Lỗ hổng ô tô biếu, tặng

Theo Bộ Công thương, việc quản lý ô tô nhập khẩu hiện nay đang tồn tại những kẽ hở lớn. Cụ thể, Nghị định số 116/2017/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định rõ các điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô. Tuy nhiên, tại khoản 2 Điều 2 của Nghị định, một số trường hợp lại được miễn áp dụng các điều kiện kinh doanh này, bao gồm cả ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu, quà tặng hoặc tài sản di chuyển.

Bộ Công thương đề xuất siết nhập khẩu ô tô dưới dạng quà biếu, tặng. Ảnh minh họa.

Lợi dụng lỗ hổng này, một số doanh nghiệp không đáp ứng đủ các điều kiện khắt khe của Nghị định 116 đã tìm cách lách luật, nhập khẩu ô tô dưới hình thức phi thương mại để kinh doanh. Điều này không chỉ gây thất thu thuế mà còn tạo ra một môi trường cạnh tranh không lành mạnh. Theo Bộ Công thương, ô tô nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại chủ yếu tập trung vào xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu, quà tặng.

Việc lợi dụng các quy định về tài sản di chuyển cũng là một vấn đề nhức nhối. Nhiều tổ chức, cá nhân di chuyển địa điểm công tác, làm việc, học tập về Việt Nam đã mang theo ô tô dưới dạng tài sản di chuyển để kinh doanh, làm cho thị trường thêm phần khó kiểm soát.

Buộc phải nhập khẩu qua doanh nghiệp được cấp phép

Để giải quyết vấn đề này, dự thảo đề xuất: Ô tô nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại phải được nhập khẩu thông qua đầu mối là các doanh nghiệp đã được cấp Giấy phép kinh doanh nhập khẩu ô tô theo quy định tại Nghị định số 116/2017/NĐ-CP.

Điều này đồng nghĩa với việc, các tổ chức, cá nhân muốn nhập khẩu ô tô dưới dạng quà biếu, quà tặng hay tài sản di chuyển sẽ phải ủy thác cho các doanh nghiệp này thực hiện thủ tục nhập khẩu.

Theo đó, các doanh nghiệp được cấp phép đã quen với trình tự, thủ tục nhập khẩu nên sẽ giúp việc nhập khẩu trở nên nhanh chóng và minh bạch hơn. Việc cấp phép nhập khẩu cũng giúp cơ quan hải quan dễ dàng theo dõi, quản lý việc nhập khẩu xe của từng doanh nghiệp. Qua đó, mọi ô tô nhập khẩu, dù là thương mại hay phi thương mại, đều phải đáp ứng các tiêu chuẩn về chủng loại, nhãn hiệu, hãng sản xuất như quy định tại Nghị định 116/2017/NĐ-CP.

Theo dự thảo, hồ sơ nhập khẩu, bao gồm: Giấy tờ, tài liệu chứng minh ô tô nhập khẩu theo hình thức quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển. Văn bản của tổ chức, cá nhân ủy thác nhập khẩu cho doanh nghiệp nhập khẩu.

Tuy nhiên, dự thảo cũng loại trừ một số trường hợp không cần áp dụng các điều kiện nhập khẩu này, như ô tô nhập khẩu để nghiên cứu khoa học, sửa chữa, bảo hành hay xe mẫu không tham gia giao thông.