Kiến nghị bỏ chủ trương đầu tư khi đã có quy hoạch

Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã chỉ rõ: Chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng hiện còn nhiều bất cập, chậm sửa đổi, thủ tục hành chính phức tạp, cơ chế huy động nguồn lực chưa đồng bộ…

Bàn luận về vấn đề này, ông Nguyễn Duy Giang, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) đánh giá, tại Nghị quyết 70 đã có nhiều điểm để gỡ vướng mắc cho các nhà đầu tư.

Dù vậy, ông kiến nghị nên bỏ chủ trương đầu tư khi đã có quy hoạch.

Lãnh đạo PV Power thông tin, doanh nghiệp của ông từng mất khoảng 3-4 năm làm thủ tục về chủ trương đầu tư. Điều này khiến cho việc triển khai thi công dự án kéo dài.

Ngoài ra, ông Giang cho rằng, cần thay đổi cơ chế về đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư. Hiện nay, việc đấu thầu đang giao cho địa phương, nhưng thúc đẩy tiến độ lại do Bộ Công thương chủ trì. Điều này gây nên những sự chồng chéo, tốn thời gian và không hiệu quả.

Đặc biệt, quá trình đầu tư, giải phóng mặt bằng vẫn là điều khó nhất. Việc giải tỏa đường dây cũng còn nhiều khó khăn.

Lãnh đạo PV Power lấy ví dụ, dự án nhiệt điện khí LNG đầu tiên (Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4) do PV Power đầu tư tại Đồng Nai hiện vẫn chưa xong và đang phải đấu nối tạm do các vướng mắc trên.

Ông Giang cũng nhấn mạnh, vay vốn là vấn đề muôn thuở của các nhà đầu tư. Theo ông Giang, cơ chế đã được Nhà nước điều chỉnh để hài hòa lợi ích. Với điện khí LNG, sản lượng điện hợp đồng tối thiểu dài hạn (Qc) được quy định tối thiểu 65%, thế nhưng các ngân hàng thấy chưa đủ điều kiện để cho vay.

Do đó, theo ông Giang cần phải có cơ chế để bên vay đủ điều kiện trả nợ. Bởi với những vướng mắc này, mục tiêu sản lượng điện khí LNG hơn 20.000 MW vào năm 2030 là rất khó.

Đồng quan điểm, ông Đặng Quốc Bảo, Phó tổng giám đốc Tập đoàn TrungNam Group chia sẻ: Nguyên tắc cơ bản của đầu tư là lợi nhuận cao thì rủi ro cao và ngược lại".

Ông Bảo kể, trước năm 2020, với việc đầu tư các dự án điện, các nhà đầu tư đều chấp nhận rủi ro cao. Đổi lại, đã có 4 nhà máy điện gió là thắng lớn.

"Lợi nhuận của nhà đầu tư giảm sẽ làm giảm rủi ro. Bởi thế, chúng ta cần chính sách ổn định và thị trường cạnh tranh", ông Bảo nói và cho rằng với những nỗ lực của Chính phủ và Bộ Công thương hiện nay, các doanh nghiệp tin thời gian tới sẽ có nhiều tín hiệu tích cực. Mục tiêu nguồn vốn mỗi năm khoảng 20 tỷ USD và 18 GW/năm cũng có thể đạt được.

 Vướng ở đâu gỡ ngay ở đó, ưu tiên tháo nút thắt về lựa chọn nhà đầu tư năng lượng

Đáp lại kiến nghị trên, ông Trần Hoài Trang, Phó cục trưởng Cục Điện lực, Bộ Công thương cho rằng, hiện nay, về mặt pháp luật đầu tư, chúng ta đã cho sửa đổi một loạt các luật như: Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu và các văn bản dưới luật như Nghị định 15, Nghị định 25… Quan điểm khi sửa quy định pháp luật là vướng ở đâu gỡ ngay ở đó.

"Việc ban hành Nghị quyết 70 cũng đã kéo theo một loạt thay đổi về quy định. Tuy nhiên, vẫn còn vướng ở tiến độ đầu tư, đàm phán hợp đồng mua bán điện, giá điện… Chúng ta cần phải lấy ý kiến thêm của doanh nghiệp về lựa chọn nhà đầu tư, lựa chọn phương án về đấu thầu. Hiện, Bộ đã trình Chính phủ 2 phương án về đấu thầu", ông Trang nói.

Ông Trang cũng cho biết, thời gian qua, các địa phương còn lúng túng trong công tác đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư. Nguyên nhân là do năng lực còn chưa đồng đều, chưa nghiên cứu kỹ về các quy định pháp luật, còn lúng túng, không dám triển khai thực hiện.

Về hệ thống pháp luật, Thông tư 27, Thông tư 32 đã có, đã sửa đổi, địa phương có thể tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư. Tuy nhiên, cần phải tiếp tục nâng cao năng lực, hiểu rõ các quy định hơn. Thời gian tới, Bộ Công thương vẫn tiếp tục nghiên cứu các quy định pháp luật về lựa chọn nhà đầu tư, nếu còn vướng mắc sẽ sửa đổi để đồng bộ.