển kinh tế vùng cao

Tại nhiều xã miền núi, nơi điều kiện sản xuất còn khó khăn, việc ứng dụng công nghệ đã mở ra hướng đi mới giúp người dân tiếp cận mô hình kinh tế hiện đại. Một trong những câu chuyện tiêu biểu là của cựu chiến binh Alăng Bia, xã Avương. Sau khi rời quân ngũ, anh ấp ủ mong muốn tạo việc làm và mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng. Nhận thấy nhu cầu lớn về nước sạch ở vùng núi, anh quyết tâm đầu tư dây chuyền sản xuất nước tinh khiết.

Sau nhiều năm đi học hỏi mô hình ở Quảng Nam ( Đà Nẵng cũ), năm 2023, anh mạnh dạn bỏ hơn 200 triệu đồng xây dựng hệ thống lọc thẩm thấu ngược, khử trùng bằng Ozone và tia UV đạt tiêu chuẩn Mỹ để sản xuất nước đóng chai. Sản phẩm được kiểm nghiệm an toàn và có mã truy xuất nguồn gốc.

Dù gặp nhiều khó khăn ban đầu như chưa có kinh nghiệm, thị trường tiêu thụ hạn chế, nhưng với tinh thần người lính, anh Alăng Bia kiên trì hoàn thiện quy trình và đa dạng bao bì sản phẩm. Nhờ chất lượng ổn định, sản phẩm nhanh chóng được người dân tin dùng. Công suất hiện đạt 2.000–3.000 lít/ngày, tạo việc làm thường xuyên cho lao động địa phương.

Câu chuyện của anh không chỉ phản ánh hiệu quả của ứng dụng công nghệ mà còn lan tỏa tinh thần chủ động, dám nghĩ dám làm của người vùng cao.

Chuỗi giá trị – chìa khóa giúp nông dân làm chủ sản xuất

Bên cạnh công nghệ, mô hình liên kết theo chuỗi giá trị đang trở thành hướng đi chiến lược, giúp người dân không còn sản xuất đơn lẻ mà được hỗ trợ toàn diện từ giống, kỹ thuật, chăm sóc đến tiêu thụ.

Một trong những hộ nghèo trở thành trang trại điển hình là trường hợp ông Briu Chéo, người Cơ Tu ở xã Bến Giằng, là minh chứng rõ rệt. Từng thuộc diện hộ nghèo, thu nhập dựa vào làm thuê bấp bênh, ông Chéo đã đổi đời khi tham gia mô hình liên kết của xã. Được hỗ trợ về kỹ thuật, chuồng trại và giống, ông xây dựng mô hình nuôi lợn theo quy trình an toàn, hạn chế dịch bệnh và giảm chi phí.

Dựa trên nền tảng ấy, ông mở rộng sang nuôi bò, gà, trồng chuối và quản lý 5 ha rừng keo mang lại nguồn thu ổn định. Hiện mô hình của ông đạt thu nhập hơn 150 triệu đồng/năm và trở thành điểm đến học tập của nhiều hộ dân.

Tại xã Cà Dy, ông Ka Phu Beng cũng vươn lên mạnh mẽ nhờ chính sách hỗ trợ phù hợp. Từ khoản vay ưu đãi, ông cải tạo đất và trồng cây ăn quả đa dạng từ mít, cam, bưởi đến chuối, kết hợp chăn nuôi bò, heo, gà. Các loại cây có chu kỳ thu hoạch khác nhau giúp ông có nguồn thu quanh năm.

Hiện ông được công nhận là nông dân sản xuất giỏi, xây được nhà kiên cố và lo cho ba người con học đại học – điều mà trước đây ông "không dám nghĩ tới".

Những mô hình này cho thấy khi nông dân được tiếp cận đúng hỗ trợ – từ vốn, kỹ thuật đến thị trường – họ hoàn toàn có thể làm chủ sản xuất và phát triển sinh kế bền vững.

Chính quyền tạo "bệ đỡ" cho giảm nghèo đa chiều

Không chỉ dừng ở từng mô hình nhỏ, Đà Nẵng coi giảm nghèo bền vững là nhiệm vụ chiến lược. Thành phố triển khai đồng bộ nhiều chính sách: như hỗ trợ vốn vay ưu đãi để khởi nghiệp. Đào tạo nghề và giới thiệu việc làm phù hợp vùng miền núi. Từ y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch cho hộ nghèo. Mở rộng đối tượng hưởng chính sách, đặc biệt là người dân tộc thiểu số. Đồng thời xây dựng hệ thống dữ liệu an sinh liên thông nhằm đảm bảo hỗ trợ đúng đối tượng.

Những chính sách này góp phần xóa bỏ tâm lý "ngại thoát nghèo vì sợ mất hỗ trợ", đồng thời tạo động lực để người dân vươn lên.

Với mục tiêu chung tay vì sinh kế bền vững. Sự kết hợp giữa khát vọng vươn lên của người dân, sự hỗ trợ của chính quyền và ứng dụng hiệu quả khoa học – công nghệ đang tạo ra mô hình phát triển mới cho các vùng miền núi. Những câu chuyện như của anh Alăng Bia, ông Briu Chéo hay ông Ka Phu Beng không chỉ là thành công cá nhân mà còn phản ánh sự chuyển mình trong tư duy sản xuất của cả cộng đồng.

Với hai "mũi lực đẩy" – chính sách đồng bộ và tinh thần chủ động của người dân, các địa phương miền núi hoàn toàn có thể kỳ vọng vào một tương lai phát triển bền vững, giảm nghèo đa chiều và nâng cao chất lượng sống cho từng hộ gia đình.